دکتر نسرین عاقلی؛ متخصص تغذیه
سلولهایی که در سیستم ایمنی دخالت دارند لنفوسیتها هستند.
با تغییراتی که در پیری در سیستم هورمونی اتفاق میافتد و باعث تحلیل رفتن غده تیموس و کاهش تعداد لنفوسیتهای T میشود، سیستم ایمنی ضعیف شده و فرد استعداد زیادی برای ابتلا به عفونت پیدا میکند.
تغذیه نادرست و دریافت کم پروتئین، در سیستم ایمنی بدن نقص به وجود میآورد و شخص نمیتواند در مقابل عفونت مقاومت کند.
زیرا آنتیبادیها یا آنتیکورها که بدن را در مقابل بیماریها مصون میکنند، از پروتئینها ساخته شدهاند.
با ضعف سیستم ایمنی، شخص به ویژه فرد سالمند، به بیماریهایی چون بیماریهای عفونی، بیماریهای رودهای، اسهال مزمن و کاهش وزن مبتلا میگردد.
البته کمبودهای مواد معدنی و کمبودهای ویتامینی نیز کمبودهای پروتئینی را در ایجاد نقص در سیستم ایمنی همراهی مینمایند.
ویتامینها و مواد معدنی در پاسخ به سیستم ایمنی نقش دارند، مثلاً کمبود ویتامین A ابتلا به عفونت را افزایش میدهد.
کمبود ویتامین E باعث اختلال در سیستم ایمنی میشود. کمبود مواد معدنی چون آهن، کلسیم، منیزیم، منگنز، مس، سلنیوم، روی و ید روی سیستم ایمنی اثر میگذارد.
لاغری زیاد، عامل خطری برای سیستم ایمنی در سالمندان است.
مطالعات مختلفی نشان داده که دادن مکمل ویتامین E، روی، اسیدهای چرب غیر اشباع با چند پیوند دوگانه و مولتی ویتامین در بالا بردن سیستم ایمنی سالمندان مؤثر بوده است.
یکی دیگر از مشکلات جدی تغذیهای در سالمندان، کمبود روی میباشد.
انواع گوشت، از جمله گوشت قرمز، گوشت پرندگان، ماهیها و مواد دیگری مانند زرده تخممرغ، سبوس گندم و برنج، انواع بادام و انواع تخمه غنی از روی میباشند.
البته روی موجود در منابع حیوانی بهتر از روی موجود در منابع گیاهی جذب میشود.
موادی مانند فیتاتها که به خصوص در سبوس غلات وجود دارد، فسفاتها و آهن دو ظرفیتی با روی رقابت کرده و در جذب آن اختلال ایجاد میکنند.
روی نقش مهمی در کارکرد سیستم ایمنی دارد که برای سالمندان از اهمیت خاصی بر خوردار است.
عفونتها
با مصرف کم پروتئین و ضعیف شدن سیستم دفاعی، سالمندان در معرض عفونتهای مختلف قرار میگیرند.
عفونتهای باکتریایی در افراد مسن بیشتر از سایرین اتفاق میافتد و مرگ و میر ناشی از عفونت در آنها بیشتر است.
عفونتهای ادراری بسیار شایع است و برای سالمندان بالای 70 سال وقوع آن 20 تا 30 در صد بیشتر است.
هم چنین عفونت دستگاه تنفسی و آنفلوانزا از بیماریهای شایع در این گروه سنی میباشد.
بیماران سالمندی که مبتلا به بیماریهای قلبی- عروقی و بیماریهای ریوی هستند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به آنفلوانزا قرار دارند.
پس دریافت مواد پروتئینی بهاندازه کافی، برای حفظ سیستم ایمنی اهمیت خاص دارد.