وقتی كه پوستتان از درون شما خبر می دهد
پوست بزرگترین ارگان بدن است كه از آن در برابر باكتریهای مهاجم محافظت و دمای بدن را متعادل میكند و اطلاعاتی راجعبه آن چیزهایی كه با حواس پنجگانه خود دریافت كردهاید در اختیارتان میگذارد. وقتی كه یكی از ارگانهای داخلی بدن عملكرد مناسبی ندارد، اولین آثار و علائم آن در چهره و روی پوست ظاهر میشود. مثلا دیابت كه به بیماری خاموش معروف است، باعث بروز برخی تغییرات در پوست میگردد. بنابراین میتوان به جرات گفت كه پوست هر شخص بیانگر وضعیت درونی او است و با كمی دقت و توجه به آن میتوان به بسیاری حقایق پی برد.
پوست زرد، كف دست و پای نارنجی رنگ
وقتی كه رنگ پوست به رنگ كارتونی ( زرد و نارنجی) در میآید، میتوان آنرا نتیجه، كم كاری تیروئید یا هایپوتیروئید دانست. كم كاری تیروئید باعث افزایش بتا كاروتن در خون میشود. بتا كاروتن نوعی آنتیاكسیدان است كه در میوهها و سبزیجات وجود دارد و به صورت طبیعی توسط تیروئید مورد پردازش قرار میگیرد. وقتی كه دچار مشكل تیروئید میشوید، این غده نمیتواند با سرعت لازم ویتامینها را سوخت و ساز كند و بتا كاروتن در خون انباشته میشود. علاوه بر آن، تجمع بتا كاروتن باعث رنگارنگ شدن پوست میشود و این اتفاق در اثر مصرف بیش از حد موادی مثل هویج، آب هویج، كدو و سیبزمینی شیرین میافتد. معمولا پوست افرادی كه به كم كاری تیروئید دچار هستند، خشك و سرد و تقریبا رنگ پریده است همچنین این افراد احساس ضعف و خستگی و گاه درد میكنند و تنبل و شل میشوند. در كنار تمام این علائم، فرد به چاقی بیدلیل دچار میشود. خانمهای بالای 50 سال بیشتر در معرض ابتلا به كم كاری تیروئید هستند. كم كاری تیروئید وضعیتی است كه به راحتی با دارو درمان میشود؛ اما ممكن است مصرف دارو تا سالها ادامه داشته باشد و در صورت عدم درمان و بیتوجهی به آن فرد به مشكلات و بیماریهای قلبی دچار شود. لذا اگر این علائم پوستی را در خود میبینید و احساس خستگی و كوفتگی مفرط نیز میكنید، هر چه سریعتر به پزشك مراجعه نمایید.
حساسیت شدید به نور خورشید
حساسیت شدید به نور آفتاب یك اتفاق تقریبا نادر است؛ اما برخی افراد وقتی كه در روزهای آفتابی با پوستی سالم از خانه خارج میشوند، به هنگام بازگشت به خانه پوستشان بسیار ملتهب، پُر از كهیر، اگزما و دارای جوش دانه میشود. در مصرف كنندههای دارو هم وجود یك نوع ماده شیمیایی موجود در داروها باعث حساسیت بسیار زیاد مصرف كننده به نور خورشید میشود. این مشكل بیشتر در میان مردم كشورهای شمالی به وجود میآید؛ البته نه در فصل زمستان، بلكه با گرمتر شدن نسبی هوا. این حساسیت فقط به نواحی از پوست محدود میشود كه در معرض نور خورشید قرار دارند؛ مثل پیشانی، گردن و پوست صورت كه نسبت به آفتاب سوختگی بسیار دردناكتر است و بسیار دیرتر بهبود مییابد. فرقی نمیكند كه پوستتان تیره یا روشن، نازك یا ضخیم باشد؛ هر فردی با هر وضعیت پوستی ممكن است به حساسیت نور خورشید دچار شود. واكنش افراد نسبت به مصرف این داروها متفاوت است. برخی به آن واكنش نشان میدهند، ولی در سایر افراد تاثیری به جا نمیگذارد. قبل از مصرف داروها، بروشور آنها را بخوانید و به دنبال عباراتی مثل «ممكن است ایجاد حساسیت به نور خورشید كند» باشید. از كرمهای ضد آفتاب با SPF بالا استفاده كنید تا محافظت بیشتری از پوستتان به عمل آید. استفاده از عینك آفتابی و كلاه لبه پهن را نیز فراموش نكنید و تا جائی كه ممكن است، در معرض نور خورشید قرار نگیرید.
خطوط تیره و بلند در كف دست
از گذشتههای بسیار دور تا حال برخی افراد معتقدند كه از روی كف دست و خطوط آن میتوان بسیاری چیزها را پیشبینی كرد؛ اما از نظر یك پزشك، خطوط عمیق و پر رنگ روی كف دست و پا علامت اختلال غده آدرنال در بدن است كه نوعی اختلال در غده درون ریز میباشد. به این بیماری آدیسون میگویند؛ زیرا نخستین بار توماس آدیسون آنرا كشف كرد و جانافكندی از معروفترین قربانیان این بیماری بود. تجمع و افزایش رنگدانهها در سایر قسمتهای پوست بدن كه بیشتر دچار تاخوردگی میشوند نیز دیده میشود. افرادی كه از بیماری آدیسون رنج میبرند، فشار خون پایینی دارند و معمولا وقتی كه در حالت ایستاده هستند، به شدت دچار افت فشار میشوند. كاهش نمك در بدن نیز باعث میشود تا به شدت هوس خوردن غذاهای پرنمك كنند. این بیماری در میان مردها و زنها به یك اندازه دیده میشود و اغلب افراد 30-50 ساله را درگیر میكند. با مشاهده علائم بیماری حتماً به پزشك مراجعه كنید؛ به خصوص اگر علائم با حالت استفراغ و تهوع، درد، كم آبی بدن و از دست دادن هوشیاری همراه باشد.
