گفتگو با دکتر محمد علی نیلفروش زاده، متخصص پوست و مو
دکتر محمد علی نیلفروشزاده تحصیلات خود را در مقطع پزشکی عمومی در سال 1369 (1990 میلادی) به پایان رساند و در سال 1373 ( 1994 میلادی ) موفق به اخذ بورد تخصصی پوست و مو شد سپس موفق به اخذ بورد جراحی پوست و پیوند مو از کانادا شد. در سال 1379 (2000 میلادی) در انگلستان فلوشیپ جراحی پلاستیک پوست، لیزر و پیوند مو را به اتمام رساند. او تجربیات خود را در تورنتو کانادا در سال1380(2001میلادی ) و در لندن در سال 1381 ( 2002 میلادی ) ارتقاء داد. دکتر نیلفروش زاده جراحی پیوند مو را با روش استاندارد پانج از سال 1374 ( 1995 میلادی )آغاز نمو، و بعد از مدتی به روش مینی میکروگرافت در جراحی پیوند مو روی آورد و نهایتا واحد فولیکولار در جلسههای بزرگ پیوند مو استفاده نموده است. او دانشیار پوست دانشگاه علوم پزشکی تهران و رییس مرکز تحقیقات پوست و سلولهای بنیادی میباشد. عضویت در انجمن بینالمللی جراحی پیوند مو،آکادمی بینالمللی جراحی پیوند مو، انجمن متخصصین پوست ایران و ریاست مرکز تحقیقات پوست و سالک از دیگر عناوین وی میباشد.
دکتر نیلفروشزاده در سالهای 1383 و 1384 جایزه برتر جشنواره رازی را دریافت کرده و توانسته است كتب، مقالات و نوآوریهایی در سطح بینالمللی داشته باشد. كار بر روی سلولهای بنیادی پوست، فیبروبلاست، كراتینوسیت و ملانوسیت از جمله موارد فوق میباشد كه با همكاری پژوهشكده رویان و دانشگاه علوم پزشكی تهران در حال اجرا بوده و منجر به انجام موفقیتآمیز استفاده از فیبروبلاستها در جوانسازی و درمان چین و چروك پوست شده است. از موفقیتهای او میتوان به كشت و تكثیر فیبروبلاست برای جوانسازی پوست و زخم پای دیابتی، كشت و تكثیر همزمان فیبروبلاست و كراتینوسیت در ترمیم زخمهای ناشی از سوختگی و اسكار سالك و نیز كشت و تكثیر ملانوسیت برای درمان لك و پیس یا ویتیلیگو اشاره كرد كه در حال اجر است. از تحقیقات جدید میتوان به کاربرد سلولهای بنیادی فولیکول مو در درمان طاسی اشاره کرد. مطالعات وسیع انجام گرفته در دنیا در مراحل ابتدایی، اثرات سلول بنیادی مو را در درمان طاسی به اثبات رسانده است. تکنیک کاشت سلولهای بنیادی فولیکول مو همزمان در آمریکا در دو موسسه تحقیقاتی در حال انجام است که یکی از آنها ISHRS آمریکا است که با همکاری مرکز تحقیقات پوست و سلولهای بنیادی دانشگاه تهران و موسسه رویان در حال انجام این پروژه میباشد. این پروژه درحال حاضر در فاز حیوانی با نتایج قابل قبولی همراه بوده است. همچنین درتکنیک ابداعی دكترفریبا جعفری در تهیه سوسپانسیون ملانوسیت در درمان ویتیلیگو مشاركت داشته كه جهت ثبت آن به عنوان Patent اقدام شده است.نامبرده جدای از نوآوریهای علمیگوناگون سمتهای اجرایی چون مدیر کل صدور پروانهها، مدیر استاندارد و ارزشیابی وزارت بهداشت، مدیر کل خدمات درمانی و اورژانس و رییس امور درمان وزارت بهداشت را نیز دارا بوده است. دكتر محمدعلی نیلفروش زاده یكی از چهرههای بینالمللی در زمینه جراحی پوست، لیزر و پیوند مو است كه به عنوان Medical Faculty در كنگره بین المللی سالیانه ESHRI اروپا در سال 2002 لندن و سال 2003 برلین انتخاب شده و متد جدید جراحی پیوند مو را تحت عنوان«نیلفروش متد» كنگره سالیانه استرالیا در سال 2005 ارائه و به ثبت رسانده است. تالیف کتابهایی از جمله لیشمانیوز جلدی، لیزر موهای ناخواسته،کاربرد سم بوتولینوم در پوست، پزشکی مبتنی بر شواهد درمان چروکهای پوستی، روشهای نوین پیوند مو و دانستنیهای مو و چاپ 122 مقاله معتبر خارجی و داخلی که در این میان60 مقاله از آنها ISI ،Pubmed اندوختههای علمیاو هستند. شرکت در معتبرترین کنگرهها و همایشهای علمی داخلی و خارجی و به روز رسانی تکنیکهای نوین درمانی از جمله فعالیتهای علمی او محسوب میشود.
