دانستنی های پزشکی
یك فاكتور عجیب
اما موثر برای قد بلند شدن
متخصصان لهستانی در یك مطالعه جدید دریافتهاند اگر والدینی هر 2 متولد یك شهر باشند كودكان آنها به طور معمول كوتاه قد میشوند، اما متوسط قد كودكانی كه والدین آنها در 2شهر مجزا به دنیا آمدهاند اغلب بلندتر است.این متخصصان تصور میكنند كه این تفاوت ریشه در ژنتیك دارد بدین معنی كه اگر والدین در شهرهای مختلف و دور از هم متولد شده باشند تفاوتهای ژنی آنها بسیار متنوعتر از والدینی خواهد بود كه زادگاهشان یكی است.داریوس دانل از متخصصان انستیتو مردم شناسی در آكادمی علوم لهستان در این باره می گوید: هرچه تنوع ژنتیكی بیشتر باشد بدن كودكان خیلی بهتر و كارآمدتر فعالیت کند و این امر باعث ذخیره بهتر انرژی در بدن آنها می شود.
تشخیص ایدز در 15 دقیقه
پزشكان موفق به ساخت یك وسیله تست خون قابل حمل شدهاند كه میتواند ظرف چند دقیقه عفونت ایدز را تشخیص دهد و بنابراین سلاحی موثر برای مقابله با ایدز و ویروس HIVدر كشورهای در حال توسعه است. این وسیله که با همكاری متخصصان دانشگاه كلمبیا در نیویورك طراحی شده، "mchip" نام دارد و هزینه آن فقط یك دلار است. به گفته متخصصان آزمایشات انجام شده، نشان داده است كه این وسیله که شبیه یک کارت اعتباری است، تقریبا در 100 درصد موارد درست تشخیص میدهد. "mchip" با استفاده از یك قطره خون و پرتوهای نوری برای بررسی مایعات، عفونت را شناسایی میكند. این وسیله متشكل از 10 منطقه تشخیص است كه نمونه خونی از آن عبور میكند و جواب را ظرف 15 دقیقه اعلام میكند.
درمان ناباروری مردان با اسپرم مصنوعی
متخصصان علوم پزشكی در دانشگاه كیوتوی ژاپن موفق شدند برای درمان مشكل نازایی در مردان اسپرمهای مصنوعی تولید كنند. این متخصصان ادعا میكنند كه برای نخستین بار موفق شدهاند اسپرمهای مصنوعی كاربردی را با استفاده از سلولهای بنیادی تولید كنند و این دستاورد بسیار مهم به روشهای درمانی جدیدی برای حل مشكل ناباروری در مردان منتهی خواهد شد. گروهی از متخصصان دانشگاه كیوتو در ژاپن در شرایط آزمایشگاهی سلولهای تولید كننده اسپرم را بوجود آورده و آنها را به موشهای نازا منتقل كردند. این موشها پس از درمان با این روش توانستند نوزادان جدید بدنیا بیاورند.این متخصصان تاكید كردند اگر روش فوق در آزمایشات انسانی نیز موثر واقع شود به زودی میتوان با این تكنیك به هزاران مرد نابارور كمك كرد تا پدر شوند. این در حالی است که آزمایشات قبلی در تلاش برای تولید اسپرم از سلولهای بنیادی جنینی چندان موفق نبودند و در بیشتر موارد منجر به تولد نوزادانی میشدند كه سالم نبوده و زود میمردند. اما این یافته كه در مجله سلول منتشر شده بسیار امیدواركننده است.
اختلالات تغذیهای
بارداری را به تعویق میاندازد
پزشكان تاكید كردند برای زنانی كه قصد دارند بچهدار شوند حتی مشاهده كوچكترین علائم اختلالات تغذیهای نیز میتواند یك زنگ خطر باشد و باید با پزشك خود در این باره مشورت كنند چون براساس یك مطالعه جدید اختلالات تغذیهای در زنان میتواند موجب به تاخیر افتادن بارداری شود. متخصصان كالج كینگ لندن در مطالعات جدید خود دریافتهاند كه زنان با سابقه ابتلا به مشكلات و اختلالات تغذیهای دیرتر باردار میشوند. این زنان همچنین 2برابر بیشتر از سایر همسالان خود به درمان های نازایی نیاز پیدا میكنند. این نتایج حاصل مطالعه روی 11 هزار زن انگلیسی است که نشان داد در 35.5 درصد از زنان با سابقه این اختلالات مانند بیاشتهایی عصبی احتمال بارورشدن بیش از 6 ماه طول میكشد در صورتی كه در شرایط عادی این تاخیر فقط در یك چهارم زنان مشاهده میشود. از سوی دیگر، در زنانی كه دچار بیاشتهایی عصبی بودهاند احتمال بارداریهای ناخواسته نیز افزایش پیدا میكند. به طور كلی پزشكان معتقدند برای زنانی كه دچار اختلالات تغذیهای هستند، دوران بارداری مرحله سختی از زندگی خواهد بود.