سیاهرگهای بلند و آبی رنگ پا
برخی از سیاهرگها به درستی كار نمیكنند و به صورت خطوط بلند آبی و بنفش دیده میشوند. بیماری ونوس، ak-a و سیاهرگهای گشاد شده با چنین علامتی بروز میكنند و فرد درد شدیدی دارد. سیاهرگهای گشاد شده گاهی اوقات با سیاهرگهای عنكبوتی شكل اشتباه گرفته میشوند. سیاهرگهای عنكبوتی، یك شبكه توری شكل از رگهای آبی و قرمز هستند كه به سطح پوست بسیار نزدیكند؛ اما سیاهرگهای گشاد شده بسیار بزرگتر و پر رنگترند و شكل پیچیدهای دارند (ریشه اصلی این كلمه از لغت لاتین واریكس به معنی تابیده است). تقریباً نیمی از افراد بالای 50 سال دچار سیاهرگهای گشاد شده هستند و معمولاً این عارضه با بارداری بروز میكند. برای بهبود این حالت ورزش كنید و به هنگام نشستن پاهایتان را روی هم نیندازید. البته این كارها باعث از بین رفتن سیاهرگهای گشاد شده نمیشود و اگر رگها با درد همراه باشند و آن قسمت از پوست نیز گرمتر شود، حتماً باید به پزشك مراجعه كنید. این شرایط باعث به وجود آمدن لختههای خونی میشود كه با روشهای درمانی ویژه، مثل اسكلروتراپی و جراحی میتوان آنرا برطرف كرد.
لكهها و نقاط سیاه روی ساق پا
معمولا ساق پا بیشتر از هر جای دیگر بدن در معرض آسیبدیدگی است. برخی افراد كه از دیابت رنج میبرند، آسیبدیدگی مویرگها و رگهای كوچك خونی باعث تغییر نگ در ساق پای آنها میشود. این لكههای قهوهای رنگ كمی زبر و ناهموار و معمولا به شكل دایرهای هستند و درد ندارند و نیازی هم به درمان آنها نیست. اگر این علائم در فرد بروز كند، ولی به بیماری دیابت در او مربوط نباشد، باید هر چه زودتر به پزشك مراجعه نماید. در صورت مشاهده سایر علائم دیابت، مثل تشنگی زیاد، تكرار ادرار، ضعف و خستگی مفرط و تاری دید نیز به پزشك مراجعه كنید.
خارش مداوم و شدید پوست
بیماری درماتیتیس (DH) وضعیتی است كه باعث بروز جوشهای ریز كنار هم روی بازو و نزدیك آرنج، زانوها، كپلها و پوست سر میشود. این جوشها به شدت ایجاد خارش میكنند. تقریبا یكچهارم افرادی كه به بیماری سلیاك دچار هستند، با بیماری DH نیز دست و پنجه نرم میكنند. خارش شدید همراه با سوزش در هر دو سمت بدن اتفاق میافتد و آنقدر شدید است كه نمیتوانید جلوی خود را برای خاراندن بگیرید. معمولا افرادی كه به DH دچار هستند، علائم گوارشی بیماران سلیاك را ندارند؛ ولی آنها نیز قادر به تحمل گلوتن نمیباشند. DH روی افراد 30-40 ساله بیشتر اثر میگذارد و در میان ساكنان اروپای شمالی بیشتر دیده میشود. یك برنامه غذایی بدون گلوتن، چیزی است كه پزشكان به این بیماران توصیه میكنند. پزشك معالج برخی آزمایشهای مخصوص، مثل تست خون و بیوپسی از روده كوچك را انجام میدهد.
لكههای بنفش روی پوست
این لكهها طوری به نظر میرسند كه گویی پوست به شدت كبود و كوفته شده است. علت آن خونریزی رگهای خونی زیر پوست است و دلایل مختلفی، از اختلال خونریزی گرفته تا كمبود ویتامین C در بدن باعث بروز آن میشود. در افراد مسن بالای 65 سال، بسیار شایعتر است. گاهی نیز نازكی بیش از حد پوست، آسیبدیدگی پوست در اثر تماس با نور شدید خورشید و ضعیف شدن رگهای خونی باعث ایجاد آن میشود. استفاده زیاد از آسپرین، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی و ویتامین E در افراد مسن این وضعیت را تشدید میكند. این لكههای بنفش گاه بزرگ و گاه بسیار كوچك هستند؛ اما آنچه مسلم است، در اثر كوفتگی و آسیبدیدگی به وجود نمیآیند. آنها ابتدا قرمز هستند و بعد كمكم بنفش میشوند و بسیار دیرتر از اثر كوفتگی از روی پوست محو میگردند. وقتی هم كه با انگشت روی آنها فشار میآورید، تغییر رنگ نمیدهند. در صورت مشاهده چنین لكههایی روی پوست خود به پزشك متخصص مراجعه كنید تا بعد از تشخیص علت، اقدام به درمان كند.