به طور میانگین مو رشدی بین ۰.۵ تا ۱.۷ سانتیمتر در ماه دارد. این یک برآورد است، اما بسیاری از عوامل مختلف بر سرعت رشد مو تاثیرگذار هستند.
به عنوان مثال، مردان ممکن است از رشد موی سریع‌تری نسبت به زنان برخوردار باشند. از دیگر عواملی که بر رشد مو تاثیرگذار هستند می‌توان به ژنتیک، سن، سلامت و بارداری اشاره کرد.
مغز استخوان، که ماده نرم درون استخوان هاست، تنها بخش از بدن است که سریع‌تر از مو رشد می‌کند.
لب ها، کف دست ها، و کف پا‌ها تنها بخش‌هایی از بدن هستند که مو روی آن‌ها رشد نمی‌کند. هدف اصلی رشد مو محافظت از بدن و گرم نگه داشتن آن است.
در ادامه اطلاعات بیشتری درباره رشد مو و عوامل مختلفی که بر سرعت آن تاثیرگذار هستند، ارائه شده است.
مراحل رشد مو
انسان با حدود پنج میلیون فولیکول مو متولد می‌شود. فولیکول‌های بخش‌های کوچکی در پوست هستند که مو از آن‌ها رشد می‌کند.
حدود ۱۰۰ هزار فولیکول روی پوست سر وجود دارند. افرادی که دارای فولیکول‌های بیضی شکل هستند، موی فر دارند و افراد دارای فولیکول‌های گرد، موی صاف دارند.
مراحل رشد مو به شرح زیر است:
هر فولیکول حاوی یک ریشه مو است که از سلول‌های پروتئین شکل گرفته است.
با گردش خون در بدن، اکسیژن و مواد مغذی به سلول‌های پروتئینی می‌رسند که برای تکثیر به آن‌ها نیاز دارند.
با تکثیر سلول‌های پروتئینی، آن‌ها مو را شکل داده و به سمت بالا هل می‌دهند.
طی روند رشد در پوست، مو از یک غده چربی عبور می‌کند که چربی مورد نیاز برای نرم و براق باقی ماندن آن را تامین می‌کند.
زمانی که مو به اندازه کافی رشد کرده تا از پوست خارج شود، در واقع مرده است. با رشد موی جدید در پایین، موی مرده به خارج از پوست هل داده می‌شود. در نهایت، مو می‌ریزد.
تمام فولیکول‌های مو به طور همزمان عمل نمی‌کنند. به عنوان مثال، فولیکول‌های روی پوست سر پیش از این که برای مدتی غیر فعال شوند، رشد مو را انجام خواهند داد. این دوره غیر فعال چرخه رشد مو به نام تلوژن شناخته می‌شود.
انسان حدود ۵۰ تا ۱۰۰ تار موی بدن خود را در روز از دست می‌دهد که بخشی از چرخه عادی رشد مو محسوب می‌شود.
عوامل تاثیرگذار بر رشد مو
هر فرد دارای موی متفاوت از دیگری است و عوامل بسیاری می‌توانند بر سرعت رشد مو تاثیرگذار باشند که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
ژنتیک: ژن‌های یک فرد سرعت رشد موی وی را مشخص خواهند کرد.
جنسیت: رشد موی مردان معمولا سریع‌تر از موی زنان است.
سن: رشد مو بین ۱۵ تا ۳۰ سالگی با بیشترین سرعت انجام می‌شود و پس از آن کند می‌شود. فعالیت برخی فولیکول‌ها با افزایش سن متوقف می‌شود. بر همین اساس است که برخی افراد نازک شدن مو یا طاسی را تجربه می‌کنند.
مواد مغذی: تغذیه خوب برای رشد و حفظ سلامت مو ضروری است.
تلوژن افلوویوم
تلوژن افلوویوم (Telogen Effluvium) زمانی رخ می‌دهد که ریشه‌های مو به واسطه استرس بسیار زود وارد مرحله تلوژن چرخه مو می‌کند. این می‌تواند به معنای ریزش ۷۰ درصد تار‌های موی روی پوست سر طی حدود دو ماه باشد.
این شرایط بیشتر روی پوست سر مشهود است، اما می‌تواند هر بخشی از بدن را تحت تاثیر قرار دهد.