چگونگی یادآوری قیافه افراد توسط مغز کشف شد
متخصصان اعصاب در دانشگاه بریستول دریافتند مغز انسان با استفاده از چند سرنخ کوچک درباره مکان ملاقات میتواند قیافه افراد را به راحتی تشخیص دهد. اما این امر در مورد یادآوری نام افراد صحت ندارد.نتایج مطالعات دانشمندان نشان میدهد زمانی که مغز انسان بخواهد قیافه فردی را به یاد آورد که در مکان یا زمان خاصی ملاقات کرده، چندین منطقه از مغز بایستی با یکدیگر به طور همزمان کار کنند.در واقع دانشمندان موفق به کشف یک جریان مهم مغزی شدند. آنها در حال مطالعه روی چگونگی پردازش اطلاعات توسط مغز هستند. این امر به چگونگی درک عملکرد سیستم «کتابخانه داخلی مغز» کمک میکند.برای یادآوری قیافهها، باید هیپوکاموس و یا قشر پرینتال و قشر جلوی مغزی میانی همگی به طور همزمان با یکدیگر کار کنند. این اطلاعات در دریافت بهتر عملکرد مغز و کمک به افراد با اختلالات ذهنی مانند آلزایمر بسیار موثر است.
قلب سیگاریها نامنظم تر میزند
افرادی که سیگار میکشند تا 2برابر نسبت به افراد غیرسیگاری در معرض افزایش خطر ضربان نامنظم قلب قرار دارند.محققان آمریکایی در یک پژوهش دریافتند سیگار کشیدن خطر ابتلا به اختلالات در سیستم قلب موسوم به انقباض بینظم رشتههای عضلانی (دهلیزی) را افزایش میدهد.آنها اطلاعات بیش از 15 هزار فرد در سنین 45 تا 64 سال را که به طور متوسط 13 سال تحت نظر بودند، مورد بررسی قرار داده و دریافتند 876 انقباض بینظم رشته عضلانی در طول این دوران به وقوع پیوسته بود.خطر ریتم غیرطبیعی قلب در افرادی که قبلا سیگار میکشیدند تا 1.32 برابر و افرادی که سیگار مصرف میکردند تا 2برابر در مقایسه با افرادی که هرگز سیگار نکشیده بودند، بیشتر بود.نویسنده این پژوهش آلانام چمبرلین از بخش تحقیقات علوم بهداشتی از کلینیک مایو در وینچستر، مینویسد، انقباض بینظم رشتههای عضلانی، دهلیزی یک مسئله جدی برای سلامتی است که باعث کاهش کیفیت زندگی و به طور قابل توجهی افزایش خطر سکته مغزی در افراد میشود.این در حالی است که سالانه در آمریکا 160 هزار مورد جدید انقباض بینظم رشتههای عضلانی تشخیص داده میشود که در پژوهشهای قبلی تعداد عوامل خطرساز برای این بیماری را چاقی، فشار خون بالا و دیابت شناسایی کرده بودند.
درمان مالاریا با ارسال پیامهای كوتاه
پزشكان در یك روش جدید نشان دادهاند كه ارسال پیامهای كوتاه برای كاركنان بهداشتی درباره وضعیت و شرایط درمانی مالاریا میتواند راهكاری مقرون به صرفه برای بهبود مراقبتهای پزشكی از كودكان آفریقایی مبتلا به این بیماری باشد. 6 ماه مطالبه با حضور 119 نفر از كاركنان بهداشتی در كنیا نشان داد كه استفاده از روش ارسال پیام متنی كوتاه شانس درمان بهتر را مطابق با دستورالعملهای دولتی برای كنترل این بیماری، افزایش میدهد. تحقیقات انجام شده در این زمینه نشان می دهد که با استفاده از این روش جدید تا پایان زمان مطالعه نیمی از كودكان مبتلا به مالاریا به شكل صحیح تحت درمان قرار گرفتند. این در حالی است که این رقم در مقایسه با به آغاز دوره مطالعات بیش از2 برابر افزایش پیدا كرده بود. علاوه بر این محققان در این مطالعه خاطرنشان كردند كه با روش فوق جهش بزرگی در زمینه بهبود مراقبتهای بهداشتی از این بیماران صورت میگیرد. این در حالی است که مهمترین دستورالعملهای درمان صحیح مالاریا شامل تجویز داروی مناسب و مشاوره به والدین است.
