پوست خط مقدم زيبايی
گاهی اوقات، یافتن علت حساسیت پوست، مشكل است؛ اما صرف نظر از دلیل آن، نكاتی وجود دارند كه با رعایت آنها میتوان حتی سلامت پوستهای حساس را تامین كرد. پوستهای حساس بیشتر در معرض ابتلا به آكنه و اگزما و یا روزاسه قرار دارند. در اینجا به چند نكته در مورد مراقبت از این نوع پوستها اشاره میشود.
آ كنه
صرف نظر از اینكه در چه سنی قرار دارید، آكنههای سر سفید و یا سر سیاه میتوانند یكی از مشكلات رایج پوستی باشند؛ به خصوص در افرادی كه دارای پوستهای حساس هستند. آكنه میتواند به صورت یك جوش و یا یك كیست نمایان شود كه گاه این آكنهها آزار دهنده و حتی ممكن است دردناك نیز باشند. اگر پوست شما حساس است، در انتخاب محصولات آرایش و بهداشتی دقت كنید، زیرا به آسانی منافذ پوست شما مسدود میشوند و به خاطر داشته باشید كه گاه حتی مواد طبیعی مانند روغن نارگیل و آووكادو میتوانند منجر به ناراحتی در پوستهای حساس شوند. برای از بین بردن آكنههای پوست، متخصصان معمولا آنتیباكتریهایی همچون كرمهای آنتیبیوتیك یا بنزوئیل پراكسید، اسید سالیسیلیك و رتینوئیدها را تجویز میكند. روغن درخت چای نیز به عنوان یك درمان طبیعی مفید خواهد بود.
درماتیت
واكنش حساسیتی پوست به دو صورت اتفاق میافتد. سیستم ایمنی بدن در برابر هر چیزی كه موجب واكنش میشود، آنتیبادی تولید میكند و اولین واكنش آلرژیك به شكل بثورات نمایان میشود. نوع دیگری از درماتیت، واكنش محرك به پوست است. اگر پوستی مستعد ابتلا به درماتیت دارید، از محصولات مراقبت از پوست و لوازم آرایشی خودداری كنید؛ به خصوص موادی كه حاوی عصاره مواد نگهدارنده و فرمالدئید و رنگهای مصنوعی هستند. این مواد موجب خارش پوستهای حساس می شوند.
روزاسه
روزاسه نوعی بیماری پوستی است كه باعث قرمزی و جوش روی بینی و گونهها، چانه و پیشانی میشود و گاهی اوقات آنرا آكنه بالغ نیز مینامند، زیرا تقریبا شبیه آكنه است. این بیماری میتواند موجب سوزش و درد چشمها و پلكها شود. عوامل شایع و آغازگر این مشكل عبارتند از: ورزش، خورشید و قرار گرفتن در معرض باد، آب و هوای گرم، استرس، غذاهای ادویهدار، الكل و آب گرم. نوسانات دمایی و درجه حرارت هوا موجب تشدید این آكنههای بالغ میشود. اگر پوست حساسی دارید و روزاسه را تجربه كردهاید، به احتمال زیاد، قرمزی، تورم، جوشهای كوچك و رگهای خونی بر روی پوست شما مشاهده میشوند. از تحریك پوست خودداری كنید.
مصرف الكل، اسید آلفاهیدروكسی و پاككنندهها و مرطوبكنندهها، این بیماری را گسترش میدهند. ضد التهابها، همچون كافئین و گوگرد و برخی از آنتیبیوتكهای طبیعی همچون چای سبز و عصاره شیرین بیان میتوانند التهاب را كاهش دهند.
سوزش یا گزش
هیچ كس به طور حتم نمیداند كه چه چیزی باعث سوزش و یا گزش و ایجاد واكنش در پوستهای حساس میشود؛ اما به افراد توصیه میشود از مواد اسیدی همچون اسید لاكتیك، اسید بنزوئیك و اسید گلیكولیك، ویتامین C و آلفاهیدروكسی اسید، دوری كنند.
مراقبت از پوست های حساس
قبل از استفاده از هر گونه محصول جدید بهداشتی و آرایشی، مقدار كمی از آنرا روی بازو و یا پشت دست خود آزمایش كنید.
پوست خود را با آب ولرم و پاك كننده ملایم بشویید و از آب داغ و مواد شوینده قوی خودداری كنید.
پوست خود را بعد از شستشو كاملا خشك كنید و از مصرف داروهای موضعی و یا مرطوب كنندههایی استفاده كنید كه مخصوص پوستهای حساس هستند.
از پوشیدن لباسهایی كه باعث خارش پوست میشوند خودداری كنید و حتما از كرمهای ضد آفتابی استفاده كنید كه حداقل حاوی SPF (15) و حاوی یكی از مواد تشكیل دهنده دی اكسید تیتانیوم، اكسید روی و سیلیكون باشند. افراد دارای پوست حساس بهتر است از مصرف محصولات معطر خودداری كنند، زیرا عطر و اسانس یكی از پنج آلرژن شایع است و بسیاری از مواد شیمیایی را وارد بدن و مغز میكند. محصولات مراقبت از پوست، لوازم آرایشی، شامپو، صابون، شویندههای لباس، همگی حاوی اسانس و عطر مصنوعی هستند. اگر چه چك كردن برچسب تمامی محصولات كار سختی است، ولی بررسی برچسبهای محصولات مراقبت از پوست به سلامت آن كمك میكند.
مراقبت از پوستهای روشن
مراقبت از پوست تا حد زیادی به نوع پوست بستگی دارد: چرب، خشك، عادی و یا مختلط. رنگ پوست نیز تاثیر بالقوهای روی انتخاب روشهای مراقبت از پوست دارد. به طور كلی رنگ ملانوسیتهای سلولهای پوست را وراثت مشخص میكند. ملانوسیتها در افرادی كه پوست روشن دارند، كمتر و روشنتر است و افراد با پوست تیره دارای ملانینهای بیشتری هستند.