در ادامه گفتوگوی دنیای سلامت با آقای دكتر نیلفروشزاده را میخوانید:
كمی از دوران كودكیتان بگویید.
دوران کودکی در عین شیطنت و بازیگوشی مقتضای سن، پایهریزی علاقمندی و توانمندی آینده هر فردی است. بالطبع من هم با وجود بهرهوری از دنیای پاک و بیآلایش کودکی پا به عرصه تحصیل گذاشتم و هر چه جلوتر رفت احساسم نسبت به ورود به عرصه پزشکی قویتر شد.
بازیگوش بودید؟
فکر کنم بازیگوشی ویژگی اغلب پسر بچههاست. آن روزها با همسن و سالهای خودم تیم فوتبال تشکیل میدادیم و درگیر هیاهوها و حواشی بازیهای خودمان بودیم و فکر میکردیم مهمتر از این تیم دیگه وجود نداره. خانه پدری ما که دارای 2 حیاط مستقل و پنجدری و اتاقهای بزرگ بود فضایی بسیار دلانگیز برای بازیهای کودکانه ما بود. این خانه بعدها به عنوان اثر تاریخی به نام «خانه تاریخی نیلفروشزاده» به ثبت رسید. بازی هفتسنگ هم یکی دیگر از سرگرمیهای من بود.
اولین روز مدرسه و احساستان از آن رو
از آنجایی که فرزند اول خانواده نبودم و شاهد مدرسه رفتن خواهر و برادرم بودم، مدرسه رفتن برای من امر مشکلی نبود و من هم دوست داشتم تجربه مدرسه رفتن را کسب کنم.
بهترین بازی دوران كودكی.
همانطور که گفتم یکی از مهمترین دغدغههایم فوتبال و مسابقات تیمیآن بود. یادمه عضو تیم فوتبال مدرسه راهنمایی هم بودم و مسابقات بین مدارس و استانی هم شرکت میکردیم. البته دبیرستان به دلیل بیشتر شدن مشغله تحصیلی حضورم کمرنگتر شد.
بهترین داستان كتابهای درسی.
به نظرم داستان دهقان فداکار در ذهن همه مانده. حتی چندی پیش عکس جالبی دیدم که دهقان فداکار که اکنون پیرمرد شده بود در جمعی از هنرمندان عکس یادگاری گرفته بود و از او در مراسم ویژهای تجلیل کرده بودند.
همه این موارد حکایت از روحیه نوع دوستی و مهربانی مردم ایران زمین دارد که قطعا برای من هم به همین شکل است.
شما با وجود مشغله زیاد به شعر هم نگاهی دارید؟
از آنجایی که ایران مهد هنر است و شاعران بینظیری از این مرز و بوم اشعار زیبای خود را به تمام دنیا عرضه کردهاند و هر روز شمار طرفداران آنها بیشتر هم میشود، من هم از این قاعده مستثنی نیستم و هر وقت فرصتی بشود اشعار حافظ و مولانا را میخوانم. یکی از بهترین دوستان و همکاران من هم که در این زمینه دارای ذوقی سرشار است، در همایشها و کنگرههای داخلی با اشعار زیبایش مخاطبان را به وجد میآورد.
یك توصیف از بهترین معلم دوران مدرسه.
تقریبا همه معلمانی که داشتم عالی و دوست داشتنی بودند و توصیف آنها ممکن نیست و من تنها به همین شعر بسنده میکنم:
عارفان علـم عاشـق میشوند
بهـترین مردم معلـم میشـوند
عشق با دانش متمم میشود
هر که عاشق شد معلم میشود
از پدر گر قالب تن یافتیم
از معلم جان روشن یافتیم
ای معلم چون کنم توصیف تو
چون خدا مشکل توان تعریف تو
آیا تا به حال كارنامه خود را از والدین مخفی كردهاید؟
پدر و مادر من جزو بهترین دوستانم نیز بوده و هستند. با اینکه پدرم در آموزش من بخصوص دوران ابتدایی نقش مهمی داشتهاند ولی به دلیل مشغله ایشان، بیشتر مادرم از روند تحصیلی بنده اطلاع داشتند که خوشبختانه از پیشرفت تحصیلی من راضی بودند، اغلب هم نمرات خوبی میگرفتم. بنابراین هیچ دلیلی برای مخفیکاری وجود نداشت.
