علل ريزش مو و پيوند موی طبيعی
یك سوال مهم در مورد درمان جراحی طاسی این است كه چه اشخاصی كاندید مناسب انجام پیوند موی طبیعی می‌باشند یا به عبارتی، چه كسانی از جراحی پیوند موی طبیعی بهره خواهند برد؟
هر كسی كه ریزش موی پایدار داشته باشد ممكن است از این عمل سود ببرد. این افراد عبارتند از:
- مردان مبتلا به طاسی الگوی مردانه
- خانم‌های مبتلا به طاسی الگوی زنانه
- آقایان و خانم‌هایی كه می‌خواهند طرح خط جلوی موهای خود را تغییر دهند.
- اشخاصی كه در ناحیه سر و صورت خود بر اثر جراحات یا بیماری‌های پوستی جای زخم فاقد مو دارند.
- اشخاصی كه ابرو و یا مژه از دست داده‌اند و یا در ناحیه ریش و سبیل دچار نقص رویش مو هستند.
- آقایان و خانم‌هایی كه خواهان داشتن مو در نقاط فاقد مو یا دارای موهای اندك هستند.
پیوند موی طبیعی
تكنیك‌های مدرن جراحی پیوند موی طبیعی می‌توانند نواحی را كه دچار طاسی شده‌اند، توسط موهای طبیعی و قابل رشد شخص، مودار و خط موی از بین‌رفته و یا ناقص جلوی سر را به شكل دلخواه ترمیم كنند. این موها به مراقبت خاصی نیاز ندارند، جز شست‌وشو، شانه و اصلاح كردن كه به طور معمول برای موهای خود انجام می‌دهیم.
پیوند موی طبیعی عبارتست از برداشت پوست دارای موهای دائمی و ثابت از پشت یا كناره‌های سر (ناحیه اهداكننده Donor Site) و سپس تبدیل این نوار پوست به نوارهای باریك‌تر، معروف به روش اسلیورینگ، و تبدیل این نوارها به قطعاتی به نام گرافت (حاوی 4-1 ریشه مو) توسط ذره‌بین یا میكروسكوپ معمولی یا میكروسكوپ‌های حرفه‌ای به نام استریومیكروسكوپ.
پس از این كار گرافت‌های كوچك در پوست ناحیه طاس یا كم‌پشت سر (ناحیه گیرنده پیوند) بدون آنكه به ریشه موهای موجود صدمه‌ای وارد شود، در همان جهتی كه موهای طبیعی قرار دارند، كاشته خواهند شد.
ایجاد گرافت‌های بسیار كوچك جراحان را قادر می‌كند تا نمای بسیار طبیعی به ناحیه كاشته شده و خط جلوی سر بدهند.
بسته به وسعت طاسی پوشاندن نواحی طاس ممكن است طی 3-2 جلسه انجام شود و البته این در صورتی امكان‌پذیر است كه ناحیه اهداكننده گرافت در پشت سر از تراكم كافی برخوردار باشد. امروزه بیمار این عمل را به خوبی تحمل می‌كند.
طی 24 ساعت دلمه‌های كوچك در نواحی كاشت‌شده ایجاد می‌گردد كه پس از 14-4 روز به تدریج در اثر استحمام خواهند ریخت.
موهای پیوندشده شروع به رشد نموده و طی 4-3 هفته بعد از عمل دچار ریزش می‌شوند؛ سپس بعد از 16-10 هفته به تدریج شروع به رشد مجدد می‌كنند و بدین ترتیب با گذشت ماه‌ها از عمل پیوندمو، تراكم ناحیه بیشتر و بیشتر خواهد شد.
طی عمل پیوند موی طبیعی چه اتفاقاتی رخ می‌دهد؟
عمل پیوند موی طبیعی جزء اعمال سرپایی كوچك است كه به طور متوسط به 8-3 ساعت زمان نیاز دارد و به طور معمول با انجام بی‌حسی موضعی صورت می‌پذیرد.
همراه با بی‌حسی موضعی آرامبخش خوراكی یا وریدی تجویز می‌شود؛ بنابراین بیماران اغلب در طول عمل هوشیار و آرام هستند.
ناحیه اهداكننده گرافت‌ها با ایجاد بخیه بسته می‌شود (به جزء در روش FUE كه نیاز به بخیه ندارد) و بخیه‌ها بعد از 14-7 روز كشیده خواهند شد.
