مو و پوست سر از سلامتی شما چه می گويد؟
تاکنون به این موضوع فکر کردهاید که اگر موی خوشحالتی ندارید به این معنی است که از سلامت خوبی برخوردار نیستند؟
در حقیقت بعضی عوامل و داروها همانطور که بر جسم شما اثر میگذارند بر موی شما نیز مؤثرند. به عبارت دیگر مراقبت و محاظت بیشتری از پوست سر و موی شما را میطلبد.
شوره سر
«شوره سر یک مشکل عفونی نیست، پس چگونه به آن مبتلا میشویم؟ علت بروز این مشکل دقیقاً مشخص نیست ولی براساس یک تئوری رشد بیش از حد قارچ یکی از وسایل بروز آن است سایر ریسک فاکتورها شامل پوستچرب، استرس، چاقی، سرما، آب و هوای خشک و مبتلا بودن به اگزما یا پسوریازیس است. بر خلاف ظاهر آن و بروز خارش که اغلب درد سرساز است، شوره سر مضر نیست.
جهت کاهش سلولهای مرده پوست و بروز شوره استفاده روزانه از یک شامپوی ضد شوره لازم است. برای 5 دقیقه شامپو را کف سر نگهدارید و سپس به خوبی بشویید. در صورتی که شامپوهای مختلف ضد شوره را امتحان کردید و تأثیری ندیدهاید با پزشک متخصص مشورت کنید.
اگر شوره سر، به صورت چرب و زرد رنگ است، ممکن است مبتلا به درماتیت سبورئیک باشید که نوعی بیماری پوستی التهابی است که مناطق دارای غدد چربی فراوان مثل پوست سر و صورت را درگیر میکند. از آنجائی که درماتیت سبورئیک در ارتباط با هورمونها، قارچ و بعضی مشکلات روحی میباشد درمان مشابه شوره سر است ولی در موارد شدید تجویز استروئید و داروهای ضد قارچ نیز لازم است.
ریزش مو
ریزش موی بیش از حد نرمال که اگر چه ایدهآلی برای آن مشخص نیست ولی بیشتر متخصصین ریزش بیش از 100 یا بیشتر مو در روز را طبیعی میدانند. این ریزش زنگ خطری برای طاسی نیست، چرا که 90درصد از صد هزار فولیکول موی شما تولید مو میکنند و 10درصد باقیمانده در فاز تلوژن یا استراحت هستند و این موها پس از 3 – 2 ماه میریزند و به وسیله موی جدید جایگزین میشود و این چرخه رشد مو تکرار میگردد. تلوژن افلوویوم که پس از بروز شوک از جمله جراحی، زایمان، بعضی داروها، رژیم غذایی سخت، استرس شدید و مشکلات تیروئید به سیستم بدنی شما منجر به تغییر فاز مو به سمت فاز تلوژن میشود. حدوداً 2 ماه بعد شما شاهد ریزش و نازک شدن مو حالتی که به نام تلوژن افلوویوم معروف است، میشوید و در بیشتر موارد رویش مجدد موها رخ خواهد داد.
در یک بیماری حمله به فولیکول مو منجر به بروز ریزش موی سکهای یا آلوپسی آره آتا میشود. در این بیماری سیستم ایمنی بدن به اشتباه به فولیکول مو حملهور میشود و منجر به ریزش ناگهانی میگردد. بیشتر بیماران یک تا دو منطقه ریزش دارند ولی در بعضی موارد کل موهای بدن درگیر میشود. ریزش موی سکهای بیماری خطرناک و عفونی نیست ولی بروز آن منجر به اثرات روانی بر زندگی فرد میشود. البته بیماری ممکن است خودبخود بهبود پیدا کند ولی متأسفانه امکان عود نیز وجود دارد.
ریزش موی مردانه
توارث بیشتر توسط فامیل مادری انتقال پیدا میکند تا فامیل پدری. اگر میخواهید حدود آینده خودتان را ببینید به وضعیت پدربزرگ مادری خود نگاهی بیندازید.