برای لحظات تنهایی چه کتابی را انتخاب میکنید؟
از آنجایی که تحقیق و مطالعه از ضروریات کار یک استاد به شمار میرود بخشی از وقت خود را به مطالعه کتابهای علمی میگذرانم و تازهها و مقالات را مرور میکنم ولی در مورد کتابهای متفرقه میتوانم بگویم یکی از بهترین کتابهایی که خواندم سینوهه پزشک مخصوص فرعون بود. وقتی خواندم احساس کردم وصفالحال مردم جامعه خودمونه دقیقاً توی قرن 21 و یاد گرفتم که تنها با آشنایی با فرهنگهای مختلف و نداشتن تعصب میتونیم خودمونو از جهالت نجات بدیم. همچنین کتاب «چه کسی پنیر مرا دزدید؟» هم به نظرم جالب و خواندنی بود.
بهترین فیلمهایی که دیدهاید.
با توجه به اینکه اغلب ستارههای سینما از مراجعین من هستند. خیلی علاقه دارم که فیلمهای آنها و کاراکتر آنها را در فیلم ببینم ولی مجاز به بردن نامشان نیستم. از جمله فیلمهای مورد علاقهام فیلمهای آکواریوم و پاتو زمین نگذار ایرج قادری بودند چرا که او را در دو نقش متفاوت میدیدم. از آنجا که شادروان ایرج قادری بیمار من بودند و پیوند مو و لیزر را پیش من انجام داده بودند دیدن تفاوت فیزیکی ایشان برایم جالب بود و از طرفی اجازه بیان این موضوع را از خانواده ایشان دارم. یکی دیگر از فیلمهای جالب که هنوز در ذهنم مانده فیلم محمد رسول ا... است که بازیگران توانایی برای آن انتخاب شده بود. بسیاری از آثار مرحوم حاتمی را به سبب دیالوگهای حساب شدهاش دوست دارم. او حرف امروز را در قصههای دیروز میگفت و تاریخ برایش وسیله بود. حاتمی هنرمند توانایی بود كه به تاریخ و ادبیات اشراف خوبی داشت وحوادث گذشته را خوب روایت میكرد. فیلمهای سوتهدلان، دلشدگان و هزاردستان آثار خوبیست که تاکنون دیدهام.
روند تحصیلات دانشگاهی شما چگونه بود؟
تحصیلات خود را در مقطع پزشکی عمومی در سال 1369 به پایان رساندم و در سال 1373 موفق به اخذ بورد تخصصی پوست و مو و سپس بورد جراحی پوست و پیوند مو از کانادا شدم. در سال 1379 در انگلستان فلوشیپ جراحی پلاستیک پوست، لیزر و پیوند مو را به اتمام رساندم. در مقاطع مختلف با شرکت در کنگرهها و کارگاههای بینالمللی فناوریها و متدهای جدید و تکمیلی درمانی را که در ایران نبوده فرا گرفتم.
انگیزهتان از انتخاب رشته پزشكی.
همواره از دوران کودکی و نوجوانی از تیپ شغلی پزشکان خوشم میآمد و اغلب دستاوردها و پیشرفتهای جدید پزشکی را از اخبار دنبال میکردم. همین احساس نقطهای برای انتخاب رشته تجربی و سپس ورود به عرصه پزشکی شد.
بهترین خاطرات دوران دانشگاه.
به یاد دارم در سالهای آخر پزشکی، در سلیمانیه پیشروی ارتش و نیروهای رزمنده بسیج همزمان شروع شده بود که رزمندگان در خاک عراق دچار سرمازدگی و مشکلات پزشکی دیگر شده بودند. از آنجاییکه به دلیل سرما عبور و مرور ممکن نبود و کمتر کسی داوطلب بود، من به اتفاق یکی دو نفر دیگر با هلیکوپتر به منطقه اعزام و مشغول مداوای مجروحان شدیم و این را میدانستیم که باید با پای پیاده برگردیم. مدتی را مهمان کردهای سلیمانیه بودیم و پس از بازگشت با تقدیر و تشویق مسئولان وقت دانشگاه روبرو شدیم.
بهترین دوستان دوران دانشگاه.
دوستان دوران تحصیلی من امروز از بهترین متخصصان هستند و هنوز هم دارای روابط صمیمیهستیم. من بسیاری از بیماران ویژه خودم را جهت اقدامات درمانی به آنها ارجاع میدهم. حتی در بسیاری از پروژههای درمانی یا تحقیقاتی همکاریهای مشترکی را نیز داریم.