از دلایل شایع تلوژن افلوویوم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- زایمان
- تب بالا
- عفونت شدید
- بیماری جدی
- عمل جراحی
- غده تیروئید پرکار یا کم کار
- مصرف ناکافی پروتئین
برخی دارو‌ها نیز می‌توانند موجب تلوژن افلوویوم شوند که از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- رتینوئید‌ها
- مسدودکننده‌های بتا
- مسدود کننده‌های کانال کلسیم
- دارو‌های ضد افسردگی
- دارو‌های ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن
زمانی که فرد دلیل زمینه‌ای را درمان کند، تلوژن افلوویوم معمولا از بین خواهد رفت. میزان ریزش مو معمولا طی یک بازه زمانی حدود شش تا هشت ماهه کاهش می‌یابد.
آیا می‌توان رشد مو را تسریع کرد؟
شواهد کمی وجود دارند که استفاده از شامپو‌هایی خاص یا مصرف برخی مکمل‌ها می‌توانند رشد مو را تسریع کنند.
روش‌های تقویت رشد سالم مو
تغذیه مناسب بخشی مهم از رشد سالم مو محسوب می‌شود. بخش زنده مو یعنی ریشه آن مواد مغذی را از خون دریافت می‌کند.
دنبال کردن یک رژیم غذایی سالم حاوی میوه ها، سبزیجات، غلات کامل، و مقدار کافی از چربی، رشد مو را تقویت خواهد کرد.
از جمله مواد غذایی که می‌توانند به رشد سالم مو کمک کنند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
ماهی: ماهی حاوی اسید‌های چرب امگا-۳، پروتئین، ویتامین B۱۲، و آهن است که همگی از خشکی پوست سر و کدر به نظر رسیدن رنگ مو پیشگیری می‌کنند.
سبزیجات برگدار تیره: این مواد غذایی دارای سطوح بالای ویتامین‌های A و C هستند که به حفظ شرایط خوب مو کمک می‌کنند.
حبوبات: این مواد غذایی سرشار از پروتئین هستند که رشد مو را تقویت کرده و از شکنندگی و ضعف آن پیشگیری می‌کنند.
بیوتین: کمبود بیوتین می‌تواند به شکنندگی مو و ریزش آن منجر شود. غلات کامل، جگر، زرده تخم مرغ، آرد سویا، و مخمر همگی از منابع خوب برای این ماده مغذی هستند.
مغزدانه ها: این مواد غذایی منبع خوبی برای سلنیم هستند که برای حفظ سلامت پوست سر ضروری است. برخی مغزدانه‌های حاوی اسید آلفا-لینولئیک و روی نیز هستند. این مواد مغذی به حفظ شرایط خوب مو و پیشگیری از ریزش آن کمک می‌کنند.
محصولات لبنی کم چرب: این مواد غذایی منبع خوبی برای کلسیم هستند که یکی دیگر از اجزا کلیدی در رشد مو محسوب می‌شود.
عوامل تاثیرگذار بر کند شدن رشد مو
از جمله عواملی که می‌توانند سرعت رشد مو را کاهش دهند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- رژیم‌های غذایی نامناسب
- اختلالات غذا خوردن مانند بی اشتهایی عصبی (آنورکسی) و پرخوری روانی (بولیمی)
- استرس
- سیگار کشیدن
کمبود ویتامین‌ها
سخن پایانی
موی هر فردی با سرعتی متفاوت از فردی دیگر رشد می‌کند. عوامل بسیاری از جمله ژنتیک، جنسیت و سن می‌توانند بر سرعت رشد مو تاثیرگذار باشند.
مو از فولیکول رشد می‌کند که بخشی کوچک درون پوست است. هر فولیکول حاوی یک ریشه مو است که از سلول‌های پروتئینی شکل گرفته است. به واسطه تغذیه ریشه مو با اکسیژن و مواد مغذی از طریق رگ‌های خونی، آن‌ها تکثیر و به مو تبدیل می‌شوند.
شواهد کمی وجود دارند که شامپو یا مکملی خاص بتواند سرعت رشد مو را افزایش دهد. در عوض، مصرف یک رژیم غذایی مغذی و سالم حاوی پروتئین برای رشد سالم مو ضروری است.
منبع:عصرایران
