اكسير جوانی كجاست؟
جوان ماندن چه از لحاظ ظاهری و چه از لحاظ فیزیكی از آرزوهای دیرینه بشر بوده و هست و همیشه بشر به دنبال اكسیر جوانی است. آنچه باعث ایجاد چین و چروك و پیری میشود استرسها و نور آفتاب به اضافه گذر زمان است. توقف زمان غیرممكن است اما با استفاده از ضدآفتابهای مناسب و شرایط زندگی كماسترس به اضافه استفاده از كرمها و روشهای فیزیكی میتوان تا حدودی رد پای زمانه را كمرنگ كرد.
پوستهای خشك بیشتر از پوستهای چرب مستعد ایجاد چین و چروك هستند و شادابی كمتری دارند.
چربی طبیعی پوست، پوست را در مقابل عوامل فیزیكی و عفونتها محافظت میكند. بنابراین در مورد پوستهای خشك آنچه مهم است رساندن رطوبت كافی به پوست توسط مرطوبكنندههای مناسب پوست خشك است بهخصوص شبها هنگام خوابیدن، پوست صورت روی بالش جمع میشود و اگر پوست خشك و بدون رطوبت كافی باشد شكنندهتر شده و چین و چروكهای بیشتری ایجاد میشود.
انواع چین و چروك:
بعضی از چین و چروكهای پوست در اثر حركات عضلات صورت رخ میدهد. هنگامی كه اخم كرده یا ابروها را به سمت بالا حركت میدهیم، چروكهایی ایجاد میشود كه با تكرار این حركات در طی زمان این چین و چروكها روی صورت ایجاد شده و در زمان عدم حركت عضلات صورت نیز خود را نشان میدهند.
ولی یكسری از چروكها، چروكهای ایستایی یا استاتیك هستند كه به حركت پوست صورت بستگی ندارند و این چروكها در طول زمان با كم شدن لایه كلاژن پوست ایجاد میشوند.
افرادی كه مدتها مقابل آفتاب بدون محافظت از نور آفتاب توسط كلاه و عینك و ضدآفتابها كار میكنند مبتلا به نوعی پیری پوست میشوند به نام photo aging كه ممكن است نسبت به سن و سال فرد، پوست چروكهای بیشتری داشته باشد. پوست خشن و چرمیشكل شده و چین و چروكها هم ظریف و هم خشن ایجاد میشود و رنگ پوست به زردی میگراید كه افزایش لكههای پوست و رنگدانههای پوست را خواهیم داشت و تلانژكتازی (عروق ظریف صورت به صورت خطوطی قرمز مویی) خود را نشان میدهند و خونریزیهای زیرپوست به صورت دانههای فلفلی قرمزرنگ در نقاط مختلف پوست به وجود میآید و در نهایت این پوستها مستعد ایجاد سرطان پوست هستند. اما در پیری پوست در اثر افزایش سن، پوست نرم است و معمولا چروكها ظریف و غیرخشن است و چروكها رنگپریده و علائمی از لكههای پوستی و سرطان پوست ندارند.
پس استفاده از ضدآفتابها در جلوگیری از این نوع پیری بسیار موثر است.
روشهای از بین بردن چروكهای پوست:
روشهای مختلفی جهت بهبود كیفیت پوست و از بین بردن چروكها وجود دارد. گام اول رساندن رطوبت كافی به پوستهای خشك میباشد.
در چین و چروكهایی كه در اثر حركات عضلات صورت ایجاد میشود بهترین روش فلج كردن موقت عضلات آن یاخته از صورت است كه در این حالت به پوست فرصت بازسازی داده میشود. این عمل توسط سم بوتولیسم انجام میشود. تزریق این سم در نواحی خط اخم، پیشانی و خطوط دور چشم و تا حدی برای خطوط دور لب توسط متخصص پوست با دانستن تكنیك تزریق و تجربه پزشك درخصوص نتایج ایدهآل زیبایی موثر است. بین 4-6 ماه یك فلج موقتی در نواحی تزریق صورت میگیرد. مثلا در تزریق ناحیه اخم، فرد نمیتواند به صورت آگاه یا ناآگاه اخم كند و چروكهای سطحی كاملا باز و چروكهای خیلی عمیق نیز تا حد زیادی باز میشود. پس از 4-6 ماه فرد اگر تمایل داشت میتواند مجددا تزریق را داشته باشد. 10 درصد افراد نسبت به این سم آنتیبادی ترشح میكنند كه باعث میشود اثر سم خیلی زودتر خنثی شود و زودتر از 4 ماه فلج عضله برگردد. از این نوع سم به اسامی مختلف و توسط كارخانهها و كشورهای مختلف ساخته شده كه نوع انگلیسی آن توسط وزارت بهداشت تاییدیه دارد.
