دکتر محمدعلی نیلفروشزاده؛ متخصص پوست و مو
مهمترین مسالهای كه آرایشگران باید به آن توجه داشته باشند، عفونتهایی است كه از طریق خراشهای پوستی به خون منتقل میشود و استفاده از تیغ، احتمال انتقال این عفونتها، بهخصوص هپاتیتB، C و ایدز را بالا میبرد، مخصوصاً كه بسیاری از افراد از ابتلایشان به این عفونتها مطلع نیستند و ظاهر كاملا سالمی دارند. خوشبختانه در حال حاضر در آرایشگاهها تیغ برای هر نفر تعویض میشود اما نپوشیدن دستكش هنگام كار، میتواند باعث انتقال آلودگی به خود آرایشگر شود.
لازم است اگر دست آرایشگر خراشیدگی دارد، حتما روی آن چسب بزند و هنگام كار دستكش به دست كند. اسپریهای مو یا موادی كه برای رنگ، فر و صاف کردن مو به كار میروند، حاوی تركیبهایی هستند كه در هوا پخش میشود. این تركیبها بهخصوص برای افرادی كه زمینهای از آسم دارند، خطرناك است. آسم شكلهای خفیف و شدید دارد و گاه خود را بهصورت تنگینفس خفیف یا سرفههای مزمن شبانه نشان میدهد.
اگر آرایشگری چنین علایمی دارد، باید حتما به پزشك مراجعه و دارو مصرف كند و تا جایی كه امكان دارد، از مواد شیمیایی دور بماند. اگر کنار گذاشتن و کار نکردن با این مواد برای كسی امکانپذیر نیست، باید هنگام استفاده از آنها ماسك بزند و اسپری را طوری در دست بگیرد كه به سمت مخالف باشد. در فصلهای گرم نیز باید مراقب جهت باد كولر و پنكه هنگام مصرف این مواد بود.
استفاده از دستکش و ماسک
آلرژی هم میتواند سینوسها، چشم و پوست را درگیر كند. مواد شیمیاییای كه آرایشگرها با آن تماس دارند، بهخصوص بر پوست صورت و دست و حتی روی پلكها و مجاری فوقانی تنفسی اثر میگذارند كه خود را بهصورت سینوزیت و آبریزش مزمن بینی نشان میدهد. برای پیشگیری از بروز این نوع آلرژیها هم استفاده از دستكش و ماسك تا حد زیادی موثر است.
واریس
در آرایشگرانی كه به دلیل مشغلهكاری مرتب سر پا هستند، خونی كه باید از پا به قلب منتقل شود، در پا میماند و باعث اتساع وریدهای پا میشود. اتساع وریدها عامل بروز واریس است بنابراین لازم است آرایشگران سعی كنند بیشتر كارها را در وضعیت نشسته و مناسب انجام دهند. ایستادن طولانیمدت بهخصوص در یك وضعیت باعث میشود گردن برای طولانیمدت در یك حالت قرار بگیرد و به مرور عامل ابتلای فرد به آرتروز گردن، گردندرد و سردردهای مزمن میشود.
همین موضوع در مورد كمر هم صدق میكند. اگر آرایشگری مجبور است طولانیمدت بایستد، حتما باید یكی از پاهایش را روی یك چهارپایه كوتاه بگذارد. ایستادنهای طولانی باعث افزایش قوس كمر و جلو آمدن شكم بهخصوص در افراد چاق میشود. قوسكمر یكی از دلایل كمردردهای مزمن است.
ورزشهای کششی گردن
توصیه میشود آرایشگران هرازگاهی مثلا تا رسیدن نوبت مشتری بعدی ورزشهای كششی گردن و كمر انجام دهند تا مشكل قوسكمر اصلاح شود. علاوه بر این، به نحوه ایستادن، نشستن، خوابیدن و اضافه وزن خود توجه ویژهای داشته باشند. ورزشهایی كه عضلات پشت را تقویت میكند، مثل شنا در آب یا برخی نرمشها نیز برای این گروه موثر است. پوشیدن كفشهای پاشنه بلند، هم میتواند به این مشكلها دامن بزند و پوشیدن صندلهای طبی در محیط كار به این خانمها توصیه میشود.
ممكن است فردی برای مدت طولانی به مادهای آلرژی نشان ندهد ولی ناگهان حساسیت نشان دهد و علایم آلرژی بروز کند؛ مثلا در آمریكا مردم كره بادام زمینی زیاد میخورند. بیشتر مردم این كشور به این ماده غذایی آلرژی ندارند اما برخی بعد از چند سال مصرف به آن حساسیت نشان میدهند. دلیل بروز ناگهانی آلرژی این است که فرد از نظر ژنتیكی مستعد ابتلا به آلرژی بوده و به دلیل اینكه تركیبهای ماده حساسیتزا دائم و در طولانی مدت وارد خونش شده، بدنش به آن حساسیت نشان داده است.
مواد شیمیایی و آلرژی
استفاده از مواد آرایشی، بیرنگكننده و انواع رنگها، پاككنندهها و شویندهها میتواند در اثر مصرف مداوم در او ایجاد آلرژی و حساسیت كند. حتی خانمهای خانهدار نیز ممكن است سالها به مواد شوینده آلرژی نشان ندهند اما بعد از چند سال همان موادشوینده كه تاكنون مزاحم نبوده، باعث ابتلایشان به آلرژی یا اگزمای آلرژیك شود. در واقع ما دو نوع اگزما داریم؛ اگزمای آلرژیك و یك اگزمای مسمومیتی.
در نوع اول، فرد با تماس با حداقل ماده دچار حساسیت میشود. مثلا شخصی كه به پنیسیلین حساسیت دارد، حتی با تزریق مقدار كمی از آن آلرژی نشان میدهد. در اگزمای مسمومیتی مساله سمیت مطرح است یعنی با یكبار مصرف، اتفاقی نمیافتد ولی در اثر ورود زیاد آن ماده، بدن فرد واكنش آلرژیك نشان میدهد.
این خانم و تمام كسانی كه اگزمای دست مشاغل دارند، به دلیل استفاده مستمر از مواد دچار اگزمای مسمومیتی میشوند نه اگزمای آلرژیک. درمان علتی داریم و یك درمان علامتی. در درمان علتی، باید علت ایجاد بیماری را كنار گذاشت یعنی بیمار نباید با مواد آلرژیزا تماس داشته باشد. در این شرایط تا 90 درصد بهبود مییابد ولی برای بهبود كامل لازم است به پزشك مراجعه كند تا با تجویز دارو، اگزما كاملا درمان شود.
این خانمها گفتهاند گاهی بدون دستكش با مواد كار میكنند اما یا باید از شغلشان كناره بگیرند تا با این مواد سروكار نداشته باشند یا همیشه با دستكش كار كنند. مواد و ترکیبهای آرایشی، بهخصوص مواد مربوط به رنگ و بیرنگکنندهها بو دارند، ممكن است مواد متصاعدشده از آنها از طریق استنشاق وارد بدن شود و در همان ناحیه که قبلا روی پوست حساسیت نشان داده بود، ایجاد علایم آلرژیک كند. به همین دلیل استفاده از ماسك را به آرایشگران توصیه میكنیم.