لالايی خواب برای پوست!
بدن ما وقتی كه خواب هستیم، انرژی از دست رفته در طول روز را دوباره به دست میآورد و شروع به ترمیم سلولها و بافتهای خود میكند. به هنگام خواب ضربان قلب ما كند میشود و ترشح هورمونها به بالاترین میزان خود میرسند.
افراد زیادی از مشكلات پوستی مثل پف كردن چشمها و تیره شدن و كدری پوست شكایت میكنند و ممكن است حتی به ذهنشان هم خطور نكند كه علت آن میتواند كمبود خواب باشد. كمخوابیهای شدید باعث مات و كدر به نظر رسیدن پوست میشوند و در ضمن باعث افزایش چین و چروكهای صورت و تیره شدن دور چشمها نیز میشوند.
وقتی كه به اندازه كافی نمیخوابید، بدنتان هورمون استرس (كورتیزول)، بیشتری ترشح میكند. افزایش میزان كورتیزول باعث تخریب كلاژن پوست میشود و كلاژن پروتئینی است كه باعث استحكام و انعطافپذیری پوست میشود. كمخوابی باعث كاهش ترشح هورمون رشد در بدن نیز میشود. در سنین نوجوانی و جوانی هورمون رشد باعث افزایش رشد میشود و وقتی كه پا به سن میگذارید نیز باعث ضخیمتر شدن پوست و استحكام و قوت استخوانها میشود و ضامن عضلاتی قوی.
در هنگام خواب عمیق، هورمون رشد شروع به ترشح میكند كه حاصل آن ترمیم بافتهای آسیب دیده است.
اغلب ما عادت داریم به مسئله نورخورشید و محیط و تأثیر آنها روی پوستمان اهمیت زیادی بدهیم ولی تعداد كمی از ما به مسئله برخورداری از خواب كافی و ارتباط آن با داشتن پوستی بهتر اهمیت میدهیم. استرسها و كمبود خواب شبانه تأثیرات مستقیم روی پوست دارند. سیاهی زیر چشمها تقریباً برای همه ما مسئلهای آشناست و این وضعیت بعد از سپری شدن یك شبانهروز بدون خواب كافی، تشدید میشود. متأسفانه دانشمندان هنوز روی مسئله كم خوابی و ارتباط آن با پوست، تحقیقات كافی انجام ندادهاند.
استرس و كمخوابی
استرس و كمخوابی بدن ما را تشویق میكنند تا هورمون كورتیزول بیشتری تولید كند. این هورمون باعث افزایش میزان قند خون نیز میشود و از همین طریق باعث افزایش وزن، افزایش احتمال بروز مشكلات قلبی و به وجود آمدن برخی عوارض پوستی میشود.
اثر كورتیزول روی پوست
1- افزایش چین و چروكها و تسریع فرایند پیری
2- ایجاد آكنه (جوشهای صورت)
به وجود آمدن آكنه روی سطح پوست نیز تحت تأثیر كورتیزول است هر چه هورمون كورتیزول به مقدار بیشتر در بدن ترشح شود، احتمال بروز آكنه نیز افزایش مییابد.
3- خشكی پوست
تحقیقات نشان میدهند كه این هورمون باعث ایجاد نقصان در پوست میشوند و خشكی، خارش و التهابات آن را به دنبال دارند. بنابراین بروز آكنه، افزایش چین و چروكها، پیری زودرس پوست، التهابات پوستی، افزایش وزن و ... از عوارض ظاهری كمخوابی است.
كمخوابی
پوست ما نیز به اندازه بدن ما نیاز به خواب خوب و كافی دارد تا زیبا و سالم باشد. كمخوابی باعث میشود تا پوست توانایی كمتری در نگهداری آب در پوست را داشته باشد و همین مورد نیز به تیرهتر شدن پوست میافزاید. كمخوابی باعث میشود كه فرد بهطور معمول بیشتر از دیگران مستعد التهابات پوستی شود. میزان تولید سلولهای جدید پوستی در نیمههای شب به اوج میرسد و به همین دلیل در ساعات نیمه شب لازم است كه پوست در آرامش بیشتری باشد تا بتواند سلولهای جدید بیشتری تولید كند.
خواب دو مرحله دارد. در مرحله اول (REM) كه با حركت سریع چشمها توأم است خواب عمق كمتری دارد. مرحله REM خواب طولانیتر از مرحله دوم خواب است ولی مرحله دوم خواب، مرحله عمیقتر خواب است. در این مرحله مغز ما امواج بزرگتری تولید میكند. حركت چشمها متوقف میشوند، فشار خون كم میشود و خواب عمیق رخ میدهد. محرومیت بیشتر از داشتن خواب عمیق نه تنها عوارض جسمی به دنبال دارد بلكه حتی از نظر روانی نیز به فرد آسیبهایی میرساند. كمبود تمركز، افزایش استرس، از بین رفتن حافظه، كجخلقی و عصبانیت، حتی توهمزایی از جمله این عوارض است.
چهكار میتوان كرد؟
كمخوابی باعث ضعیف شدن سیستم دفاعی بدن میشود. برای آنكه ترشح هورمون كورتیزول را به حداقل برسانید و از استرسهای ناشی از كمخوابی بكاهید:
1- سعی كنید هر شب حداقل 7 ساعت بخوابید.
2- از مصرف زیاد كافئین پرهیز كنید.
3- به تغذیه سالم خود اهمیت بدهید. رژیم غذایی كم شكر را دنبال كنید.
4- از امگا 3 بیشتری استفاده كنید. برای آنكه میزان التهابات بدن خود را كنترل كنید باید از امگا 3 بیشتری استفاده كنید.
سلولهای پوست ما به هنگام خواب شروع به ترمیم و نو شدن میكنند و به بازسازی سراسری پوست و در نهایت به سالم ماندن و درخشش آن میانجامد. در اثر كمخوابی، بدن فرصت بازسازی پوست را ندارد و برخی مشكلات از قبیل حساستر شدن پوست، تیره شدن آن، پف زیر چشمها و ... برای پوست به وجود میآید. البته افزایش سن و سال باعث بیشتر شدن حلقههای سیاه زیر چشم میشود. پوست صورت ما چون نازكتر از سایر بخشهای پوست است، كلاژن خود را زودتر از دست میدهد. به همین دلیل رگهای خونی كه در ناحیه زیر چشمها هستند بیشتر از قبل دیده میشوند. وقتی كه فرد دچار كمخوابی یا خستگی شدید میشود، زیر چشمهایش به طور طبیعی تیرهتر میشود كه علت آن نیز فراختر شدن عروق خونی زیر چشمها در اثر كمخوابی و (آبی- قرمز) به نظر رسیدن این قسمت از پوست صورت است.