ریزش موی مردانه غالباً منجر به ریزش موها در ناحیه گیجگاه و سپس تاج سر میشود و وضعیتی شبیه نعل اسب جلو و کنارهها ایجاد میکند. داروهای کند کننده ریزش مو عبارتنداز: ماینوکسیدیل و فیناستراید. علت 90 درصد ریزش موی مردانه ژن است.
سفید شدن زودرس موها
موهای خاکستری همیشه ناشی از پیری نیست. اگر شما قبل از 40 سالگی موهای خاکستری پیدا کنید این شانس در فامیل شما نیز وجود دارد. موهای خاکستری نشانه اختلال در سلامتی نیست ولی در بیماری کم خونی، مشکلات تیروئیدی، کمبود ویتامین B12 و ویتلیگو نیز سفید شدن زودرس موها ممکن است رخ دهد.
ریزش موی زنانه
ریزش مو در زنان به شکل نازک شدگی موهای کل سر و در بیشتر موارد ناحیه تاج سر است. بر خلاف مردان، زنان به ندرت طاس میشوند. ریزش موها در زنان کندتر از مردان رخ میدهد. بر خلاف تصور عموم نه موی بلند و نه شامپو کردن مو باعث ریزش نمیشود. ماینوکسیدیل میتواند به رویش مو و جلوگیری از نازک شدن موها کمک کند.
ریزش مو ناشی از کشش
کشیده شدن شدید موها مثل بافت سفت، کش موی محکم و ... میتواند باعث آسیب فولیکول مو و شکنندگی و ریزش مو شود. اکستنشن و گیرههای محکم مو میتواند باعث بروز ریزش موی ناشی از کشش شود. در بین داروهایی که منجر به ریزش مو میشود میتوان به داروهای ضد انعقاد، داروهای کاهش دهنده کلسترول، ضد افسردگی، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی، داروهای یائسگی، داروهای پیشگیری از بارداری و آنتیبیوتیکها اشاره كرد و معمولاً پس از قطع داروها ریزش مو بر میگردد.
آسیب آفتاب بر مو ها
آفتاب بیش از حد موها را شکننده و خشک میکند که منجر به مو خوره و شکنندگی موها میشود و اگر موهای نازکی دارید میتواند منجر به بروز سوختگی کف سر شود. استفاده از ترکیبات مراقبت مو به همراه ضد آفتاب میتواند در پیشگیری از آسیبها مؤثر باشد، استفاده از کلاه به خصوص اگر پوست سر شما نمایان است بسیار مفید است.
ماساژ پوست سر
هیچ شواهدی وجود ندارد که ماساژ پوست سر ریزش مو را کاهش داده یا منجر به بهبودی عوارض پوستی پوست سر میشود ولی این عمل میتواند استرس را کاهش دهد.
پوست سر به وسیله پایانههای عصبی پوشیده میشود که آن را نسبت به لمس حساس میکند. مالش پوست سر خستگی را رفع میکند همچنین منجر به آزاد شدن هورمونهای عامل احساس خوب مثل دوپامین و سروتونین میشود.
اهمیت تغذیه
یک رژیم غذایی سخت در برخی موارد منجر به ریزش مو میشود. موهای شما به پروتئین و آهن برای سالم ماندن نیاز دارد از طرفی امگا – 3، روی و ویتامین A نیز ضروری است ولی نه در حد خیلی زیاد.
رژیمهای غذایی خیلی کم کالری غالباً موارد ضروری کافی ندارد و اگر این پروسه ادامه پیدا کند، منجر به ریزش مو شود.
برای داشتن موهای براق خوردن، ماهی سالمون که غنی از امگا – 3 است. اسفناج و هویج با دارا بودن ویتامین A، مغزیجات غنی از سلنیوم و گردو به عنوان منبع غنی از روی، همچنین لبنیات کم چرب، سبزیجات و میوهجات پوست سر و موی شما را سالم نگه میدارد.
در واقع مواد غذایی مناسب برای موی شما برای سلامتی قلب شما نیز خوب است.