برای چین و چروكهایی كه در اثر حركات صورت رخ نمیدهد تزریق سم بوتولیسم كاربرد ندارد (چین و چروكهای ایستایی). در این موارد باید از یك پركننده یا ژل (Filler) استفاده كرد كه در ناحیه زیر چین توسط پزشك متخصص كه تجربه كامل دارد، تزریق میشود و این چروكها باز میشوند. بهترین Fillerها آنهایی هستند كه با بدن سازگاری بافتی دارند.
قبلا از كلاژنها و سیلیكونها استفاده می شد كه به علت عوارض، منسوخ شدهاند. به طور كلی از ژلهایی باید استفاده كرد كه ماندگاری خیلی طولانی ندارند چون با ژلهای دارای ماندگاری طولانی احتمال جابهجا شدن ژن و واكنش بدن نسبت به ژل به عنوان یك ماده خارجی وجود دارد. از تركیبات موجود در بازار، تركیبات هیالورونیك اسید را میتوان نام برد كه یك قند طبیعی است كه به نام گلیكوز آمینوگلیكان معروف است و در پوست، غضروف، مفاصل و چشم به طور طبیعی وجود دارد كه این ماده در پوست انسان و فضای بین رشتههای كلاژن و الاماستین را پر میكند و باعث تغذیه نسوج و آسیبرسانی به پوست شده و اثر پركنندگی دارد اما این نوع ژلها تنها 6 ماه باقی میماند و پس از آن در صورت تمایل مجددا میتوان تزریق كرد اما چون خود مغذی سلولها و نسوج است به مرور باعث تحریك كلاژنسازی شده و در تزریقهای مكرر دوام اثر آن به علت كلاژنسازی بیشتر میشود.
روش دیگر مزوتراپی است كه توسط تزریق مواد مختلف (عمدتا ویتامینها و تركیبات هیالورونیك اسید) در قسمتهای مختلف صورت باعث آبرسانی بهتر به پوست صورت و نهایتا بهبود ظاهری صورت میشود.
از روشهای دیگر میتوان به كرمهای لایهبردار كه مصرف درازمدت و مداوم آنها (بیش از 6 ماه) باعث بهبود قوام پوست به علت كلاژنسازی و از بین رفتن چروكهای ظریف میشود كه یا توسط كرمها در منزل یا توسط peeling در مطب متخصص پوست انجام میشود كه مفصلا در مقالات قبلی اشاره شده است.
روشهای دیگر، روشهای فیزیكی میباشد كه در مقالات قبلی اشاره شده و به صورت فهرستوار به آنها اشاره میشود كه شامل میكرودرم ابرشن و لیزرها میباشد. در مورد لیزرها هم لیزرهای ablative (لایهبردار) و هم non ablative كاربرد دارد.
لیزرهای ablative با لایهبرداری در سطوح مختلف پوست باعث از بین رفتن چروكها میشود كه این نوع لیزر برای افراد با پوستهای روشن مناسب است.
لیزرهای non ablative لیزرهایی هستند كه روی لایه سطحی پوست تغییری ایجاد نمیكند و اشعه لیزر به درم رسیده و با تغییرات گرمایی كه در درم رخ میدهد كلاژنسازی تحریك میشود كه درمان با این نوع لیزر نیاز به جلسات متعدد دارد و حداقل مدت زمان 6 ماه لازم است تا كلاژنسازی صورت گیرد و باعث بهبود كیفیت پوست و از بین رفتن چروكهای ظریف و بهبود چروكهای عمیق شوند.