زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

ضربه‌های تیز یا نافذ در چشم

كه توسط شئی نوك تیز مانند سوزن، كارد و یا جسم در حال حركت (تركش) و ورد آن به چشم صدمه می‌زند. مهم‌ترین نكات درمانی در رابطه با این چشم‌ها جلوگیری از صدمه بیشتر و جلوگیری از عفونت و ترمیم پارگی چشم است. مهم‌ترین كار گذاشتن یك حفاظ روی چشم مصدوم و اعزام به یك مركز چشم‌پزشكی است تا تحت درمان مناسب قرار گیرد.

به همراه ضربه‌های نافذ امكان نفوذ جسم خارجی به چشم و كاسه چشم و اطراف وجود دارد. نوع جسم خارجی و محل قرار گرفتن آن عامل مهمی در تصمیم‌گیری برای خارج كردن آن است. موادی مانند آهن، مس و چوب در چشم خطرناكند در حالی كه شیشه، آلومینیم، سرب و پلاستیك مشكلی ایجاد نخواهند كرد. تصمیم نهایی و درمان باید توسط چشم‌پزشك گرفته شود.

هایفما

وجود خون در اتاق قدامی را هایفما می‌نامند. این عارضه اغلب به دنبال ترومای بلانت و گاهی به صورت خودبه‌خود یا به‌دنبال گرفتاری‌های عروقی چشم به وجود می‌آید. خون در اتاق قدامی حركت می‌كند. سطح داخلی قرنیه را تغییر رنگ می‌دهد و باعث تاری دید می‌شود. به همین دلیل بیمار باید در وضعیت قائم و بی‌حركت قرار بگیرد. در این وضعیت، خون موجود در اتاق قدامی ته‌نشین می‌شود و مایع زلالیه در بالای آن قرار می‌گیرد.

احتمال خونریزی مجدد پس از 24 تا 48 ساعت در هایفمای شدید زیاد است. خونریزی در اكثر بیماران متوقف می‌شود ولی عده كمی (5 تا 7 درصد) در عرض چند روز بعد دچار خونریزی مجدد می‌شوند. بنا به دلایل فوق لازم است پس از تشخیص هایفما، بیمار تا چند روز در بستر استراحت كند. خطرات هایفما به مقدار خون موجود در اتاق قدامی بستگی دارد. در خونریزی شدید به علت مسدود شدن شبكه ترابكولر احتمال گلوكوم ثانوی بالا می‌رود.

علاوه بر حفظ وضعیت قائم بدن و بی‌حكتی بیمار در مواردی لازم می‌شود خون درون اتاق قدامی به كمك جراحی تخلیه شود. هدف درمان فراهم كردن شرایط مناسب (استراحت چشم مبتلا) برای جذب خون است. استراحت در بستر به علاوه پانسمان فشاری چشم در منزل توصیه می‌شود به شرطی كه بیمار واقعا استراحت كند و هر روز به چشم‌پزشك مراجعه نماید. در غیر این صورت بهتر است در بیمارستان بستری شود.

پارگی كره چشم

پارگی كره چشم یكی از خطرناك‌ترین صدمات چشمی است كه به اقدامات فوری طبی و جراحی احتیاج دارد. هر چقدر برنامه درمان سریع‌تر شروع شود امكان حفظ قسمتی (نه تمام) از عملكرد بینایی بیشتر می‌شود.پارگی كره چشم را می‌توان بر اساس مشاهده وجود جسمی در قرنیه یا دیگر ساختمان‌های قدامی چشم، لهیدگی واضح تشخیص داد. یكی دیگر از نشانه‌های پارگی كره چشم كشیده شدن مردمك به یك سمت (سمت پارگی) است و گاهی عنبیه از محل پارگی قرنیه یا اسكلرا بیرون می‌زند.

عنبیه دارای رنگدانه است و مانند قطره‌ای كوچك در سطح چشم دیده می‌شود. هر پارگی كوچك اسكلرا به دلیل وجود مشیمیه رنگدانه‌دار و پر عروق زیر آن سیاه رنگ به نظر می‌رسد. این حالت ممكن است به سادگی از نظر دور بماند ولی تشخیص آن ممكن است بینایی شخص را حفظ كند. پارگی چشم گاهی مخفی است و در این موارد باید تمام ساختمان‌های قدامی چشم و زیر پلك‌ها را (اگر امكان دارد) با دقت معاینه كرد.

سه اصل بزرگ در مراقبت و درمان پارگی كره چشم عبارتند از

1-‌ صدمه بیشتر به چشم وارد نشود: در صدمات شدید چشم از جمله پارگی كره چشم بیمار میل دارد چشم مبتلا را بمالد و پرستار باید هر كاری می‌تواند انجام بدهد تا بیمار با این كار به چشم خود صدمه بیشتری نزند. برای این منظور می‌توان روی چشم را با شیلد پوشاند و كاری كرد (مثل بستن دست‌ها) كه دست بیمار به چشمش نرسد.

با اجتناب از دستكار‌های غیرضروری چشم و پلك‌ها در هنگام معاینات نیز می‌توان خطر صدمه بیشتر چشم را كم كرد. در هنگام معاینه پلك به دلیل وارد شدن فشار به كره چشم ممكن است محتویات آن بیشتر بیرون بزند. برای تشخیص پارگی چشم لازم است بیمار در اسرع وقت توسط چشم‌پزشك معاینه شود.

در پارگی كره چشم برای اینكه بیمار دچار عفونت و نقصان كار چشم نشود باید در عرض چند ساعت پس از وقوع حادثه تحت عمل جراحی قرار بگیرد. عاقبت پارگی كره چشم به روش مراقبت گروه‌های متخلف بستگی دارد. زیرا تمام آنها به شكلی روی نتیجه كارهای درمانی تاثیر دارند. به بیمار اطمینان می‌دهیم كه چشم‌پزشك می‌تواند بیشترین كمك را به او بكند. برای برطرف كردن اضطراب و استفاده بیشتر از همكاری بیمار، داروهای خواب‌آور و مسكن تجویز می‌شوند.

2-‌ قطره چشم ممنوع: در این مورد بسیار مهم است كه از ریختن قطره به داخل چشم اكیدا خودداری شود، زیرا این مورد باعث صدمه بیشتر چشم خواهند شد. غلظت دارویی كه به عنوان قطره مصرف می‌شود برای محتویات داخل چشم بسیار زیاد است و باعث ایجاد صدمات شیمیایی و آزردگی شدید داخل چشم می‌شود. رنگ‌ها نیز از این قاعده مستثنی نیستند و باعث رنگی شدن سطح داخلی قرنیه می‌شوند: چنانچه بینایی شخصی حفظ شود به همین علت دچار تاری دید خواهد شد.

3-‌ چشم را بپوشانید و از آن محافظت كنید و با چشم‌پزشك تماس بگیرید: برای محافظت چشم آن را با شیلد Fox می‌پوشانیم. یك عدد كاپ مرطوب را می‌توان روی چشم قرارداد. اگر جسمی از چشم بیرون زده است، باید آن را بی‌حركت كرد، به شكلی كه باعث صدمه چشم نشود. هیچ‌گاه نباید به خارج كردن اجسام نافذ (هر چقدر كه مزاحم اقدامات حفاظتی اولیه باشد) اقدام كرد.

براي خواندن بخش اول- تروماي چشم- اينجا كليك كنيد.