استقلال سالمند
یکی از بزرگترین ترس های سنین جوانی، نداشتن استقلال و وابسته بودن در سنین پیری به دیگران است. عدم استقلال سالمند، مسئله‌ای است که می‌تواند برای خود فرد و اطرافیان او مشکلات‌ساز باشد. سالمندانی که ناتوان هستند بیشتر احتمال افسردگی و مرگ دارند و کیفیت زندگی آنها پایین‌تر است.
در عصر حاضر سالمندان سريع ترين نرخ رشد را در بين گروه هاي سني مختلف دارند. در آينده نزديك بيشترين افزايش جمعيت سالمندان در كشورهای رو به توسعه از قبيل ايران اتفاق خواهد افتاد. از اين رو مراقبت از سالمندان با هدف حفظ استقلال در دوران سالمندی مورد توجه قرار مي گيرد. حذف سالمندان از تقویم زندگی امکان‌پذیر نیست؛
در عرصه‌های مختلف باید بستر را برای مشارکت سالمندان فراهم کنیم تا استقلال داشته باشند نه وابستگی. عدم استقلال مهمترین دغدغه فکری و روانی بسیاری از سالمندان است که به واسطه بیماری و یا زندگی در خانه یکی از فرزندان، مجبور به پذیرش آن هستند. نه بی خیال آنان شوید و نه از سردلسوزی و محبت زیاد، رسیدگی های بدون ضرورت داشته باشید.
در ارتباط با استقلال و عدم وابستگی سالمند، چهار مضمون خود مديريتی، سربار نبودن و توانمندی جسمی، استقلال مالی و زندگی مستقل وجود دارد:
• مضمون خود مديريتي در برگيرنده زيرمضمون هاي احساس هويت مستقل كردن، تصميم گيري و خود راي بودن و داشتن اختيار بوده است.
• مضمون سربار نبودن و توانمندی جسمی شامل زيرمضمون هاي توانايي خود مراقبتي، انجام عملكرد مستقل و احساس مفيد بودن درخانواده و اجتماع بوده است.
• مضمون استقلال مالي شامل زيرمضمون هاي تجربه گراني، ترس از وابستگي مالي به ديگران، احساس امنيت مالي و ارتباط وضعيت مالي با سلامتي بوده است.
• مضمون زندگي مستقل شامل زيرمضمون هاي زندگي جدا از فرزندان، تنفر از زندگي در خانه سالمندان، احترام ناشي از زندگي مستقل و تلاش خانواده براي حفظ زندگي مستقل سالمند بوده است.
حفظ استقلال سالمندان
تکریم سالمند در خانواده مساوی با رضایت خود سالمند نیست، چراکه سالمندان به دلیل برخورداری از خردی که می خواهند تمامیت زندگی را حفظ کنند گاهی حتی در صورت نارضایتی اظهار رضایت می کنند. اما واقعیت این است که ما باید به نحوی رفتار کنیم که سالمند رضایت واقعی و قلبی داشته باشد.
سالمندان در طول زندگی خود تلاش زیادی داشته اند و با بسیاری از مشکلات مقابله و به خاطر فرزندانشان فداکاری کرده اند و سرمایه زندگی هستند و باید در رفتار خودمان تجدید نظر کنیم.بنابراین باید به دنبال استقلال واقعی برای سالمند باشیم .به عبارت دیگر سالمند در سن هفتاد سالگی باید استقلال جوانی خود را داشته باشد.
خود مراقبتی در دوران سالمندی
بیش از 80 درصد سالمندان در انجام فعالیت های روزمره خود کاملا مستقل هستند، 15 درصد از افراد سالمند در انجام امور شخصی نیازمند کمک هستند و فقط 5 درصد افراد سالمند جهت انجام امور مربوط به خود نیازمند حضور دیگران می باشند. نکته قابل توجه حین انجام امور به وسیله سالمندان این است که تا جایی که امکان دارد امور می بایست توسط خود فرد سالمند صورت پذیرد،البته تا جایی که به فرد آسیبی وارد نشود.
ورزش استقلال سالمندان را افزایش می‌دهد
بررسی‌های انجام شده نشان داده است که انجام منظم ورزش هایی با شدت متوسط می تواند استقلال افراد سالمند را افزایش دهد. تحقیقات نشان داده است افرادی که ورزش می‌کردند توانایی‌های بیشتری در زندگی دوران سالمندی نسبت به افراد بی‌تحرک داشته‌اند.
و همچنین سالمندانی که ورزش می‌کنند کم‌تر و دیرتر به بیماری مبتلا شده و در صورت ابتلا سریعتر بهبود می یافتند. محققان معتقدند تجویز ورزش حتی بیش از تجویز دارو برای افراد سالمند اهمیت دارد. کلینیکهای درمانی باید به افراد سالمند برنامه ورزش منظم بدهند تا آنها زندگی بدون فعالیتی نداشته باشند.
حس مفید بودن را در سالمند تقویت کنید
معمولا سالمندان با وجود ضعف و ناتوانی جسمانی و یا آسیب پذیری در برابر بیماریها همواره در تلاشند که به خود و دیگران این مهم را ثابت کنند که هنوز مانند گذشته سالم هستند و می توانند فرد موثری باشند.
حال اگر اطرافیان بتوانند از نظر ذهنی حس موثر و مفید بودن را به سالمندشان القا کنند، نه تنها باعث می شوند آنان جایگاه خود را مخاطره آمیز نبینند بلکه با افزایش اعتماد به نفس شان، موجب حفظ استقلال‌شان نیز شوند.
حفظ سلامت سالمندان
ضعف و اختلال در حافظه، از دست دادن شغل و بازنشستگی، مرگ همسر، ترک فرزندان و ابتلا به بیماری‌های مزمن از جمله مهمترین مسائل تجربه شده در این دوران است که باعث اختلال در سلامت روان و ایجاد حس وابستگی می‌گردد. پس روحیه دادن به سالمند را در نقطه توجه خود قرار دهید.
حفظ سلامت جسمی سالمند نیز همچون سلامت روان او برای پیشگیری از زمین‌گیر شدن و وابستگی به اطرافیان حائز اهمیت است:
- افراد سالمند در این دوران بسیار آسیب پذیر هستند و ممکن است در معرض بیماری های متعددی قرار بگیرند. بنابراین باید مرتبا مورد چکاپ‌های پزشکی قرار گیرند.
- بیش از 60 درصد افراد سالمند دچار سوءتغذیه هستند. بدن سالمند باید به میزان کافی مواد غذایی سالم و مفید دریافت نماید.
- با توجه به شایع بودن پوکی استخوان در دوران سالمندی می بایست مراقب زمین خوردن فرد سالمند بود ،نصب میله های حمایت کننده برای پیشگیری از سقوط فرد سالمند می تواند بسیار کمک کننده باشد.
- افزایش سطح بهداشت عمومی و امید به زندگی، متوسط عمر افراد را افزایش می‌دهد.
• استقلال در سالمندان ايرانی دارای جنبه ها و تعاريف متفاوتي به واسطه شرايط اجتماعي، فرهنگی و اقتصادی ايران است. در نظر گرفتن اين تفاوت ها برای مراقبت بهتر در جهت حفظ استقلال سالمندان دارای اهميت مي باشد.
