به قلم : دکتر رامین مدرسی - متخصص پوست، مو و زیبایی
تحریریه زندگی آنلاین : جوش صورت را می‌توان نوعی آکنه دانست که می‌تواند در اثر عوامل مختلفی ایجاد شود. در واقع دلایل ایجاد جوش صورت می‌تواند متفاوت باشد. نکته مهم و اساسی که بسیاری از پزشکان در مورد آن به بیماران پیشنهاد می‌دهند دستکاری نکردن جوش صورت است. هرگز جوش‌ها را دستکاری نکنید؛ زیرا بعد از اینکه محل جوش را دستکاری کردید ممکن است باعث شوید عفونت آن بیشتر شود، التهاب بیشتری پیدا کند و همچنین جای آن باقی بماند و صورتتان لک داشته باشد. جدا از اینکه با دست زدن به یک جوش، روتین نرمال و طبیعی بدنتان را برای پاک‌سازی خودش که علت اصلی به وجود آمدن یک جوش است را به هم می‌ریزید، بلکه باعث می‌شوید که جای جوش التهاب بیشتری پیدا کرده و احتمال اینکه زخم شود نیز بیشتر شود.
بیشتربخوانید:
معجزه روغن آرگان برای زیبایی پوست و مو
درمان جوش صورت و بدن
معمولاً پزشکان برای درمان سریع جوش صورت و از بین بردن جای جوش از روش‌های مختلفی استفاده می‌کنند. طبق تجربه داروهای بدون نسخه مانند:
انواع ژل شستشو
کرم‌ها و لوسیون‌های موضعی خاص جوش‌های خفیف (مانند ژل ضدجوش سینره) برای درمان جوش صورت فوری و از بین بردن جوش صورت در یک روز مؤثر هستند؛
علل ایجاد جوش
عوامل زیادی در ایجاد جوش چرکی نقش دارند؛ اما مهم‌ترین این عوامل عبارت‌اند از:
عوامل ژنتیکی و ارثی
تغییرات هورمونی (در پسران نوجوان به دلیل ترشح هورمون آندروژن و در خانم‌ها به دلیل چرخه‌ی قاعدگی، بارداری یا یائسگی)
بیماری‌هایی مانند سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (یکی از انواع کیست تخمدان) در خانم‌ها
میزان بالای رطوبت و عرق
بسته شدن منافذ و سوزش صورت و استفاده از محصولات مراقبتی نامناسب پوست
بعضی از داروها و مواد شیمیایی مانند کورتیکواستروئیدها، لیتیوم، فنیتوئین، ایزونیازید.
انواع جوش صورت
جوش‌ها بسته به شدت خود، به انواع زیر تقسیم می‌شوند:
سر سفید (سربسته)
سر سیاه (سرباز)
برآمدگی‌های قرمز کوچک (پاپول)
جوش‌های قرمز التهابی که پاپول هایی هستند که در نوک خود دارای چرک هستند (پوسچول)
توده‌های بزرگ، سفت و دردناک در زیر پوست (گرهک ها یا ندول ها)
توده‌های دردناک پر از چرک در زیر پوست (ضایعات کیستیک)
بیشتربخوانید:
معجزه آلوئه ورا در درمان جوش صورت
پیشگیری از جوش
در اینجا به چند نکته برای مراقبت از پوست افراد دارای آکنه یا مستعد به آن در برابر بروز جوش اشاره شده است:
صورت خود را بیش از دو بار در روز با آب گرم و شوینده مخصوص آکنه نشویید.
جوش‌ها را دستکاری نکنید و از تخلیه جوش زیرپوستی اجتناب کنید؛ زیرا ممکن است عفونت را بیشتر کرده و باعث انسداد، تورم و قرمزی شود.
خود درمانی نکنید و برای از بین بردن جوش برای همیشه، از همان ابتدا به پزشک مراجعه کنید.
هنگام صحبت تلفن را از صورت دور خود نگه‌دارید.
دست‌های خود را قبل از استفاده از لوسیون، کرم یا لوازم آرایشی حتماً بشویید.
اگر دارای جوش روی باسن، جوش سر یا جوش روی پشت و شانه‌ها هستید از پوشیدن لباس‌های تنگ خودداری کنید.
از محصولات آرایشی بدون چربی و برای پوست حساس استفاده کنید و قبل از خواب حتماً آرایش خود را پاک کنید.
قبل از استفاده از کرم اصلاح، پوست و ریش خود را با آب گرم و صابون بشویید.
از قرار گرفتن زیاد در معرض آفتاب خودداری کنید؛ زیرا این امر باعث تولید سبوم بیشتر در پوست می‌شود.
از اضطراب و استرس خودداری کنید؛ زیرا می‌تواند باعث افزایش تولید کورتیزول و آدرنالین شود که باعث تشدید آکنه می‌شوند.