سرطان پوست
افرادی كه پوست آنها روشن است، بیشتر در معرض آفتاب سوختگی و در نتیجه ابتلا به سرطان پوست قرار دارند. اگر چه محافظت از پوست در برابر آفتاب حتی برای سیاه پوستها نیز ضروری است، این امر برای سفید پوستان امری واجب و اجتنابناپذیر است. سفید پوستها باید در تمام طول روز و تمام فصول سال از ضد آفتاب حداقل با SPF (15) استفاده كند و كلاههای لبه پهن بپوشند و در صورت كوچكترین تغییر در پوست در اسرع وقت به متخصص مراجعه نمایند.
پوسته پوسته شدن
روزاسه نیز پوسته پوسته شدن پوست در سفید پوستان بیش از سیاه پوستان است. با افزایش سن (حدود 30 سالگی به بعد) پوست سفید پوستها، معمولا در صورت، گوشها، گردن، ساعد و پشت دستها پوسته پوسته میشود. این شرایط در مردان طاس نیز به وفور دیده میشود. با خارش، سوختگی و سوزش همراه خواهد بود و معمولا پزشك متخصص برای درمان، داروهای ضد درد و غیر استروئیدی را تجویز میكند.
روزاسه
نیز از دیگر بیماریهای شایعی است كه در سفید پوستان دیده میشود و به نظر میرسد افراد دارای پوست روشن زمینه ژنتیكی نسبت به این بیماری دارند. مراقبت از پوستهای روشن آسان خواهد بود اگر به طور مكرر به متخصص پوست مراجعه و از پوست خود در برابر عوامل محیطی محافظت كنید.
مراقبت از پوستهای تیره
سیاهپوستها بیش از سفید پوستها در معرض ابتلا به برخی از بیماریهای پوستی از جمله هیپرپیگمانتاسیون و Keloids و ویتلگو هستند. نوع پوست و رنگ پوست در انتخاب محصولات آرایشی و بهداشتی بسیار موثر است. صرف نظر از نژاد، همه ما دارای مقادیر مشخصی از ملانومیتهای سلولهای پوست هستیم كه این ملانومیتهای حاوی ساختاری به نام ملانوسوم هستند. این ملانوسومها، ملانین تولید میكنند كه همان رنگدانه پوست است و رنگ پوست افراد را مشخص میكند.
هر چقدر رنگ پوست تیرهتر باشد، تعداد ملانوسومهای آن نیز بیشتر است و ملانین بیشتری تولید میشود. هایپرپیگمانتاسیون، ویتلیگو و درماتوز، از جمله بیماریهای اختلالات رنگ پوست هستند كه متاسفانه سیاه و یا تیره پوستها بیشتر در معرض ابتلا قرار دارند و هر نوع صدمه و آسیب كوچك به پوست از جمله یك جوش و یا خراش كوچك میتواند موجب تیرگی پوست و یا زخم دائمی آن شود. اگر چه استفاده از ضد آفتاب میتواند تا حدودی از هایپرپیگمانتاسیون پیشگیری كند، ولی در صورت ابتلا، پزشك با تجویز لایهبردارهای شیمیایی و داروها، رنگ رنگدانهها را درمان میكند. در بیماری وتیلیگو، خالخالهای سفید روی پوست ایجاد میشود كه این لكههای سفید به دلیل از بین رفتن رنگدانههای پوست است و پژوهشگران بر این باورند كه دلیل آن نوعی اختلال خود ایمنی است.
درمانهای مختلف برای این بیماری وجود دارد كه عبارتند از: كرمهای استروئیدی، لیزر، نور درمانی و لیزر پوست. درماتوز نیز لكههای قهوهای و یا سیاه كوچكی هستند كه روی گونه به وجود میآیند. وقتی اندازه یك زخم یا عفونت پوستی بیش از حد افزایش یابد، كلوئید نامیده میشود كه در شكل و اندازه متفاوت هستند. ولی بیشتر در سیاه پوستها شایع است و با جراحی، تزریقات استروئیدی، لیزر و كرایوتراپی (انجماد) درمان میشود؛ اگر چه موفقیت در درمان نیز به اندازه و پیشرفت زخمها بستگی دارد. با اینكه سفید پوستها بیشتر در معرض ابتلا به سرطان پوست قرار دارند، ولی این بدان معنی نیست كه سیاه پوستها در برابر اشعه نور خورشید ایمن هستند، زیرا هر چقدر تولید ملانین در پوست بیشتر شود، تیرهتر میشود.
بدون توجه به نژاد و رنگ پوست، مراقبت از پوست در برابر اشعه آفتاب یكی از ضروریات است. تیره پوستها روی كف دستها و پاها و بین انگشتان و ناخن و اطراف دهان و بینی و ناحیه تناسلی، ملانوم بیشتری دارند. اگر متوجه خال و یا لك جدید و تغییر رنگ در پوست تیره خود شدید، در اولین فرصت به پزشك مراجعه كنید. هنگام خرید ضد آفتاب، ضد آفتابهای سبكی همچون ژلها یا لوسیونها و یا اسپریها را انتخاب كنید كه حداقل SPF 15 داشته باشند. البته SPF (30) بهتر است و بیشتر میتواند در برابر اشعههای UVA و UVB محافظت كند. به سیاه پوستها توصیه میكنیم از ضد آفتابهایی كه حاوی روی و یا تیتانیوم هستند، استفاده نكنند؛ چرا كه موجب تیرگی بیشتر پوست میشوند.