سعيده نوباوه
علائم نزدیک بینی
افراد نزدیک بین به طور معمول برای خواندن تابلوهای خیابانها یا دیدن دقیق سایر اجسامی که در فاصله دورتری از آنها قرار دارند با مشکل مواجه میشوند، اما خواندن کتاب یا دیدن سایر اجسام نزدیک برای آنها ساده است. از جمله علائم دیگر نزدیک بینی میتوان به چشم درد و سردرد اشاره کرد. احساس خستگی هنگام رانندگی یا ورزش نیز میتواند از جمله نشانههای نزدیک بینی باشد. اگر شما در حال حاضر از عینک استفاده میکنید اما همچنان این علائم را تجربه میکنید، به یک متخصص چشم برای انجام معاینات دقیق و جامع مراجعه کنید. به احتمال زیاد باید عینک قوی تری برای شما تجویز شود.
علت نزدیک بینی چیست؟
نزدیک بینی زمانی ایجاد میشود که کره چشم بیش از حد بلند باشد. این طول بر قدرت تمرکز قرنیه و عدسی چشم تاثیر میگذارد. در حقیقت این موضوع باعث میشود اشعههای نور به جای سطح شبکیه، بر قسمت جلویی آن متمرکز شوند. علت دیگر نزدیک بینی ممکن است انحنای بیش از حد قرنیه یا عدسی نسبت به کره چشم باشد. در برخی موارد، علت نزدیکی بینی ترکیبی از این موارد است.
درمان نزدیکی بینی
نزدیک بینی را میتوان با استفاده از عینک، لنز یا انجام عمل جراحی درمان کرد. اینکه چه زمانهایی باید از عینک یا لنز استفاده کنید بستگی به شدت نزدیک بینی دارد. اگر شدت این اختلال کم باشد، استفاده از عینک یا لنز فقط در مواقع حساس و مواقعی که نیاز به داشتن دیدی شفاف ضروری است، نظیر رانندگی یا تماشای فیلم تجویز میشود.
اگر شما نزدیک بین هستید، پیش از اولین عدد در نسخهتان یک علامت (-) مشاهده خواهید کرد. هر چه رقم عدد بعد از این علامت بیشتر باشد، چشمهای شما نزدیک بینتر است.
روش جراحی نیز میتواند نیاز شما به عینک یا لنز را کاهش داده یا به طور کلی برطرف کند. شایع ترین روش جراحی برای درمان نزدیک بینی به وسیله لیزر انجام میشود. جراحی نزدیک بینی انواعی دارد. یکی از انواع آن روش PRK است. در این روش، لیزر یک لایه از بافتهای قرنیه را بر میدارد که در نتیجه قرنیه مسطحتر شده و نور دقیقتر بر سطح شبکیه پخش میشود. در روش لیزیک، یک تکه نازک بر سطح قرنیه ایجاد میشود، لیزر مقداری از بافتهای قرنیه را بر میدارد سپس این تکه به جای اصلی خود باز میگردد.
نهایتا روش اورتوکراتولوژی وجود دارد. این روش جراحی نیست. طبق این روش، فرد باید در طول شب از لنزهای سخت و غیر قابل انعطاف استفاده کند. هنگامیکه صبح روز بعد فرد لنز را بر میدارد، قرنیه همان شکل لنز را حفظ میکند و تا چند ساعت فرد میتواند بدون استفاده از عینک اجسام را واضح و شفاف ببیند. این روش و سایر روشهای مشابه برای درمان نزدیک بینی خفیف مفید هستند و جایگزین خوبی برای جراحی محسوب میشوند. همچنین از آنجا که جراحی به دلایلی برای کودکان و نوجوانان توصیه نمیشود، این روش میتوان جایگزین خوبی محسوب شود.
قرار دادن لنزهای دائمی در درون چشم به کمک جراحی نیز یکی دیگر از روشهای درمان نزدیک بینی محسوب میشود. این روش برای افرادی که شماره چشمشان بالاست یا کسانیکه به دلیل نازک بودن بیش از حد قرنیه نمیتوانند عمل لیزیک را انجام دهند مناسب است. مطابق این روش، یک لنز به طور دائم در چشم قرار داده میشود. برخلاف عمل آب مروارید، در این روش این لنزها جایگزین عدسیهای اصلی چشم نمیشوند.
نزدیک بینی مخرب
در اکثر موارد، نزدیک بینی تنها یک اختلال ساده است که با استفاده از روشهای مذکور میتوان آثار آن را کاهش داد یا به طور کلی از بین برد. در چنین مواردی نزدیک بینی برای سلامت چشم خطری ندارد. اما گاه نزدیک بینی ممکن است پیش رونده و شدت آن به حدی زیاد باشد که برای چشم آثار تخریبی به همراه داشته باشد.
نزدیک بینی مخرب اختلالی نادر و معمولا ارثی است و از زمان کودکی آغاز میشود. میزان شیوع این اختلال کم است اما متاسفانه آثار تخریبی آن بسیار زیاد است به گونه ای که پس از مدتی پیش روی، منجر به نابینایی فرد میشود. در این اختلال، دراز و بلند شدن کره چشم خیلی سریع اتفاق میافتد که نتیجه آن رشد سریع نزدیک بینی و از دست دادن بینایی است. احتمال انفصال شبکیه در پشت چشم در این حالت زیاد است. همچنین رشد شدید و ناگهانی رگها موجب خونریزی در این ناحیه شده و نهایتا بینایی فرد را از بین میبرد.
این نوع نزدیک بینی همچنین احتمال ابتلا به آب مروارید را نیز افزایش میدهد. در حال حاضر برای درمان این اختلال از روشهای ترکیبی شامل دارو و عمل جراحی استفاده میشود. روش مورد استفاده برای درمان این اختلال فوتودینامیک تراپی نام دارد که از آن برای درمان تخریب شبکیه چشم نیز استفاده میشود. هر چند این روشها در حال حاضر به طور کامل موفق و موثر نیستند، اما میتوان انتظار ابداع روشهای موثر و دقیقتر را در سالهای آینده داشت.