رعایت بهداشت دهان و تقویت حافظه
محققان اعلام کردند برخورداری از دهان سالم و رعایت بهداشت دهان، سبب کارکرد خوب حافظه و مانع بروز بیماریهای قلبی و عفونتی میشود. به گفته کارشناسان، داشتن دهان سالم و رعایت بهداشت دهان، سلامت کلی بدن را تامین کرده و خطر چندین بیماری سخت را میکاهد. بر این اساس شستن دندانها با خمیردندان 2 بار در روز، استفاده از دهانشویه و نخ دندان به سلامتی دهان و دندان و شادابی فرد کمک میکند در حالیکه پوسیدگی دندان، خونریزی لثه، داشتن لثههای دردناک و تنفس بدبو سبب کاهش اعتماد به نفس در فرد میشود، همچنین داشتن دندان سالم بر کیفیت زندگی اثر میگذارد و سبب برخورداری از خواب بهتر و مانع عفونت در بدن خواهد شد. این در حالی است که پیش از این نیز محققان اعلام کرده بودند که بیماری لثه با بیماریهای قلبی، انسداد رگهای خونی و حتی سکته ارتباط دارد. به این وجود در مطالعات اخیر نشان داد که سطح حافظه و مهارتهای یادگیری در کسانی که دارای لثههایی متورم و خونریزی کننده هستند، نسبت به کسانی که لثههای سالم دارند، پایینتر است.همچنین تحقیقات نشان داده افرادی که دیابت دارند احتمال آسیب به لثهها زیاد است به همین دلیل حفظ بهداشت دهان و دندان در این افراد ضروری است.
شکلات تلخ و افزایش توانایی دید
جدیدترین نتایج به دست امده از مطالعات دانشمندان نشان میدهد شکلات تلخ توانایی دید را در شرایط نامناسب افزایش میدهد. به عبارتی خوردن این نوع از شکلات ها باعث میشود توانایی دید در شرایط نامساعد از جمله آب و هوای بد افزایش یابد. علاوه بر این کشف جدید، نتایج حاصل از تحقیقات پیشین نیز نشان می دهد که خوردن شکلات تلخ، ذهن را فعالتر کرده و فشار خون را پایین میآورد. همچنین تاثیر مثبتی در میزان کلسترول، کارکرد پلاکتهای خونی و میزان حساسیت انسولین دارد. این در حالی است که پژوهشگران در حوزه سلامت بر این باورند که خوردن شکلات سفید به اندازه شکلات تلخ مفید نیست زیرا میزان فلاوانول یا همان ترکیب طبیعی موجود در کاکائو در آنها متفاوت است، به این دلیل که شکلات تلخ میزان فلاوانول بیشتری را در خود جای داده است.علاوه بر کارکردی که خوردن این دسته از تقلات در قالب تقویت حافظه افراد دارد باید گفت، این دانشمندان معتقدند فلاوانول میزان جریان خون در مغز یا شبکیه چشم را افزایش میدهد، بر این اساس آنها مصرف شکلات های تلخ را به دلیل برخورداری بیشتر از این ماده به افراد توصیه می کنند، اگرچه خوردن شکلات تلخ بستگی زیادی به ذائقه افراد داد.
گربههای خانگی عامل
بروز عفونت مغزی هستند
تحقیقات دانشمندان فرانسوی نشان میدهد نوعی انگل که در معده گربهها وجود دارد، که سبب بروز سرطان مغزی در انسانها میشود. بر این اساس انها اعلام کردند که وجود نوعی انگل در معده گربهها باعث بروز سرطان در این عضو از بدن می شود. انگل موسوم به توگزوپلاسما گوندی (Toxoplasma gondii) تقریبا در لایههای زیرین مغز یک سوم از جمعیت جهان وجود دارد و هم در حیوانات و هم در انسانها به تغییرات خصوصیات فردی بستگی دارد.این انگل دوره زندگی پیچیدهای دارد اما فقط در بدن گربهها تولید میشود و از طریق تخمهای میکروسکوپی آنها باعث گسترش عفونت میشود.از این رو توصیه میشود زنان باردار از محل زندگی گربههای خانگیشان دوری گزینند زیرا انگل موجود میتواند برای جنین بسیار خطرناک باشد. این انگل برای افراد دیگر نیز خطرات جانی به همراه دارد. این در حالی است که نتایج تحقیقات دانشمندان فرانسوی نشان میدهد میزان مبتلایان به سرطان مغزی در کشورهایی که این انگل به وفور یافت میشود، بسیار بالاست.