در ناحیه گیرنده پیوند، سوراخ‌ها یا شكاف‌های بسیار ریز و سطحی ایجاد می‌گردد كه به سرعت ترمیم می‌یابند. سپس انواع گرافت‌ها، بسته به ناحیه‌ای كه كاشت انجام می‌شود، داخل سوراخ‌ها یا شكاف‌های ایجادشده قرار داده می‌شوند.
در انتهای عمل پیوند، با پانسمان مرطوب و ظریفی ناحیه عمل پوشیده شده و یا بیمار بدون پانسمان مرخص می‌شود؛ ولی باید در 24 ساعت اول ناحیه را توسط سرم مرطوب نگاه دارد. داروهای تجویزشده بعد از عمل در حد مسكن‌های خفیف و آنتی‌بیوتیك‌های معمول می‌باشد.
روش‌های عمل پیوند موی طبیعی
برای برداشت موها از ناحیه اهداكننده پیوند كه به طور معمول پشت سر می‌باشد، دو روش موجود است:
1- روش برداشت نوار پوست از پشت سر Band Strip
2- روش FUE كه در ایران FIT نامیده می‌شود. در روش برداشت نوار پوست از پشت سر، همان‌طور كه توضیح آن داده شد، زخم با بخیه بسته خواهد شد كه اگر این عمل توسط جراح مجرب صورت پذیرد خط باقیمانده بسیار ظریف بوده و لابه‌لای موهای پشت سر پنهان خواهد ماند.
سپس از این نوار، گرافت‌ها به صورت واحدهای فولیكولی (F.U) جدا خواهند شد.
در روش دوم (FUE) واحدهای فولیكولی به صورت جداگانه و تك‌تك توسط قلم‌های خاصی از پوست برداشته می‌شود و نیازی به ایجاد بخیه خواهد بود. از مواردی كه موجب محدودیت در استفاده از این روش می‌شود ریسك بالای قطع عرضی گرافت‌ها حین برداشت توسط قلم و وقت‌گیر بودن این روش است.
در مراكز معتبر پیوند مو فقط در 10 درصد از كل عمل‌ها از این روش استفاده می‌شود؛ به همین دلیل اغلب جراحان پیوند مو از این روش برای اشخاص با شرایط خاص استفاده می‌كنند. این شرایط عبارتند از:
- وجود موهای سفید در ناحیه اهداكننده پیوند و عدم وجود امكانات و تجربه كافی در جداسازی موهای سفید.
- انجام عمل پیوند مو در یك ناحیه كوچك
- نداشتن تراكم كافی در پشت سر جهت اهدا و انتخاب موهای بدن برای انجام عمل
روش‌های كاشت در جلوی سر
1- ایجاد شكاف‌ها یا سوراخ‌های ریز در ناحیه گیرنده به تعداد مقتضی و سپس كاشت گرافت‌های مناسب هر ناحیه در این شكاف‌ها
2- ایجاد سوراخ و كاشت گرافت به طور همزمان كه از این روش بیشتر جهت تراكم‌دهی بین موهای كاشته‌شده یا از قبل موجود استفاده می‌شود.
خط رویش مو
پیوند موی طبیعی علاوه بر علم و دانش كافی نیاز به خلاقیت و ذوق هنری نیز دارد؛ از جمله مواردی كه در این عمل به توجه زیاد نیاز دارد، طراحی خط رویش مو می‌باشد كه در هر شخص علاوه بر فرم جمجمه، جنس موها، میزان تراكم و طرح موها، به حالت پیشانی، چشم‌ها و ساختار صورت و نسبت اجزای آن به یكدیگر بستگی دارد.
حتی شرایط سنی بیمار هم در طراحی این خط موثر است. جراح پیوند مو با در نظر گرفتن شرایط گفته‌شده و رعایت برخی اصول، این خط را براساس محورهای خاص صورت و جمجمه و با توجه به این نكته كه این موها دائمی خواهند بود و شكل این خط تاثیر مهمی بر طبیعی بودن چهره فرد دارد، طراحی می‌كند.
ترمیم خط جلوی سر
گاهی اوقات شخص مبتلا به طاسی با الگوی پایین، مانند الگوی II و III و یا حتی الگوهای بالاتر پس از انجام عمل پیوند مو از خط جلوی سر راضی نبوده و طراحی انجام‌شده متناسب چهره، سن و جنس موهای شخص نیست.
در اغلب این اشخاص می‌توان طرح خط جلوی سر را تعویض و یا ترمیم كرد تا تناسب چهره برقرار شود. انجام این نوع ترمیم عملی بسیار ظریف است و مستلزم حوصله بیمار و مهارت پزش معالج می‌باشد.
