خط قرمزهای تغذيه در روزه‌داری
در برخی موارد روزه‌داری می‌تواند در افراد بیمار لطماتی را به سلامت فرد وارد سازد که به همین دلیل لازم است این افراد برای اطمینان از بی‌خطر بودن روزه گرفتن با پزشک خود مشورت کنند تا درصورت احتمال لطمه به سلامتی، از روزه گرفتن خودداری نمایند. در این مقاله بنا داریم به تاثیر روزه‌داری در بعضی از بیماری‌ها بپردازیم.
دیابت و روزه‌داری
دیابت از جمله بیماری‌هایی است که بسته به میزان شدت و هم چنین نوع آن، توصیه‌های متفاوتی برای روزه داری خواهد داشت. افراد مبتلا به دیابت که دارو دریافت می‌کنند با توجه به شدت بیماری و با مشورت پزشک ممکن است مجاز به روزه‌داری باشند. در مبتلایان به دیابت غیروابسته به انسولین (دیابت نوع 2) که دارای اضافه وزن بالا باشند (BMI بالاتر از 28 دارند) و با دریافت منظم دارو (به صورت 2 بار در شبانه روز) قندخون خود را کنترل می‌کنند، روزه‌داری نه تنها مضر نیست بلکه می‌تواند مفید نیز باشد. افراد دیابتی که دارای شرایط زیر هستند (با تشخیص پزشک) لازم است از روزه‌داری خودداری نمایند.
1) افراد مبتلا به دیابت (چه از نوع وابسته به انسولین و چه غیر وابسته به انسولین) که هنوز بیماری خود را کنترل نکرده اند و قند خون آنها هنوز به حد قابل قبولی نرسیده است.
2) مبتلایانی که قند بالا داشته ولی هنوز از داروی خاص و همچنین فعالیت بدنی مناسب جهت درمان دیابت پیروی نمی‌کنند.
3) مبتلایان به دیابت نوع 1 (وابسته به انسولین) که در روز چند نوبت لازم است انسولین تزریق کنند.
4) دیابتی‌های مبتلا به عفونت.
5) افراد مبتلا به پرفشاری خون کنترل نشده و همچنین آنژین (نوعی بیماری قلبی) درمان نشده.
6) آنان که سابقه کتواسیدوز ( افزایش اجسام کتونی درخون و ادرار) دارند.
7) افرادی که در طول روز 2 بار یا بیشتر به افزایش قندخون (هیپرگلیسمی) یاکاهش آن (هیپوگلسیمی) دچار می‌شوند. اگر فرد دچار تعریق، عرق سرد و تپش قلب شود، این نشانه افت قند خون است كه در این صورت باید روزه باز شود.
8) خانم‌های باردار و یا شیرده مبتلا به دیابت 9) افراد سالخورده مبتلا به دیابت
توصیه‌های لازم بری افراد مبتلا به دیابت در طول ماه مبارک رمضان
1) افزایش دریافت مواد غذایی پرچرب و پرکربوهیدرات و به طور کلی پرخوری در طول اینها در افراد دیابتی، منجر به افزایش قند خون و افزایش وزن خواهد شد. بیماران دیابتی در طول روزهای ماه رمضان مانند روزهای معمولی باید از دریافت کالری بیش از حد و همچنین مواد غذایی حاوی کربوهیدرات ساده مانند قند و شکر بپرهیزند.
2) انجام فعالیت بدنی سبک یا متوسط در افراد مبتلا به دیابت غیروابسته به انسولین، عارضه‌ای نخواهد داشت.
3) در طول ساعات روزه‌داری حتما قند خون و اجسام ستونی ادرار بایستی در چند نوبت بررسی شود.
4) وزن فرد باید در طول ماه رمضان روزانه کنترل شده و در صورت هر گونه کاهش وزن شدید یا افزایش وزن بیشتر از 2 کیلوگرم، حتما با پزشک مشورت شود.
5) در صورت احساس هر گونه علایم ناشی از کاهش یا افزایش شدید قند خون، باید روزه را باز کنند.
6) بعد از پایان ماه مبارک رمضان میزان و نوع داروی مصرفی و همچنین رژیم غذایی به حالت قبل ازماه رمضان برمی‌گردد.
7) اگر برای خوردن سحری بیدار نشوند، بهتر است از روزه گرفتن در آن روز منصرف شوند زیرا احتمال پایین افتادن قند خون و عوارض دیگر افزایش می‌یابد.
8) اگر بعد از افطار قند خون بالای ۲۵۰ باشد، لازم است شب بعد ۲۰درصد از کالری دریافتی کم شود. اگر هنگام سحر نیز قند خون بالای ۲۰۰ باشد، باید از غذای سحری دفعات بعدی ۲۰درصدکم شود. چنانچه قند خون بالای ۳۵۰ باشد، توصیه می‌شود اصولا روزه نگیرند.
9) چنانچه مصرف قرص فراموش شود (خصوصا در صورتی که قند خون بالاست)، بهتر است آن روز را روزه نگیرند.
10) بیماران دیابتی که به نحوی دچار عوارض مزمن دیابت بر کلیه‌ها، چشم، قلب و ... شده‌اند، هر چند ممکن است با روزه گرفتن دچار مشکل حادی نشوند ولی برای پیشگیری از پیشرفت عوارض مزمن بهتر است روزه نگیرند و یا با متخصص مربوطه مشورت کنند.
روزه‌داری و عیوب انكساری چشم
روزه‌داری، عیوب انكساری چشم (نزدیك‌بینی و دوربینی) را تشدید نمی‌كند و جز در موارد نادری مثل نزدیك‌بینی شدید با نمره عینك بالاتر از 18، در موارد دیگر منعی برای روزه‌داری وجود ندارد. تغذیه عصب بینایی در افراد مبتلا به نزدیك بینی شدید با نمره عینك بالاتر از 18، در اثر روزه‌داری مختل می‌شود و به همین دلیل متخصصان چشم به این افراد توصیه می‌كنند روزه نگیرند. بیماران مبتلا به آب سیاه با فشار طبیعی دسته دیگری از بیماران چشمی هستند كه روزه‌داری برای آنان ممنوع است. درباره علت بروز تاری دید ناشی از گرسنگی باید گفت تاری دید که در برخی از افراد روزه‌دار ایجاد می‌شود، ارتباطی به عیوب چشم نداشته و عموما به دلیل كم‌خونی، كاهش قند خون، افت فشار خون و یا ناشی از اختلالات خون‌رسانی به چشم و مغز است.
ادامه دارد...