بیشتربخوانید:
مراقب جوش های ناحیه کمر و پشت شانه‌های خود باشید
اما در مورد جوش‌های متوسط تا شدید باید روش‌های درمانی قوی‌تری مانند:
تزریق کورتیکواستروئیدها
مصرف خوراکی و موضعی آنتی‌بیوتیک‌ها
مصرف خوراکی داروهای پیشگیری از بارداری
مصرف داروهای خوراکی و موضعی حاوی ایزوترتینوئین و غیره را دنبال کرد.
ایزوترتینوئین
ایزوترتینوئین دارویی امیدبخش برای مبتلایانی است که روش‌های دیگر در درمان جوش‌های کیستی آنان مؤثر نبوده است. ایزوترتینوئین یک داروی خوراکی قدرتمند است که از ویتامین A مشتق شده و با تغییر شکل غدد سباسه جریان تولید چربی در این غدد را متوقف می‌کند. این کاهش در تولید سیبوم می‌تواند به کاهش مقدار باکتری و در نهایت رفع عفونت منجر شود.
لایه‌بردارهای شیمیایی
لایه‌بردارهای شیمیایی حرفه‌ای مانند اسید گلیکول یک یا اسید سالیسیلیک برای از بین بردن سلول‌های مرده پوست، منافذ، جوش‌های سر سفید و سر سیاه و تحریک برای رشد پوستی جدید به کار می‌روند. لایه‌بردارهای شیمیایی همچنین در کاهش ظاهر زخم‌های آکنه بسیار مؤثر هستند. لایه‌بردارهای شیمیایی دارای سه نوع درجه‌بندی هستند: لایه‌بردارهای سطحی، متوسط و عمقی. لایه‌برداری‌های لایه‌های زنده (لایه‌های متوسط و عمیق) با استفاده از محصولاتی مانند اسیدتری کلرواستیک (TCA) و فنل باید توسط یک پزشک انجام شود.
ورود میکروب‌ها از این طریق به پوست راحت‌تر صورت می‌گیرد.
درمان لیزری جوش
درمان‌های لیزری با از بین بردن سطحی‌ترین لایه پوست و به سطح رساندن سلول‌های جوان‌تر زیرین، جوش‌ها و جای زخم ناشی از جوش‌ها را از بین می‌برند. این درمان، سطح پوست را بدون استفاده از مواد شیمیایی یا اسکراب تجدید کرده و ظاهر جای زخم‌ها را کاهش می‌دهد. با این حال، درمان لیزری جوش‌ها برای هر نوع پوستی مخصوصاً انواع حساس مناسب نیست. تأثیرگذاری این درمان به نوع جوش بستگی دارد.
میکرودرم ابریژن
میکرودرم ابریژن روش لایه‌برداری مکانیکی لایه سطحی پوست است. این نوع درمان شامل یک دستگاه دستی است که کریستال‌ها را روی پوست می‌کشد. کریستال‌ها به آرامی سطح پوست را سایش یا صیقل می‌دهند. یک لوله‌ی خلاء کریستال‌ها و سلول‌های پوست را پاک‌سازی می‌کند. میکرودرم ابریژن موجب لایه‌برداری و باز کردن منافذ پوست می‌شود. نتایج سریعاً قابل مشاهده هستند و پوستی روشن‌تر و صورتی رنگ به وجود می‌آید.
میکرونیدلینگ
یکی دیگر از درمان‌های بی‌نظیر جوش و جای جوش میکرونیدلینگاست. در این فرآیند سوزن‌های کوچکی به درون پوست اطراف جای زخم وارد می‌شوند تا پوست را به تولید کلاژن بیشتر وادار کنند. این کلاژن می‌تواند با صاف کردن پوست، ظاهر زخم‌های ناشی از جوش را کاهش دهد. با این حال، رفع زخم ناشی از جوش می‌تواند به بروز عوارض موقتی از جمله قرمزی، درد و التهاب منجر شود.
بیشتر بخوانید:
با ماسک خیار و آلوئه ورا پوستی جوان و زیبا داشته باشید
روش‌های خانگی برای درخشان کردن پوست
فوتودینامیک (PDT)
در طول این فرایند، یک پماد مخصوص (فوتوسنسیتایزر) به محل جوش اعمال شده و سپس یک نور کنترل شده به رنگ قرمز یا آبی بر روی محل تابانده می‌شود. این فرایند با هدف کوچک کردن غدد سباسه، کاهش مقدار چربی و از بین بردن باکتری‌ها در منافذ پوست و همچنین کاهش مؤثر اندازه جوش‌های کیستی انجام می‌شود.
عوارض دستکاری جوش
دستکاری جوش می‌تواند التهابات پوستی عمیقی را ایجاد کند.
ایجاد جای زخم بر روی پوست صورت ممکن است به از بین رفتن زیبایی افراد منجر شود.
جای زخم می‌تواند تا مدت زیادی بر روی پوست باقی بماند.
