تحریریه پزشك امروز
در حالت طبیعی چشم ما انسانها برای دیدن فواصل دور و نزدیك از مكانیسم تطابق در عدسی چشم و تغییر انحنای عدسی استفاده میكند كه این روند را به صورت خودكار برای افزایش وضوح تصاویری كه در میدان دید یا بینایی قرار میگیرند، انجام میدهد، اما اگر به هر علتی قدرت عدسی چشم كاهش یابد، چشم قادر نخواهد بود بخوبی از عهده انجام این كار برآید و در نتیجه دید نزدیك فرد مختل خواهد شد.
حتما شما هم در اطراف خود یا در میان اقوام، دوستان، خانواده یا آشنایان افرادی را میشناسید كه برای خواندن چند سطر از روزنامه یا كتاب مجبورند نوشتهای را كه قصد خواندن آن را دارند، چندین بار پیش روی خود به جلو و عقب ببرند تا در جایی در این فاصله موفق شوند متن موردنظرشان را به وضوح ببینند و آن را بخوانند.
اگرچه میتوان با استفاده از عینك مطالعه این مشكل را به آسانی برطرف كرد.پیرچشمی پدیدهای است كه از حدود 40 سالگی به بعد همه افراد مجبور خواهند شد دیر یا زود با مشكلات و عواقب آن دست و پنجه نرم كنند. آن دسته از افرادی كه به نزدیكبینی مبتلا هستند، قدری دیرتر و افرادی كه دوربین هستند، زودتر به این وضعیت مبتلا خواهند شد و این در حالی است كه بیمارانی كه تحت عمل آبمروارید قرار میگیرند نیز پس از انجام عمل جراحی برای درمان آب مروارید كاملا پیرچشم خواهند شد.
كاهش بینایی نزدیك
عدسی چشم بخشی از چشم است كه شفاف و قابل انعطاف بوده و فاقد رگهای خونی است. عدسی پشت مردمك چشم قرار گرفته و مسوولیت تطابق و متمركز كردن نور روی شبكیه را به عهده دارد. هنگام مطالعه، عدسی با تغییر میزان انحنای خود، این امكان را به ما میدهد كه بتوانیم اجسام نزدیك را به وضوح و بدون این كه با مشكلی مواجه شویم، ببینیم، اما پس از 40 تا 45 سالگی توانایی عدسی برای تغییر انحنا به میزان قابل توجهی كاهش مییابد و در نتیجه فرد به پیرچشمی مبتلا میشود.
به عبارت دیگر، با افزایش سن حالت ارتجاعی عدسی كاهش یافته و در نتیجه قدرت تطابق آن نیز كمتر خواهد شد. در چنین شرایطی، فرد اجسامی را كه در فاصلهای نزدیك نسبت به چشمها قرار دارند، واضح نمیبیند. اگرچه علت اصلی پیرچشمی موضوعی است كه هنوز دلایل قابل قبولی برای آن ارائه نشده و اختلافنظرهای بسیاری درباره آن وجود دارد، اما نتایج به دست آمده از مطالعات انجام شده حاكی است سختتر شدن عدسی چشم و در نتیجه كاهش انعطافپذیری آن در نتیجه افزایش سن، مهمترین علت ابتلا به پیرچشمی است.
بسیاری از محققان نیز بر این باورند كه پیرچشمی ناشی از ضعیف شدن عضلات مژگانی است كه نیروی لازم برای تغییرشكل و انحنای عدسی را انتقال میدهد. كاهش بینایی نزدیك از مهمترین علائم و نشانههای ابتلا به پیرچشمی است. افراد مبتلا به پیرچشمی برای دیدن اجسام نزدیك، سر خود را عقبتر میبرند یا این كه آن شیء را دورتر از چشم خود نگاه میدارند. در مكانهایی كه روشنایی كافی نباشد یا هنگام عصر كه هوا كمی تاریكتر میشود و در نتیجه مردمك چشم در واكنش به كاهش شدت نور بازتر میشود و این افراد با مشكلات بیشتری در دیدن اجسام نزدیك مواجه میشوند.
تلاش برای افزایش وضوح دید به ایجاد علائمی مانند خستگی چشم، سردرد، سوزش چشم و چشمدرد منجر خواهد شد. براساس آنچه گفته شد، میتوان به این نتیجه رسید كه در بیماری پیرچشمی، انعطافپذیری عدسیهای چشم به میزان قابل توجهی كاهش مییابد و عدسیها سفت میشوند. همچنین ماهیچههایی كه عدسی چشم را كنترل میكنند، ضعیف میشوند و در نتیجه توانایی كافی برای خم كردن عدسیها به منظور تمركز نور روی شبكیه را نخواهند داشت و به همین علت در چنین شرایطی، چشم برای تمركز روی اشیا با مشكل مواجه خواهد شد.
براساس تحقیقات انجام شده، شروع پیرچشمی به عوامل متعددی مانند نژاد، تغذیه، عوامل فیزیولوژیك فرد و همچنین شرایط آب و هوایی بستگی دارد. برای مثال در كشورهای اروپایی افراد معمولا در فاصله سنی 45 تا 50 سالگی به پیرچشمی مبتلا میشوند و این در حالی است كه سن ابتلا به پیرچشمی در كشورهایی مانند هند و عربستان از حدود 40 سالگی است.نكته: بیمار بلافاصله پس از قرار گرفتن این لنزها ی تركیبی درداخل كپسول عدسی چشم میتواند زندگی عادی خود را از سر بگیرددر كشور ما نیز معمولا سن متوسط ابتلا به پیرچشمی در اغلب نقاط كشور 37 سالگی است.
باید توجه داشت كه مصرف میوهها و بخصوص مركبات و همچنین سبزیجات ازجمله عواملی است كه میتواند نقش بسیار مهمی در پیشگیری از بروز پیرچشمی در سنین پایینتر داشته باشد. البته عارضه دوربینی ازجمله عواملی است كه موجب خواهد شد سن ابتلا به پیرچشمی كاهش یابد، از این رو گفته میشود كه افراد دوربین در مقایسه با افراد نزدیكبین زودتر به پیرچشمی مبتلا میشوند...
برای خواندن بخش دوم- درمان پیرچشمی با لنزهای تركیبی- اینجا كلیك كنید.