تحریریه دنیای سلامت
ما از صدا برای ارتباط با دیگران، متقاعد كردن و اطلاعرسانی استفاده میكنیم. صدای هر انسان همانند اثر انگشت او منحصر به فرد است. بسیاری از افراد مثل خوانندگان، معلمها، پزشكان، وكلا، پرستاران و سخنرانان روزانه بیش از دیگران از صدای خود استفاده میكنند و متأسفانه بیش از سایرین نیز در معرض مشكلات صدا هستند.
برآورد میشود كه 5/7 میلیون نفر در آمریكا به بیماری و یا اختلالات صدا مبتلا باشند. دلایل بسیاری وجود دارد كه گاه صدا خشن و یا غیر طبیعی میشود و روی برخی از این عوامل نمیتوان هیچ كنترلی داشت، مثلا ابتلا به ویروس سرماخوردگی میتواند به التهاب حنجره منجر شود.
البته با رعایت بهداشت و شستوشوی مرتب دستها و دوری از افراد سرماخورده میتوان از سرماخوردگی پیشگیری كرد، ولی از التهاب حنجره نه. خوشبختانه راهكارهای عملی وجود دارند كه با رعایت آنها میتوانید از بسیاری از مشكلات صوتی جلوگیری كنید رعایت یك سری از مراحل به ویژه برای افرادی كه شغل آنها به صدا مربوطه میشود، بسیار مهم است.
نوشیدن آب
همانطور كه میدانید، نوشیدن آب كافی به سلامتی كمك میكند. آب عضلات و پوست بدن را هیدراته كرده و هیدراته بودن بدن به معنی هیدراته ماندن گلو است. كافئین و الكل اثر عكس دارند و موجب خشكی بدن و آسیب به حنجره میشوند.
تنفس صحیح
یكی از اولین دروس یادگیری خوانندگی، آموزش چگونگی تنفس صحیح است. برای اینكه خواننده بتواند از صدای خود محافظت كند، باید یاد بگیرد كه از دیافراگم نفس بكشد. اگر با گلو حرف زده و یا آواز بخوانید و نفس بكشید، فشار زیادی به حنجره و صدا وارد میشود.
سوء استفاده از صدا
صدای شما فناناپذیر نیست، بنابراین از آن به درستی استفاده كنید. در ارتباط روزانه از فریاد كشیدن و جیغ زدن یا با صدای بلند تشویق كردن بپرهیزید سعی كنید در محلهایی كه صدا اكو میشود یا محلهای شلوغ بلند صحبت نكنید. هرگاه احساس خستگی و یا خشكی گلو كردید و با صدای شما كمی خشن شد، از صحبت كردن خودداری و آن را متوقف كنید.
گرم كردن
همچون ورزش كه قبل از آن بدن را گرم میكنید، اگر میخواهید از صدای خود استفاده سنگین كنید ابتدا خود را گرم كنید. خوانندگان قبل از اجرا صدای خود را گرم میكنند، ولی اكثر معلمان و یا سخنرانان قبل از تقدیس و یا موعظه این كار را انجام نمیدهند. گرم كردن صدا بسیار ساده است. كافی است همانند یك هواپیمای بیموتور به آرامی صدا را از تن پایین تا تن بالا به آرامی اجرا كنید و بخوانید.
تغذیه مناسب
خوردن غذاهای سالم و داشتن یك رژیم غذایی متعادل برای سلامتی بدن ضروری است و هنگامی مهمتر میشود كه بخواهید از صدایتان زیاد استفاده كنید. در چنین شرایطی از خوردن غذاهای خیلی شور، شیرین و یا تند و نوشیدن الكل و كافئین خودداری ورزید.
از آنجا كه بدن برای سوختوساز این غذاها به مقادیر زیادی آب نیاز دارد، این رطوبت را از ارگانها و حتی گلو تأمین میكند. خشك شدن گلو شما را در معرض آسیبهای جدی صدا قرار میدهد. برای پیشگیری از آسیب حتماً مقادیر زیادی آب بنوشید. اگرچه طعم غذاهای پر ادویه بسیار بهتر است، اما مواد غذایی تند اسید معده را افزایش داده و موجب بروز مشكلات برای صدا میشوند.
سیگار نكشید
سیگار كشیدن مانع تنفس صحیح میشود و گلو را تحریك میكند. در جلسات اول یادگیری تنفس صحیح در كلاسهای خوانندگی به هنرجویان اكیداً توصیه میشود كه از سیگار كشیدن خودداری كنند. اجتناب از قرار گرفتن در معرض دود سیگار دیگران نیز ضروری است.
پرهیز از دهانشویه
از مصرف دهانشویه نیز خودداری كنید. چرا كه حاوی الكل و سایر مواد شیمیایی است كه میتواند گلو را تحریك كند. به جای دهانشویه میتوانید محلول آب نمك استفاده كنید.
اجتناب از پاك كردن گلو و یا سرفه خشن
پاكسازی مكرر گلو و یا سرفههای سخت به بافتهای ظریف گلو آسیب میرساند. وقتی گلوی خود را با سرفه خشن پاك میكنید، اصطكاك میان هوا و غشای مخاطی در مجرای تنفسی افزایش مییابد و منجر به تورم و التهاب میشود. امنترین راه برای پاك كردن گلو، تنفس عمیق بدون هرگونه صداست.
به صدای خود گوش دهید
هنگامی كه صدای شما خشن میشود، مدتی به آن استراحت دهید. اگر صدایتان برای یك مدت طولانی خشن بود و با استراحت نیز هیچ تغییری نكرد، بهتر است برای ارزیابی بیشتر به متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه كنید.