دكتر محسن سروش
این بیماری چگونه درمان می‌شود؟
داروهای موثری برای بهبود بیماری وجود دارد و درمان زودرس برای پیشگیری از تخریب مفصل در طی دوره بیماری بسیار مهم می‌باشد. كاهش التهاب توسط درمان‌های فعلی موجب كاهش یا توقف تخریب مفصلی و بهبود كیفیت زندگی بیمار می‌شود.
به هر حال پزشك با توجه به میزان شدت بیماری مفصلی، سایر مشكلات بالینی و نحوه زندگی، برنامه درمانی مناسب را برای بیمار انتخاب خواهد كرد.
داروهای مورد استفاده در آرتریت روماتوئید
بعضی از مردم به دلیل خطر عوارض جانبی از مصرف دارو نگران هستند. این نگرانی وقتی بیشتر می‌شود كه اطلاعات ضد و نقیض را از طریق روزنامه، رادیو و تلویزیون دریافت كنند. باید پذیرفت كه تمامی داروها دارای عوارض جانبی هستند، اما در اكثر بیماران روماتوئید فوائد درمان دارویی به مراتب بیش از عوارض جانبی آنهاست.
قبل از اینكه به شرح اختصاصی داروها بپردازیم ذكر سه نكته ضروری است:
1- چنانچه هر گونه اقدام درمانی غیردارویی یا بدون عارضه برای آرتریت روماتوئید در دسترس باشد، پزشك از آن اطلاع خواهد داشت. به صحبت‌های اطرافیان در مورد چنین درمان‌هایی توجه نكنید.
2- برخی از دوستان یا نزدیكان شما ممكن است نظرات خاصی در مورد داروها داشته باشند، مثلا «داروها روی بدن من هیچگونه اثر سمی ندارند» و یا «من هرگز فلان دارو را مصرف نخواهم كرد». به خاطر داشته باشید كه آنها بیماری شما را ندارند و لذا نیاز به درمان شما هم نخواهند داشت و اظهارنظر آنها اصلا پذیرفته نیست.
شما می‌توانید در مورد درمان با دوستان و نزدیكان صحبت كنید، ولی توجه داشته باشید كه بهترین نظرات را پزشك روماتولوژیست خودتان به شما خواهد داد.
3- به خاطر داشته باشید كه هرچه درمان زودتر شروع شود، موثرتر خواهد بود. به دقت در مورد درمان خود فكر كنید اما آنقدر تاخیر نكنید تا مفاصل شما به شكل بدی صدمه ببینند.
داروهای مورد استفاده در این بیماری به دو دسته تقسیم می‌شوند: دسته اول، داروهایی كه فقط به كاهش علائم بیماری كمك می‌كنند و دسته دوم، داروهایی كه سیر بیماری را نیز به تاخیر می‌اندازند. به همین دلیل پزشك ممكن است دو یا سه نوع از داروها را به صورت همزمان تجویز كند.
هر دارو هدف مشخصی برای درمان بیماری دارد و بنابراین استفاده مرتب و صحیح از تمام داروهایی كه پزشك تجویز می‌كند ضروری است. تحت نظر پزشك بودن در طی دوره درمانی بسیار مهم می‌باشد. در اینجا به تشریح هر یك از این گروه‌های درمانی خواهیم پرداخت:
1- درمان‌های علامتی: شامل داروهایی است كه باعث كاهش علائم بیماری آرتریت روماتوئید می‌شوند.
داروهای ضدالتهاب
نام علمی این دارو «داروهای ضدالتهابی غیراستروئید» است. از جمله این داروها می‌توان به آسپیرین، بروفن، دیكلوفناك، ناپروكسن، ایندومتاسین و برخی داروهای جدید دیگر اشاره نمود كه برای كاهش درد و التهاب بیمار به كار می‌روند.
این داروها دارای برخی اثرات جانبی مانند عوارض گوارشی هستند و اكثر پزشكان به بیماران توصیه می‌كنند كه این داروها را همراه غذا مصرف كنند تا اثرات آن بر روی معده كاهش یابد.
داروهای جدید از این خانواده مانند «سلكوكسیب» هم در بازار موجود است كه ارجحیتی به داروهای بالا ندارند، مگر در كسانی كه سابقه خونریزی معده و یا عدم تحمل آن داروها را داشته باشند. البته باید توجه داشت كه قیمت آنها نیز بالاتر است.
مسكن‌ها
مسكن‌ها داروهایی هستند كه ممكن است درد را كاهش دهند، ولی اثری روی برطرف كردن التهاب بیماری ندارند. این داروها شامل استامینوفن، ترامادول و داروهای مخدر (مانند كدئین) هستند كه در بعضی مواقع برحسب تشخیص پزشك مصرف می‌شوند.
كورتیكواستروئیدها
كورتیكواستروئیدها (كورتون‌ها) مانند پردنیزولون به كاهش التهاب و علائم بیماری كمك می‌كنند. دوز كم كورتون‌ها همراه با داروهای زمینه‌ای، یكی از برنامه‌های اصلی جهت كنترل التهاب مفاصل در این بیماری می‌باشد.
نوع و شدت اثرات مفید و سوء دارو بستگی مستقیم به میزان دوز مصرفی دارو دارد. هدف اصلی پزشك دست یافتن به حداقل دوزی است كه هم در درمان بیماری موثر باشد و هم اثرات جانبی و سوء كمتری داشته باشد.
هنگام استفاده منظم كورتون، چه نكاتی را باید رعایت نمود؟
مصرف كلسیم و ویتامین D برای پیشگیری از پوكی استخوان و نیز پرهیز از نمك و مواد نشاسته‌ای زیاد برای پیشگیری از فشارخون بالا و چاقی بسیار مهم است. ضمنا در هنگام مصرف این داروها كم كردن دوز یا قطع ناگهانی آنها بسیار خطرناك است، زیرا ممكن است باعث شعله‌ور شدن بیماری و یا به وجود آمدن مشكلات شدید دیگری شود.
اطمینان داشته باشید كه پزشك معالج، پس از رسیدن به نتیجه مناسب، مقدار دارو را به تدریج كم خواهد كرد، پس هرگونه تغییر دوز دارو بدون نظر پزشك ممنوع است!
گاهی لازم می‌شود كورتون‌ها به صورت مستقیم داخل مفصل تزریق شوند. این درمان در مفصل‌های متورم و دردناك كه به طور دائم یا مكرر شعله‌ور می‌شوند، كاربرد خواهد داشت. این نحوه تجویز دارو منحصرا بایستی تحت نظر پزشك روماتولوژیست باشد.
2- درمان‌های زمینه‌ای
این داروها كه هم باعث كاهش علائم بیماری و هم تعدیل سیر بیماری می‌شوند، یكی از پایه‌های اصلی درمان را تشكیل می‌دهند و از همان ابتدا مورد استفاده قرار می‌گیرند. این داروها نقش مهمی در كنترل بیماری آرتریت روماتوئید و پیشگیری از تغییر شكل مفاصل و ناتوانی بیمار دارند...
برای خواندن بخش دوم- از آرتریت روماتویید چه می‌دانید- اینجا کلیک کنید.
