تحریریه دنیای سلامت
یك ضرب‌المثل قدیمی می‌گوید: «چشم‌ها پنجره‌ای به درون انسان‌ها هستند» آیا این گفته درست است؟ شاید، ولی در اینكه چشم‌ها می‌توانند بخشی از رازهای جسم ما را برملا كنند، هیچ شكی نیست. در واقع بسیاری اوقات، چشم‌ها نه فقط بیماری خودشان را نشان می‌دهند مانند آب مروارید یا آب سیاه، بلكه نشانه بیماری‌های زمینه‌ای مهمی چون دیابت یا بیماری‌های قلبی عروقی را هم در خود دارند.
دكتر اندرو ایواچ، متخصص چشم و استادیار دانشگاه كالیفرنیا در سان‌فرانسیسكو و مدیر مركز گلوكرم (آب سیاه) در این شهر می‌گوید: «چشم‌ها تنها جایی از بدن هستند كه در آنها می‌توان یك عصب، یك شریان و یك ورید را بدون بریدن بدن بیمار و بدون هیچ پوششی دید.
شاید مراحل شكل‌گیری و عملكرد یك بیماری كه ما در چشم مشاهده می‌كنیم، در بقیه اعضای بدن هم روی دهد.» بیماری‌های سیستمیكی كه علائم‌شان در چشم ظاهر می‌شود و چشم از وجود آنها خبر می‌دهد، بسیار زیادند. علاوه بر بیماری‌های قلبی - عروقی و دیابت، بیماری‌های ایدز، سرطان و بیماری‌های نادر ارثی هم تظاهرات چشمی دارند و همین موضوع لزوم مراجعه دوره‌ای به چشم پزشك را نشان می‌دهد. «
هر فرد 40 ساله و بالاتر باید معاینه كامل چشم را انجام دهد.» این توصیه دكتر روت. دی. ویلیامز، چشم‌پزشك و متخصص گلوكوم و سخنگوی آكادمی چشم‌پزشكی آمریكاست. او در این باره ادامه می‌دهد: «كسانی كه سابقه خانوادگی بیماری‌های چشمی دارند، باید زودتر از 40 سالگی برای انجام معاینه كامل چشم مراجعه كنند؛ ولی به طور كلی، نباید منتظر بروز علائم بیماری بود و بعد به پزشك مراجعه كرد، چون بسیاری از بیماری‌های چشم خاموش هستند و هیچ علامتی ندارند.»
برخی از نشانه‌های بیماری‌های سیستمیك فقط توسط چشم‌پزشك و حین معاینه تخصصی كشف می‌شوند. برخی علائم را هم همه می‌توانند مشاهده كنند. در زیر تعدادی از شایع‌ترین نشانه‌ها و اینكه می‌توانند از كدام بیماری خبر دهند، می‌خوانید:
علائمی كه همه می‌توانند ببینند
قرمزی چشم
لایه خارجی و شفاف چشم كه ملتحمه نام دارد، دارای رگ‌های خونی بسیاری است كه اگر این رگ‌ها پاره شوند، ممكن است خون روی صلبیه (سفیدی چشم) تجمع پیدا كند. یك خونریزی زیر ملتحمه ممكن است با اصابت یك ضربه به چشم پیش بیاید، ولی در بسیاری از اوقات دلیل خاصی ندارد. در برخی موارد خونریزی زیر ملتحمه نشان‌دهنده فشار خون بسیار بالا یا اختلال در پلاكت خون فرد است.
چشم‌های بیرون زده
با وجودی كه بیشتر اوقات چشم‌های بیرون زده یك ویژگی عادی چهره فرد به شمار می‌آید و ریشه ژنتیكی دارد، ولی گاهی بیرون‌زدگی چشم‌ها به دلیل وجود اختلال در كاركرد تیروئید است. سطوح غیرعادی هورمون تیروئید، باعث می‌شود بافت اطراف چشم ورم كند و این طور به نظر رسد كه چشم‌ها از حدقه بیرون زده‌اند.
پلك‌های افتاده
این حالت كه پزشكان به آن پتوز می‌گویند، می‌تواند به خاطر افزایش سن باشد؛ ولی در موارد نادر بیماری‌هایی چون تومورهای مغزی و میاستنی گراو (MG) سبب بروز این حالت می‌شوند. میاستنی گراو یك بیماری خود ایمنی عصبی عضلانی است كه باعث ضعیف شدن عضلات می‌شود و اگر عضلات پلك‌ها ضعیف شوند، نمی‌توانند خود را باز نگه دارند و پایین می‌افتند.
غیرعادی بودن مردمك
در اكثر افراد سالم مردمك‌ها قرینه هستند. آنها معمولا به یك اندازه‌اند و واكنش‌شان نسبت به تغییرات نور یكسان است. اگر اندازه یكی از مردمك‌ها كوچك‌تر از دیگری بوده یا واكنش آنها به تغییرات نور یكسان نباشد، باید به وجود بیماری زمینه‌ای شك كرد. سكته‌های مغزی، تومورهای مغز یا عصب بینایی، آنوریسم مغزی، سیفلیس و مالتیپل اسكلروزیس (MS) چنین نشانه‌ای دارند. از طرفی، تعدادی از داروها هم‌چنین تغییراتی را ایجاد می‌كنند...
براي خواندن قسمت دوم- چشم‌ها دیده‌بان صادق بدن- اينجا كليك كنيد.