میتوانید از نوآوریهای خود در علم پوست برایمان صحبت کنید؟
از جمله نوآوریهای علمیکه امروزه موضوع روز دنیا هم هست بهرهمندی از دانش سلولهای بنیادی در بهبود عملکرد پوست و مو است. از سال 1384 در مراکز تحقیقاتی پوست و سلولهای بنیادی و همچنین پوست و سالک كار بر روی سلولهای بنیادی پوست، فیبروبلاست، كراتینوسیت و ملانوسیت را آغاز کردم و سلولهای بنیادی فولیکول مو نیز كه با همكاری پژوهشكده رویان و دانشگاه علوم پزشكی تهران به سرپرستی اینجانب در حال اجرا است. انجام موفقیتآمیز استفاده از فیبروبلاستها در جوانسازی و درمان چینوچروك پوست و كشت و تكثیر همزمان فیبروبلاست و كراتینوسیت برای ترمیم زخمهای ناشی از سوختگی و اسكار سالك و نیز كشت و تكثیر ملانوسیت برای درمان لك و پیس یا ویتیلیگو،از جمله موارد کاربرد سلول بنیادی در پوست است. یکی از مهمترین شرکتهای تولید سلول بنیادی دنیا به نام Bioscience مقالات ما در زمینه سلول درمانی پوست و بویژه فیبروبلاست را رفرانس خود قرار داده است. متد کاربرد ملانوسیت در درمان ویتیلیگو نیز به عنوانPatent مرکز تحقیقات با همکاری دکتر جعفری ثبت گردیده است. بهعلاوه تکنیک کاشت سلولهای بنیادی فولیکول مو همزمان در آمریکا در دو موسسه تحقیقاتی در حال انجام است که یکی از آنهاISHRS آمریکا که با همکاری مرکز تحقیقات پوست و سلولهای بنیادی دانشگاه تهران و موسسه رویان در حال انجام این پروژه هستیم. این پروژه در حال حاضر در فاز حیوانی با نتایج قابل قبولی همراه بوده است.
نقش والدین در موفقیت شما.
موفقیت شغلی، کسب مهارتها و بطور کلی انگیزه تحصیل کردن، برای من بدون دعای خیر پدر و مادر امری ناممکن بود. بیشک دلگرمیهای مادر و حمایت همه جانبه پدرم همواره راهگشای زندگیم بوده و هست. به خصوص دوران ابتدایی که یکی از حساسترین مقاطع تحصیلی است، نقش پررنگ پدرم در آموزش من دیده میشد . وقتی پدرم به جهت مسافرت شغلی در خانه حضور نداشتند واقعا من این کمبود را با تمام وجود احساس میکردم. در حال حاضر هم با وجود مشغله زیاد به خاطر تعلق خاطر فراوان به والدینم، سرزدن به آنها را جزو وظایف هفتگی خودم میدانم.
پس با این حساب میشود گفت پدرتان نوعی الگو برای شما بودهاند. اینطور نیست؟
البته.پدر من بدلیل این که در امر تجارت فرد بسیار موفقی بودند ، منش و رفتار ایشان بر من بسیار تاثیرگذار بوده است. هنگامیکه در کودکی با ایشان به کارخانه میرفتم، طرز برخورد با کارگران و کارکنان مرا شیفته میکرد. همین رفتار خوب، الگویی برای تعامل، تصمیمگیری و احترام متقابل در محیط کار برای من محسوب میشد. از طرفی حمایتهای مالی پدر باعث شد پس از فارغالتحصیل شدن و حتی امروز دغدغهام تنها کسب درآمد نباشد و بتوانم به تحقیقات و مباحث علمی بیشتر بپردازم.
انگیزهتان برای ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر.
در رشته پوست پس از گذراندن دوره فلوشیپ مقطع بالاتری وجود ندارد .با این حال هر گوشه دنیا که روش یا درمان نوینی مطرح شود سعی میکنم فرا بگیرم و اگر خودم هم شیوه ای را بدانم به دیگران آموزش دهم.از آنجا که تحقیق و مطالعه لازمه درمان موفق است، ارتباط میان مداوا، تدریس و تحقیق را ناگسستنی میدانم و فکر میکنم «تحصیل و فراگیری دانش همیشگی است».
از كدام اساتیدتان بیشترین تأثیر را پذیرفتهاید؟
یکی از بهترین و ارزشمندترین اساتید من شادروان دکتر جلایر بود. ایشان استاد انگلشناسی و فرد بسیار فرهیختهای بودند. روش تدریس بسیار شیرین و پشتکار و تلاش ایشان در کنترل و مبارزه با بسیاری از بیماریهای آن دوره که گاهی به قیمت ناخوشی خودشان میانجامید همواره مرا به وجد میآورد. روحش شاد و یادش گرامی. یکی از اساتید برجسته جراحی ما جناب آقای دکتر اسماعیل اکبری بودند که الگویی برای درسهای زندگی من بودهاند.
