تحريريه دنيای سلامت
سندرم خستگی پا مسأله‌ای كاملاً جدی و به افزایش فشارخون، سكته، مشكلات جنسی، مشكلات كلیوی و بیماری پاركینسون مربوط است. بیماری سندرم خستگی پا، به نظر كمی عجیب و غریب می‌رسد و شاید موجب وحشت مردم شود؛ در حالی‌كه این عارضه بسیار شایع است و به هیچ‌وجه عجیب و غریب نیست. افراد زیادی از سندرم خستگی پا رنج می‌برند و خودشان هم نمی‌دانند كه ریشه این مشكل در كجاست. این افراد، اندام مبتلا به سندرم خستگی (معمولاً پاها و گاهی اوقات دست‌ها) را به طور متناوب تكان می‌دهند و اغلب این تكان‌ها در فواصل زمانی 20- 30 ثانیه اتفاق می‌افتد (معمولاً در نیمه اول شب).
این حركات به هنگام خواب روی می‌دهند و فرد از آن بی‌اطلاع است و هیچ‌گونه كنترلی بر حركات خود ندارد. سندرم خستگی پا یا «RLS» برخی مواقع عود میكند و گاهی خود به خود بهبود می‌یابد. این عارضه در میان خانم‌ها و افراد سالمند شایع‌‌تر است. البته افراد چاق بیشتر درگیر این مسأله هستند.
آنها غالباً به خستگی پا دچار می‌شوند و بیشتر مواقع حتی با لاغر شدن نیز این مشكل حل نمی‌شود و همچنان ادامه دارد. علت اصلی سندرم خستگی پا هنوز به طور كامل شناخته نشده است؛ ولی به نظر می‌رسد ماده‌ای شیمیایی در مغز با نام «دوپامین» نقش مهمی در این زمینه ایفا میكند. برخی از داروها كه میزان «دوپامین» را افزایش می‌دهند، مثل «میراپكس» و «ركویپ»، باعث بهبود سندرم خستگی پا می‌شوند.
عواملی كه موجب ایجاد سندرم خستگی پا می‌گردند، عبارتند از
اختلال جریان خون در پاها
اختلالات عضلانی
كمبود ویتامین‌ها
پایین بودن سطح آهن خون
وراثت
مصرف برخی داروها، مثل داروهای آلرژی و سرماخوردگی
سندرم خستگی پا با چه علائمی همراه است؟
1) فرد نیاز شدیدی به حركت دادن پاهایش دارد.
2) احساس ناخوشایندی در پاها وجود دارد كه آرامش را سلب میكند
3) علائم درد با استراحت كردن و در حالت درازكش تشدید می‌شود
4) با حركت دادن پاها علائم بهتر می‌شود
5) به هنگام خواب و شب‌ها علائم درد افزایش می‌یابد.
این نوع سندرم، یك وضعیت عصبی است و نشانه آن نیز احساس درد در پاها و تمایل به حركت دادن آنها برای رهایی از درد است. به سندرم خستگی پا، سندرم پای بیقرار نیز می‌گویند كه نوعی اختلال حركتی است و به صورت یك اضطرار برای حركت دادن پاها خود را نشان می‌دهد.
سندرم خستگی پا در افراد مختلف متفاوت است. برخی احساس می‌كنند كه پاهای‌شان مورمور می‌شود؛ برخی دیگر نیز با حالت درد ناشی از گرفتگی عضلات روبه‌رو می‌شوند. افرادی كه به سندرم خستگی پا دچار هستند، خواب شبانه خوبی ندارند. آنها همواره در طول روز احساس خستگی می‌كنند و نمی‌توانند از عهده كارهای‌شان به خوبی برآیند؛ زیرا با كم‌خوابی شبانه، هوشیاری، بهره‌وری، كنترل و مدیریت كمتری روی كارهای‌شان دارند.
یكی دیگر از مشكلات سندرم خستگی پا، خواب آلودگی همیشگی در روز است. اختلال در خواب و خستگی در روز باعث اضطراب و افسردگی بیشتر می‌شود و این مسأله تا 35 درصد احتمال چاقی را افزایش می‌دهد. برای درمان سندرم خستگی پا، ابتدا بهتر است برخی آزمایش‌ها را انجام دهید تا از داشتن یا نداشتن كمبود آهن، دیابت و سایر مشكلات مطمئن شوید. در مواردی كه سندرم خستگی پا از نوع ارثی باشد، معمولاً پزشك با تجویز داروهای خواب‌آور به فرد كمك میكند تا شب‌ها راحت‌تر بخوابد. افرادی كه به سندرم خستگی پا دچار هستند، تا 6/3 درصد این ناراحتی در میان سایر افراد خانواده آنها نیز وجود دارد. 80 درصد افرادی كه سندرم خستگی پا دارند، به تكان های دوره‌ای و متناوب پا در طول شب (PLMS) نیز دچار هستند.
هر یك از حركت‌های پا با افزایش چشمگیر فشار خون همراه است؛ به همین دلیل خطر بیماری‌های قلبی- عروقی در بین این افراد بیشتر است. در واقع با وجود فشار خون به طور قطعی‌تر می‌توان مرگ زودرس را پیش‌بینی كرد. هیستامین، یك انتقال‌دهنده عصبی و یك محرك قدرتمند مغز است. داروهایی كه موجب انسداد هیستامین می‌شوند (مثل آنتی‌هیستامین‌ها و بنادریل كه موجب خواب آلودگی می‌شود)، می‌توانند سندرم خستگی پا را تشدید كنند. افراد بسیاری از این بیماری پنهان در سكوت خود عذاب می‌كشند؛ اما به همه آنها توصیه می‌كنیم كه حتماً در صدد یافتن یك پزشك متخصص در این زمینه باشند و از در سازش با این مشكل برخورد نكنند.
