دكتر محمد علی نیلفروش زاده؛ متخصص پوست، مو وزیبایی
قرار گرفتن مواد رنگی با فشار خارجی در زیر پوست باعث تغییرات رنگی میشود که به خالکوبی یا تاتو معروف هستند. تاتو میتواند به دلیل یک رفتار فرقه ای و مذهبی و یا به خاطر زیبایی و یا بدلیل یک عقیده خاص خیابانی باشد.
تمایل روبه رشد اخیر بین جوانان و نوجوانان، درخواست بیشماری از بیماران را جهت انجام تاتو بدنبال داشته و پیرو آن بیش از نیمی از این افراد بدلایل مختلف از جمله تغییر مد و یا ناراضی بودن از شکل تاتو درخواست پاک کردن تاتو را دارند.
تاتوها میتواند بصورت نقاشی روی پوست باشد و یا جهت زیبایی حاشیه لبها، پلک و ابرو و گاهی اوقات به توصیه پزشک و به منظور اصلاح منظره ناخوشایند مربوط به جای زخم ایجاد شود. گاهی تاتو بصورت طبیعی پس از تصادفات بدلیل سنگریزه یا آسفالت و یا مواد رنگی در پوست ایجاد میشود و در زمان جنگ هم به دلیل وجود ترکش و ذرات باروت به دنبال انفجارات، تاتو ایجاد میشد.
چرا برخی از افراد از تاتو كردن پشیمان میشوند؟
اغلب خانمهایی که بدنبال تاتو میروند، خواستار پاک کردن آن هستند و شایعترین علت آن پشیمان شدن آنهاست. حتی مشاهده شده 70درصد این افراد یکساعت پس از خالکوبی از این عمل پشیمان میشوند. علت عمده دیگر عدم قرینگی خط چشم یا ابرو و یا عدم تطابق آن با طرح ایدهآل بیمار است. در بعضی افراد به دنبال واکنش حساسیت رنگ تاتو لازم میشود که آن را از پوست خارج کرد.
روشهای پاك كردن تاتو
روشهای متعددی برای از بین بردن تاتو مطرح شده است. در گذشته برای از بین بردن خالکوبی از روشهایی مثل سایش پوست، سرما درمانی یا حتی روشهای تخریبی مانند ساییدن با نمک و مواد اسیدی استفاده میشد که اغلب با نمای ناپسندی همراه بود.
خالکوبیهای سطحیتر و قدیمیتر راحتتر پاک میشوند. البته شرایطی دارد مثلاً اینکه هر چه رنگ بکار رفته حرفهایتر باشد، پاک کردن آن سختتر است و برخی رنگها مثل سیاه، آبی و قهوهای بهتر از رنگهایی مثل قرمز قابل پاک شدن هستند.
از جمله لیزرهای مورد استفاده Q- suitched است که بدون ایجاد زخم از طریق تکه تکه کردن قطعات رنگ موجود در پوست، سلولهای ایمنی پوست را در زدودن رنگ خالکوبی کمک میکند. البته گاهی تا 10 جلسه لیزر لازم است.
انواع دیگر لیزر که لیزرهای لایه بردار نیز هستند، لیزرهای اربیوم و CO2 هستند. که به تعداد جلسات کمتری احتیاج دارند. گاهی دیده میشود که آرایشگران برای پاک کردن تاتو به رنگهای همرنگ پوست متوسل میشوند که میتواند از آن به عنوان بزرگترین اشتباه نام برد چرا که پاک کردن این رنگها توسط لیزر با اشکالاتی همچون تغییر رنگ تیره صورت میگیرد و وضع بدتر از قبل میشود. بیمار ایدهآل در پاک کردن تاتو، بیمار با پوست روشن و غیر برنزه با تیپ پوستی I و II و تاتو آبی تیره یا سیاه است که حداقل به مدت 1 سال وجود داشته باشد. همانطور که قبلا هم توضیح داده شد غالبا 20-5 جلسه درمان برای بیرنگ کردن واقعی یا محو تاتو لازم است و حتی پس از جلسات متعدد بعضی تاتوها نمیتوانند بطور کامل با تکنیکهای فعلی لیزر از بین بروند و حتی موقعی که محو شدن کامل یا نزدیک به کامل ایجاد شد، هنوز یک هاله «روح مانند» از رنگها از شکل اصلی تاتو به نظر میرسد.
امروزه تبلیغاتی را در مورد پاک کنندههای تاتو به شکل محلول یا کرم میبینیم. کرمهای پاک کننده تاتو که از آنها به عنوان جایگزین لیزر یا جراحی، نام برده میشود اغلب دو شکل اصلی دارند:
انواعی که حاوی TCA (تری کلرواستیک اسید) هستند که نوعی اسید شیمیایی پیلینگ است و بیشتر به فرم محلول یافت میشود ولی اشکال ژل یا کرم آن نیز وجود دارد که با سوزاندن لایه فوقانی پوست عمل میکند ولی ریسک بروز اسکار را به همراه دارد و از آن نمی توان در مواردی مثل لب، چشم یا سایر نقاط حساس استفاده کرد که بدلیل بروز تحریک در آن نواحی میباشد و فقط در افراد با پوست بسیار روشن قابل استفاده است و میتواند منجر به بروز عوارض جدی در افراد با پوست گندمی و یا تیره شود.
کرمهای غیر TCA نیز شامل ترکیبات روشن کننده، لایه بردار و سفید کننده هستند. این کرمها برای روشن کردن تاتو در مدت زمان طولانی استفاده میشوند و تاتو را با هل دادن جوهر تزریق شده به سطح پوست محوتر میکنند.
ولی در اثر بخشی، این کرمها بسیار کند است. البته اثرات منفی آنها از کرمهای دارای TCA کمتر است. دقت کنید بعضی از این کرمها حاوی هیدروکینون نیز هستند که طبق نظر اتحادیه اروپا احتمال بروز سرطان را به همراه دارد.