حضور در كلاس برای تدریس چه حسی به شما میدهد؟
به گفته بزرگان، استاد خوب بودن میتواند یكی از مهیجترین و دلگرم كنندهترین شغلهای دنیا باشد. البته استرسزا و خسته كننده خواهد بود، اگر تلاشهای او به ثمر ننشیند. من سعی کردهام محیط کلاس صمیمی و دوستانه و در عین حال قانونمند باشد. از شیوههای من در کلاس این است که اگر دانشجو حواسش نباشد از او سوال میپرسم.
چگونه میتوان شما را به اوج عصبانیت رساند؟
یکی از اشکالات من شاید این است که زود عصبانی ولی بعد از چند دقیقه آرام میشوم برای همین در هنگام عصبانیت تصمیمگیری نمیکنم. گاهی اگر قصوری در ارتباط با امور بیمارانم ببینم عصبانی میشوم ولی در مورد مسائل شخصی خودم اینگونه نیست.
اسطورههای مورد علاقهتان.
قطعا ائمه اطهار بخصوص حضرت علی الگوهای زندگی ما مسلمانان هستند و سعی میکنیم در زندگی از آنها پیروی کنیم. از سرزمین خودمان کورش کبیر، از پادشاهان بزرگ تاریخ که بدلیل اخلاق و منش و کردار نیک نامش در تاریخ به ثبت رسید. فردوسی حکیم، حکیم بوعلی سینا، رازی و بسیاری دیگر که در این مجال نمیگنجد را دوست دارم.
سرگرمی مورد علاقه.
بیشتر به ورزشهای رزمی،فوتبال و شنا علاقمندم و در فرصتهایی که به دست بیاورم به آنها میپردازم.
در سوابق شما از سمتهای اجرایی شما مطلع شدیم. آیا به امور اجرایی علاقه دارید و از سمتهایی که داشتهاید راضی بودهاید؟
من در مقطعی درگیر امور اجرایی شدم. از جمله زمانی که به عنوان مدیر امور درمان وزارت بهداشت بودم. اولین MCO و گاید لاینهای پزشکی و همچنین برنامه جامع اورژانس کشوری را تدوین کردیم. کیفی شدن ارزشیابی بیمارستانها و تبدیل روش سنتی به علمی، اعتبار بخشی و نهایی شدن طرح سطح بندی مراکز درمانی از جمله تحولات دوره مدیریت اینجانب بود. باید بگویم چون کارهای تحقیقاتی و پروژههای علمیاز مهمترین دغدعههای من بوده و هست لذا علیرغم پیشنهادهایی برای تصدی امور اجرایی همانند ریاست دانشگاه و حتی معاونت وزارت از پذیرش سرباز زدم تا فرصت کافی برای این مهم داشته باشم.
بهترین دوستتان در دنیا.
تلاش من در زندگی این بوده که با برخوردی دوستانه و درکنار همکاران، مدیران و معاونانم و نه به عنوان رییس و آمرانه، فعالیت تیمی را در محیطی آرام و دلپذیر راهنمایی کنم. به جهت همین نوع نگرش، شکر خدا همیشه دوستان بسیار خوبی کنارم داشتهام. اگر هم مخالفتی بوده سعی کردم با حفظ دوستی مشکل را حل کنم. به خاطر دارم زمانی که رییس بیمارستان بودم، روزی هنگام ورود من به بیمارستان،گویی نگهبان از چیزی دلخور بود و مثل همیشه به من سلام نکرد. به محض ورود به دفترم، مدیر بیمارستان را خواستم و پرسیدم مشکل چیست؟ گویا طلبی از بیمارستان داشت که پرداخت نشده بود. من هم سریعاً موضوع را پیگیری کردم و بدهی او پرداخت و باعث شادمانی نگهبان شد.
نقش همسر در موفقیت یك مرد.
نقش همسر برای ما پزشکان که بسیار پرمشغله و درگیر هستیم بسیار مهم است. همسر من با اینکه خود پزشک است و عضو هیئت علمیدانشگاه، با صبر و بردباری همواره کنار من هستند.
اولین و آخرین كتابی كه نوشتید.
اولین کتاب «لیشمانیوز جلدی» بود که معضل بسیاری از شهرهای ایران است و آخرین کتاب «دانستنیهای مو» است که مجموعهای از مشکلات مو و راهکارهای درمانی آن را برای عموم بازگو میکند.
شیرینترین لحظه زندگی.
فکر کنم یکی از زیباترین لحظات زندگی برای اغلب افراد، تولد فرزند باشد. تجلی رحمت خدا و توجه به قدرت لایزال او برای من بسیار شگفتانگیز بود و از خدا به خاطر لطف بیمثالش ممنونم. البته یکی از شیرینترین خاطراتم زمانی بود که موفق به تکثیر فیبروبلاست و کراتینوسیت و انجام موفق آن در اسکار شدیم. به یاد دارم که صدا و سیما این خبر را چندین مرتبه منعکس کرد. دوستانم با پیغامهای تلفنی به من تبریک میگفتند و یکی از جایزههایی که از جشنواره رازی گرفتم نیز به همین دلیل بود.
