تحریریه دنیای سلامت
اغلب مردم نگران تغییراتی هستند كه با پیر شدن در ظاهرشان به وجود می‌آید. برخی از این تغییرات غیر قابل اجتناب هستند، اما آگاهی از برخی نكات باعث كندتر شدن روند برخی دیگر از این تغییرات می‌شود. بدن انسان از چربی، گوشت (به صورت عضلات و ارگان‌ها)، استخوان‌ها، آب و برخی مواد دیگر ساخته شده است كه با افزایش سن، مقدار این مواد در بدن تغییر می‌كند. در قسمت‌های میانی بدن، میزان بافت‌های چربی بیشتر می‌شود (مخصوصا در نواحی اطراف شكم). چربی‌های بدن حدود 30 درصد افزایش و با افزایش چربی‌ها، حجم عضلات بدن كاهش می‌یابد.
عضلات، كبد، كلیه‌ها و سایر ارگان‌ها بخشی از سلول‌های خود را از دست می‌دهند. به فرایند از دست دادن بخشی از حجم عضلات بدن، آتروفی می‌گویند. استخوان‌ها نیز بخشی از املاح معدنی و تراكم خود را از دست می‌دهند كه به این فرایند نیز استئوپتیا می‌گویند. در این سنین، قد كمی كوتاه‌تر از قبل می‌شود و این در هر دو جنس پیش می‌آید. كوتاه‌تر شدن قد در سنین پیری مربوط به تغییراتی است كه در استخوان‌ها، عضلات و مفاصل رخ می‌دهد.
معمولا هر 10 سال یكبار قد حدود 10 سانتی‌متر كوتاه‌تر می‌شود و این اتفاق بعد از چهل سالگی رخ می‌دهد و در هفتاد سالگی به اوج می‌رسد. البته در افراد مختلف، متفاوت است. فعالیت فیزیكی، رژیم غذایی مناسب و درمان استئوپروزیس می‌تواند از این روند جلوگیری كند. مردها اغلب تا 55 سالگی وزن اضافه می‌كنند و بعد از آن دچار كاهش وزن می‌شوند. این كاهش وزن به دلیل كاهش هورمون‌های جنسی مردانه است. آنها نیز معمولا تا 65 سالگی وزن اضافه می‌كنند و بعد از آن شروع به لاغرتر شدن می‌كنند. كاهش وزن در بخشی از اندام‌ها به دلیل از دست دادن بافت‌های عضلانی رخ می‌دهد.
كاهش و افزایش وزن در افراد مختلف، متفاوت است و باز هم رژیم غذایی و ورزش تاثیر زیادی در این روند دارد. تغییر و میزان آب بدن در سنین پیری باعث ایجاد وضعیتی به نام «كم آبی بدن» می‌شود. به میزان آب و مایعاتی كه می‌نوشید، حتما توجه داشته باشید. تغییرات فیزیكی نیز نقش مهمی در چگونگی استفاده بدن از داروها دارند. میزان داروهای مصرفی باید مطابق با سن و سال باشد. از دست دادن حجم و توده عضلات در پاها و تغییر در شكل و فرم بدن روی تعادل فرد اثر می‌گذارد و باعث می‌شود كه خمیده‌تر به نظر برسد. اگر چه اغلب تغییرات مربوط به دوران پیری غیر قابل اجتناب هستند، ولی با برخی اقدامات می‌توان روند پیری را كُند كرد. این اقدامات شامل ورزش، پرهیز از سیگار كشیدن و داشتن یك برنامه غذایی سالم است. مصرف بی‌رویه داروها نیز روند پیری را سرعت می‌بخشد؛ به همین دلیل است كه استخوانی شدن و آویزان شدن پوست در تمام افراد رخ نمی‌دهد. در واقع شیوه زندگی تاثیر بسیار زیادی در پیری و تغییرات فیزیكی ناشی از آن دارد.
تغییرات استخوان‌ها، عضلات و مفاصل در دوران پیری
تغییر در حالت و فرم بدن به هنگام راه رفتن و ایستادن با تغییر در پوست و مو همراه است و این یك مسئله جهانی است. استخوان‌ها تكیه گاه اصلی بدن محسوب می‌شوند و ساختار بدن را می‌سازند. مفاصل، محل اتصال استخوان‌ها هستند و به استخوان‌ها قابلیت انعطاف‌پذیری و حركت می‌دهند. عضلات و ماهیچه‌ها نیرو و قدرت مورد نیاز را برای حركت كردن به بدن می‌دهند و هماهنگی‌های لازم از طریق مغز انجام می‌شود. تغییر در ماهیچه‌ها، مفاصل و استخوان‌ها روی حالات فرد اثر می‌گذارد و باعث ضعیف‌تر شدن و كندتر شدن حركات می‌شود.
استخوان‌های طویل بازو و پاها در اثر از دست دادن املاح بدن، شكننده‌تر می‌شوند، اما طول اولیه خود را از دست نمی‌دهند؛ به همین دلیل است كه در دوران پیری دست‌ها و پاها در مقایسه با بدن و بالا تنه، بلندتر و كشیده‌تر به نظر می‌رسند. مفاصل سفت‌تر و انعطاف‌پذیری آنها كمتر می‌شود. مایع داخل مفاصل كمتر شده و غضروف‌ها نیز شروع به سائیدگی و فرسودگی می‌كنند. املاح معدنی بدن در نواحی اطراف مفاصل ته نشین شده و رسوب می‌كنند و باعث كلسی شدن (آهكی شدن) این نواحی می‌شوند.
براي خواندن بخش دوم- جریان پیری در بدن- اينجا كليك كنيد.