جهش ژنی اثر انگشت را از بین میبرد
دانشمندان دریافتند جهش نوعی ژن در جنین باعث میشود برخی افراد هنگام تولد فاقد اثر انگشت باشند.
دانشمندان پس از مطالعه 16 نفر دریافتند جهش ژن SMARCAD1 باعث میشود که روند ساختار اثر انگشت مختل شود. موقعیت افرادی که اثر انگشت ندارند، اصطلاحا آدرماتوگلیف خوانده میشود. حتی اگر یکی از والدین دچار این جهش ژنی شوند، فرزند فاقد اثر انگشت خواهد بود، علاوه بر این غدد عرق این افراد در کف دست نیز کمتر از سایر افراد است. ساختار اثر انگشت یک جنین در رحم مادر از هفته بیست و چهارم آغاز شده و تا پایان زندگی به همان ساختار باقی میماند. اثر انگشت میتواند هنگام تولد و مرگ افراد و همچنین مراحل دیگر زندگی در تعیین هویت آنها کمک کند. اما بعضی از افراد فاقد این خطوط پوستی روی انگشتانشان و در واقع فاقد اثر انگشت هستند.نداشتن اثر انگشت در کشورهایی که استفاده از آن درتعیین هویت و سفرها رایج است، مشکلاتی را ایجاد کرده و باعث به تعویق افتادن سفرها میشود، از اینرو "بیماری تاخیر زمانی سفر" نیز نامیده میشود.
نخستین شبکه عصبی مصنوعی جهان
ساخته شد
موسسه کالتک ( Caltech) نخستین شبکه عصبی مصنوعی را به کمک (DNA) طراحی کرد. یکی از موضوعاتی که مغز انسان در آن تخصص دارد توانایی در تشخیص ماهیت اشیا است حتی هنگامی که اطلاعات ارائه شده در مورد آنها ناقص هستند. برای مثال اگر ما فقط بدانیم حیوانی که در فروشگاه حیوانات خانگی به فروش میرسد، گونههایش را از غذا پر میکند، تقریباً مطمئن هستیم که این حیوان یک همستر است. محققان موسسه فناوری کالیفرنیا (Caltech) برای نخستیین بار در دنیا توانستند، یک شبکه عصبی مصنوعی مبتنی بر دی ان ای را بسازند که همین کار را در یک سطح پایه انجام میدهد. آنها بر این باور هستند که این نوآوری تاثیر به سزایی در توسعه هوش مصنوعی خواهد داشت.این شبکه عصبی فقط از چهار عصب مصنوعی تشکیل شده و این در حالی است که مغزانسان از 100 میلیارد عصب واقعی تشکیل شده است. محققان موسسه کالتک امیدوارند که این فناوری برای ایجاد سامانههای زیستشیمی با هوش مصنوعی مورد استفاده قرار گیرد و این امر میتواند انقلابی در علوم پزشکی، شیمی و پژوهشهای زیستشناسی به وجود آورد.
7 درصد سالمندان تنها زندگی میکنند
رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان از افزایش مراکز روزانه مراقبت از سالمندان خبر داد و گفت: براساس آمارهای موجود فقط 7 درصد سالمندان تنها زندگی میکنند. حسین نحوی نژاد در مورد مراکز روزانه سالمندان، افزود: براساس برنامهریزیهای انجام شده تعداد مراکز جامع روزانه برای اقامت سالمندان در استانها بیشتر میشود و هدف از این اقدام تغییر فرهنگ اقامت و تعامل میان سالمندان است. وی با اشاره به اینکه در حال حاضر 170 مرکز شبانه روزی در کشور فعال است، تاکید کرد: مراکز شبانه روزی 12 هزار نفر ظرفیت دارند که نشاندهنده این است که این تعداد سالمند خانوادهای ندارند که البته درمقابل جمعیت پنج میلیون نفری سالمندان تعدادشان زیاد نیست.به گفته رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان، صد مرکز روزانه سالمندان با ظرفیت پنج هزار نفر نیز در استانهای مختلف وجود دارد. نحوی نژاد افزود: خانههای سلامت شهرداری نیز که در پارکها دایر است مکانی است که سالمندان میتوانند اوقات فراغت خود را دراین مکان سپری کنند و میتواند جایی مانند مراکز روزانه برای این قشر از افراد جامعه باشد.