تعریفتان از مو.
پیاز مو را میتوان کارخانهای تصور کرد که محصول نهایی آن تارهای مو است. این کارخانه دارای دورههای کاری است بدین صورت که یک دوره، «روشن» است و با تمام تجهیزات به تولید و فعالیت میپردازد و دورهی دیگر «خاموش» است و به استراحت میپردازد، در عین حال تجدید قوا میکند و آماده یک دوره کاری جدید میشود. مو در واقع دو بخش دارد یکی ساقه مو که خارج از پوست قرار دارد و دیگری ریشه مو که در داخل پوست است. توجه به این نکته ضروری است که هر چند مو از سلولهای مرده تشکیل شده ولی خود از وضع درون انسان حکایت میکند. نگهداری از مو از جمله حساسیتهای یک فرد در زندگی میباشد. مو که خود از سلولهای بیجان است به انسان جان میبخشد.
چرا پیوند مو در سالهای اخیر هم مورد توجه قرار گرفته است؟
تعداد محدودی از مردان مشكل طاسی خود را به خوبی پذیرفته و با آن زندگی می كنند ولی امروزه اكثریت آنها فعالتر برخورد كرده و برای برگرداندن موی از دست رفته به دنبال هر درمانی می روند از درمانهای سنتی گرفته تا دارویی و جراحی، به نظر آنها داشتن مو یعنی جوانی، زیبایی، زنده دلی، اطمینان و اعتماد به نفس. محققان در چندین مطالعه اثرات درمانی طاسی را در مردان بررسی كردهاند. بسیاری از مردان معتقدند شروع ریزش موها یك مرحله پر استرس در زندگی آنها بوده و از اینكه نظر دیگران در مورد آنها چگونه است، نگران بودند. نتایج به دست آمده نشان میداد كه فرد با ریزش موها نوعی خود کم بینی و ناراحتی و حتی افسردگی در خود احساس میکند که آرامش و سلامت او را تهدید مینماید. در چنین شرایطی بایستی برای حفظ موهای باقیمانده و برگرداندن موهای از دست رفته به دنبال بهترین راه حل بود. این است كه در سالهای اخیر پیوند مو این همه مورد توجه قرار گرفته است.
شنیدهایم که افراد سرشناس زیادی به شما مراجعه میکنند. بیشتر برای چه منظور نزد شما میآیند؟ کمیاز آنها برایمان بگویید.
معمولاً بیشتر این نوع مراجعه کنندگان جهت کاشت مو یا بهبود پوست از جنبه زیبایی و در برخی، درمان مشکلات پوست و مو بوده است. در مورد این افراد خوشبختانه نتایج ظاهری مثبت بوده و باعث جذب سایر افراد شده است. بزرگترین مشکلی که در ارتباط با افراد سرشناس روبرو هستیم این است که غالبا این افراد میخواهند دیگران متوجه تغییر شکل ظاهری آنها نشوند. تقاضای آنها حفظ رازداری در مورد عمل آنهاست. ما هم اخلاقاً به آن متعهد هستیم. یکی از چهرههای معروف سیاسی وقتی که عکس جدید او را صفحه اول یکی از روزنامهها و عکس قدیمی او به همراه ادامه مطالب در صفحات داخلی آن روزنامه به چاپ رساندند خوانندگان متوجه تغییر ظاهری او شدند. یکی از کارگردانان معروف سینما که اتفاقا در یکی از فیلمهای خود نیز نقش ارائه کرده بود، از آنجا که پس از کاشت مو نقش یک فرد با سن کمتر از سن واقعی خود را بازی کرده بود، مردم با مقایسه او با فیلمهای قبلیاش به تغییر ظاهری او پی بردند. البته برعکس آن هم موردی داشتیم که از مجریان معروف تلویزیون بودند و ایشان هنگام عزیمت به سفر حج این عمل را انجام دادهاند و از آنجائیکه باید موها کوتاه باشد، تا زمان بلند شدن موها و رویش کامل کسی متوجه تغییر چهره او نشد. در این موارد با اینکه ما ملزم به رعایت رازداری بودیم ولی فعالیت هنری یا سیاسی این افراد باعث کشف تغییر ظاهری آنها شد.
