زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

دكتر پريسا عديمی ناغان؛ فوق تخصص بيماریهای ريوی

خرخر یكی از مشكلات شایع خواب می‌باشد كه علاوه بر فرد، خانواده وی را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد. حدود 40 درصد مردان و 20 درصد زنان به طور معمول در خواب دچار خرخر می‌شوند. هر نوع خرخری نشان دهنده یك ساختمان غیرطبیعی در ناحیه حلق، بینی و یا حنجره است. ولی همه این اختلالات به یك اندازه اهمیت ندارند. تعدادی از این اصوات نشان‌دهنده یك اتفاق مهم در ساختمان سیستم تنفسی است كه وقفه تنفسی نامیده می‌شود. اگر این وقفه تنفسی بیش از 10 ثانیه طول بكشد و مكرراً در طول خواب شبانه تكرار شود، منجر به كاهش اكسیژن و افزایش گاز دی اكسید كربن در خون می‌گردد. در نتیجه بیمار دچار نارسایی قلب چپ و یا راست، افزایش فشارخون، نامنظمی ریتم قلب و خواب‌آلودگی در طول روز می‌شود. 

معمولا چه افرادی دچار این اختلالات می‌شوند؟

افرادی كه قطر دور گردن آنها بیش از 43 سانت است و به طور ناگهانی افزایش وزن پیدا می‌كنند بیشتر در معرض این اختلالات هستند. همچنین مردان بیش از زنان و نیز كسانی كه اختلالاتی در فك و صورت دارند بیشتر دچار این بیماری می‌شوند. اختلال در فك و صورت مثل چانه كوچك و عقب رفته، كام نرم یا كام سخت می‌باشد كه ساختمان غیرطبیعی دارد و زبان، بزرگ است و همچنین بیماری‌های ارثی در آن نقش دارد. 

برای تشخیص این بیماری چه باید كرد؟

به طور كلی هر نوع خرخری كه همراه با وقفه تنفسی، خواب آلودگی و سابقه فشارخون بالا، دیابت و اختلال حافظه باشد، باید مورد بررسی قرار گیرد. 

هشدارهای مهم

- خواب‌آلودگی روزانه امری غیرعادی است؛ خصوصا هنگامی كه ثابت و بی‌حركت در جایی نشسته‌ایم یا تلویزیون تماشا می‌كنیم.
- هر نوع فشارخون بالا بخصوص اگر با چندین دارو كنترل شود، باید از نظر اختلالات خواب بررسی گردد.
- خرخر شبانه و یا وقفه تنفسی در افراد چاق از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
- هر نوع شكایت از كیفیت نامناسب خواب از قبیل بی خوابی، پرخوابی و عدم رفع خستگی پس از خواب باید بررسی شود.
- در مورد هر نوع اختلال در بینی، فك و صورت كه همراه با خواب آلودگی و خرخر شبانه باشد باید با پزشك مشورت گردد. 
- افت تحصیلی همراه با خواب آلودگی در كودكان باید به دقت بررسی شود.
برای تشخیص بیماری، توجه به هشدارهای یادشده اهمیت ویژه‌ای دارد. برای اثبات تشخیص می‌توان از تست خواب استفاده كرد كه در آن حداقل هشت پارامتر گوناگون سنجیده می‌شود. این پارامترها در طول خواب طبیعی با كمك وسایل نرم و سبك به بیمار اتصال می‌یابد و سنجیده می‌شود.  

درمان اختلالات خواب

با توجه به تشخیص، روش‌های متعددی جهت درمان پیشنهاد می¬گردد. دربرخی افراد آموزش‌های لازم در مورد بهداشت خواب داده می‌شود و در برخی دیگر كه عوارض بیماری مشخص و شدت بیماری زیاد باشد، استفاده از دستگاه‌هایی مانند BIPAP، CPAP كه هوا را با فشار مثبت از راه بینی وارد می‌كنند، توسط متخصص ریه تجویز می‌شود.
اگر فردی فقط خرخر می‌كند و پس از تست معلوم شده كه عوارض خطرناك بیماری را ندارد، جهت آرامش اطرافیان در حین خواب استفاده از پروتزهای مخصوص فك كه بسیار منعطف و نرم می‌باشند، توصیه می‌شود.
در مواردی كه اختلال آناتومیك قابل درمان در یك ناحیه خاص وجود داشته باشد، توصیه می‌شود كه بیمار جهت اصلاح ضایعه به متخصص گوش و حلق و بینی و یا فك و صورت مراجعه نماید.