در بین این بیماران ویژه از نتیجه کدام یک از بیمارانتان بیشتر راضی بودید؟
از نتیجه بسیاری از آنها راضی هستم. یکی از بهترین کارهایم را در مورد شادروان ایرج قادری دیدم چرا که ایشان به دلیل بیماری قلبی شدید مورد مناسبی برای جراحی نبودند و تا قبل از مراجعه به بنده پزشکان آلمانی حاضر به عمل ایشان نشده بودند، پس از جراحی پیوند مو و همچنین اعمال زیبایی تغییر ظاهری ایشان شگرف بود. یکی از بازیکنان فوتبال که در سطح تیم ملی بود، برای کاشت مو با من تماس گرفت و من به دلیل مشغله ایشان را به مشاورم ارجاع دادم که باعث شد ایشان به دنبال تبلیغات نادرست جذب مرکز دیگری شود. متاسفانه نتیجه هم رضایتبخش نبود. از همین روی سرپرست تیم فوتبال هم به دنبال این اتفاق لزوم اطلاع رسانی علمی و آگاهانه به بازیکنان فوتبال را از من خواستهاند.
نظرتان راجع به این جمله بكش اما زیبا كن؟
این روزها زیبایی به یکی از دغدغههای اصلی دختران و حتی پسران تبدیل شده است. به همین جهت رویکرد آنها به روشهای مختلف زیبایی هم از دستاوردهای آن است. نه اینکه من با این جمله مخالف باشم چه بسا درمان مشکلات پوست از جمله آکنه، لک وچروک میتواند اعتماد به نفس فرد را بالا ببرد و منجر به بهبود عملکرد اجتماعی او شود ولی این مسئله نباید منجر به دغدغه ذهنی افراد شود و چه بسا آنها را به سمت روشهای نادرست و اغواگرانه درمانی بکشاند که نتیجه آن چیزی جز پشیمانی و صرف وقت و هزینه نخواهد بود.
آیا جراحی پیوند مو در ایران میتواند به رونق توریسم سلامتی كمك كند (برای درآمدزایی كشور)؟
با توجه به شرایط فعلی و وجود اساتید برجستهای در رشتههای مختلف پزشکی در کشور عزیزمان پتانسیل بهرهگیری از این نیروی بالقوه وجود دارد. سفیران برخی کشورها از جمله مراجعان من بودند. حتی برخورد دوستانه و بدور از تکلف آنها، من را مجذوب کرد. درصد زیادی از بیمارانم از خارج کشور به بنده لطف دارند و به لحاظ انجام امور درمانی و علیالخصوص پیوند مو به کلینیک من مراجعه میکنند. با توجه به قیمت رقابتی پیوند مو با کشورهای همسایه قطعاً پتانسیل در آمدزایی در این زمینه وجود دارد.
خاطره جالبی که تا به حال از مراجعان خود داشتهاید.
یکی از مراجعین به مطب من از بازیگران نقش کمدی سینما بودند که بدون هماهنگی قبلی جهت امور درمانی به مطب مراجعه کرده بودند. اقتضای ادب حکم میکرد که ایشان بین منتظرین ننشینند و از طرفی نگران مراجعین و انجام به موقع امور درمانی آنها بودم. این شد که از ایشان درخواست کردم کنار من بنشینند و از مراجعین هم برای حضور ایشان اجازه گرفتم و خوشبختانه با برخورد بسیار خوب و رضایت مراجعان مواجه شدم که باعث شد این هنرپیشه عزیز هم از حضور اینگونه در مطب من رضایت پیدا کند. جالب بود ایشان تقاضا داشت که مجدا این کار را انجام دهد.
آماری از جراحی پیوند موی خود دارید و آماری از كل جراحی پیوند مو در ایران در طول سال؟
قطعا آمار دقیق و رسمی در ایران نداریم. در مورد خودم حدوداً 6000 عمل کاشت مو تاکنون انجام دادهام.
توصیهتان به داوطلبان جراحی پیوند مو.
توصیه میکنم بیمارانی كه قصد انجام پیوند مو دارند، در شرایطی مراجعه كنند که آمادگی كامل جسمی و روحی داشته باشند.
جراحی پیوند مو تمایل چه اشخاصی است؟
با توجه به اینكه در سراسر جهان 60 درصد آقایان یا طاس هستند یا در مرحله از دست دادن موهای خود قرار گرفتهاند، بیشتر مراجعان به ما، مردها هستند.
بیشترین علت ریزش مو در افراد چیست؟
معمولترین علت ریزش مو در آقایان عامل پرقدرت آندروژنیك است. همانطور كه از نام آن مشخص است دو فاكتور مهم هورمون آندروژن و ژنتیك نقش اصلی را در این ریزش مو دارند. در خانمها هم این نوع ریزش مو ایجاد میشود ولی معمولاً باعث نازك شدن مو و ریزش منتشر در سر میشود. در آقایان بعد از بلوغ به دنبال افزایش سطح هورمونهای آندروژنی نازك شدن موها و عقب رفتن موهای ناحیه پیشانی شروع میشود. بیشتر متقاضیان پیوند مو جوانان کمتر از 25 سال میباشند. این افراد به دلیل نداشتن بلوغ فکری و تجربه کافی انتظارات غیر واقع بینانهای از جراحی پیوند مو دارند آنها دوست دارند با یک جلسه عمل به تراکم موی قبل از 20 سالگی برسند و ظاهر جوان موها برای همیشه حفظ شود. حتی از جراح تقاضا میکنند فرم موهایشان شبیه هنرپیشه معروفی شود آنها حاضر نیستند این حقیقت را بپذیرند که خط موی مردان بعد از بلوغ بهطور طبیعی شروع به تنگ شدن میکند. بنابراین بیماران باید بدانند که در سن مناسب اقدام به پیوند مو بکنند. چرا که ریزش پیشرونده مو باعث میشود بیمار دوباره احتیاج به پیوند مو داشته باشد. بعد از 25 سالگی بیمار به مرحله بلوغ کامل رسیده است. در این زمان با بررسی میزان ریزش مو، پیشبینی گسترش یافتن آن در آینده امکانپذیر میباشد. بیمار در این سن منطقیتر فکر میکند و با توجه به میزان طاسی فعلی خود داشتن یک خط رویش موی جدید به شکل یک مرد بالغ جا افتاده، باعث خشنودی و رضایت وی میشود با وجودی که این خط رویش مو بالاتر از آن چیزی است که در جوانان میبینیم. بیماران مسن، در اواخر دهه شش یا هفت یا حتی هشت هم میتوانند کاندید مناسبی برای پیوند مو باشند. این بیماران آرزو دارند مقداری مو داشته باشند و تقاضای موی پرپشت ندارند. از طرفی نحوه ریزش موی زنان و مردان متفاوت است. بیشتر زنان ریزش موی منتشر دارند و این افراد نسبت به ریزش موی آندروژنی کاندید خوبی برای پیوند مو نیستند. تاکنون مردان بیشتر از زنان متقاضی پیوند مو میباشند ولی تعداد زنان متقاضی در حال افزایش است ریزش موی آندروژنی به نظر مردان پدیدهای طبیعی است و اکثراً در میان سالی نیمی از موهایشان را از دست دادهاند بسیاری از آنها به راحتی این کم مویی را میپذیرند و با آن کنار میآیند ولی به نظر زنان ریزش موی شدید و طاسی پدیدهای غیر طبیعی است و تا حد ممکن این مشکل خود را پنهان میکنند و از شرکت در مهمانیها و مجامع عمومی اجتناب میکنند. ریزش موی آندروژنیک در زنان به صورت الگوی زنانه یا مردانه در صورتی که وسیع نباشد، با در نظر گرفتن سایر شرایط موفقیتآمیز خواهد بود. ترمیم مو در مردان باعث ایجاد یک احساس بهتر میشود ولی در زنان علاوه بر احساس بهتر، احساس نرمال بودن بسیار خوشایندتر است.
نظرتان راجع به نشریه دنیای سلامت...
یکی از نقاط مثبت و قابل تقدیر مجلاتی که در حوزه زیبایی کار میکنندو بویژه «دنیای سلامت» واکنش نشان دادن درخور و مناسب نسبت به تبلیغاتی است که برخی سودجویان آنها را میسازند تا با شگردهای پوچ و غیر واقعی با سلامت مردم، کسب درآمد کنند. متاسفانه این روزها چنین سودجویانی علاوه بر پوشش حوزههای تغذیهای و کالا و مد وارد حوزههای بهداشتی و پزشکی شدهاند. آنها بیآنکه دغدغه سلامت مردم را داشته باشند، با ساخت تبلیغات جذاب و استفاده از واژههای تخصصی پزشکی برای مردمیکه با معنای آن آشنا نیستند، مانند لیزرهای خاص سلولهای بنیادی، پیآرپی و... پول زیادی به جیب میزنند و برای آنها اهمیت ندارد چه بلایی بر سر استفاده کنندگان از این شیوهها و خدمات غیر واقعی آمده است. با این همه، به نظرم «دنیای سلامت» هنوز هم باید در این عرصه بکوشد. این مطالب آنقدر باید تکرار شود تا مردم به این باور برسند که نباید به خاطر پرداخت پول کمتر، تن به تیغ جراحی آن هم به دست یک فرد نابلد و غیرمتخصص بدهند. باید آنقدر نمونهها را ببینند تا عاقبت این صرفهجویی را متوجه شوند. «دنیای سلامت» باید تا میتواند در ارتقای بهداشت روانی و خود آگاهی افراد جامعه بکوشد تا از پرداختن به اعمال زیبایی غیر ضروری بپرهیزند. همچنین از این نشریه پربار به جهت شناساندن رشتههای تخصصی به مردم تقدیر و تشکر میکنم.