پوسیدگی دندان چیست؟
پوسیدگی دندان به معنای سوراخ یا حفره در دندان است . رژیم غذایی یک عامل مهم در علت و پیشگیری از آن است. مینا از بخش های داخلی دندان (عاج و پالپ ) محافظت میکند، که نرم تر و حساس تر می باشد. مینا از کریستالهای کوچک کلسیم به همراه دیگر مواد معدنی ساخته شده است.هنگامی که مواد غذایی، به ویژه مواد غذایی شیرین و چسبنده ، با مینای دندان بمدت طولانی تماس پیدا میکند ، پلاک دندان حاوی باکتری هایی است که قند را تجزیه ، تولید اسید میکند. اسید مواد معدنی است که در مینای دندان حل میشود، به باکتریها اجازه می دهد وارد دندان شود و باعث پوسیدگی شود.
پوسیدگی دندان 4 عامل احتیاج دارد:
1- باید دندان در دهان باشد تا پوسیدگی ایجاد شود.
2- میکروب باشد.
3- مواد قندی، هر ماده ای که قند باشد یا تبدیل به قند شود مثل نان.
4- زمان.
هر فرد باید دندانی داشته، میکروبی موجود باشد و قندی را مصرف کند و در کنار این موارد باید زمان کافی به میکروب و قند داده شود تا میکروب بتواند قند را تبدیل به اسید کرده و در دندان ایجاد پوسیدگی کند.
هنگامی که ما مسواک می زنیم، زمان را عقب می بریم، یعنی اگر احتیاج است زمانی طول بکشد تا میکروب به طور کافی قندها را مصرف کند و اسید تولید شود، با مسواک زدن ، قند و میکروب از بین می رود و زمان کافی نیزاز این دو گرفته می شود. ولی پوسیدگی دندان نمی تواند بدون این دلایل باشد.
بهترین نوع تغذیه برای جلوگیری از پوسیدگی دندان چیست؟
باید بدانید تغذیه بعد از سن 12 سالگی نقش زیادی روی تاج دندان ندارد قبل از این سن بهتر است تغذیه حاوی مواد پر ازکلسیم و ویتامین باشد. مصرف لبنیات از اهمیت بالایی برخوردار است.
مضرترین چیز برای دندان چیزهای چسبناک است که بر روی دندان باقی می ماند مانند گز و سوهان،در مورد بچه هایی که دندان های شان کامل شده،مادر باید با استفاده از چیزی مثل پنبه دندان ها را پاک کند.
نمک، آب معدنی، شکلات و به تازگی، چای سبز را برای پیشگیری از پوسیدگی دندان موثر می دانند
چای سبز در پوسیدگی دندان نقش پیشگیری کننده دارد یا چای معمولی؟
چای سبز حاوی فلوراید بسیار زیاد است. در واقع همان چای اصیل که در شهرهای شمالی کشور کاشته می شود، حاوی فلوراید زیادی است. اما چای های معمولی که بیشتر حاوی رنگ ها هستند و مواد افزودنی به آنها اضافه شده است این کارایی را ندارند.
امروزه به نمک ها هم فلوراید اضافه کرده اند که به آنها نمک های حاوی فلوراید گفته می شود.آب های آشامیدنی، آب های معدنی که به فروش می رسند اگر روی محتویات آنها دقت کنیم می بینیم حاوی مقداری فلوراید هستند.در بعضی موارد ممکن است به آب آشامیدنی شهرها فلوراید اضافه کنند که این کار موثرترین روش برای عموم مردم است.
اما این مواد یعنی شکلات، آدامس، نمک و چای فلورایددار هیچ گاه جایگزین دهان شویه ها و ژل ها و خمیردندان های حاوی فلوراید نمی شوند اما به عنوان یک عامل پیشگیرانه بسیار خوب و موثر است.
نخوردن صبحانه، تنها خطر دچار شدن به دیابت و چاقی را بالا نمی برد، محققان می گویند، بچه هایی که میانه ای با میز صبحانه ندارند و این وعده را از رژیم غذایی خود حذف می کنند، به دندان های خود هم آسیب می زنند. به نوشته ساینس دیلی، بچه هایی که در دو تا پنج سالگی صبحانه نمی خورند، چهار برابر بیشتر از کودکانی که هر روز سر میز صبحانه می نشینند، در سال های بعد به پوسیدگی دندان مبتلا شوند.
بهتر است بدانید که اشتباه های شما در طبخ سبزیجات هم می تواند آسیب های مشابهی را به دندان های شما بزند. به نوشته بی بی سی، وقتی سبزیجات را کباب می کنید، یا در فر یا با حرارت بالا می پزید، باعث می شوید شبیه یک نوشابه گازدار، حالت اسیدی و تخریب کننده پیدا کنند.
وقتی دندانی دچار پوسیدگی می شود، ممکن است یک یا چند مورد از علامتهای زیر را داشته باشد :
تغییر رنگ مینای دندان، در محل پوسیدگی مینا قهوه ای یا سیاه رنگ می شود.
سوراخ شدن دندان در محل پوسیدگی، گاهی میزان این تخریب کم است و فقط با معاینه دقیق مشخص می شود و گاهی مقدار زیادی از دندان از بین می رود ، به طوری که شخص فکر می کند دندان او شکسته است.
حساس یودن یا درد گرفتن دندان در موقع خورد غذاهای سرد، گرم، ترش و شیرین .
حساس یودن یا درد گرفتن دندان وقتی که دندانها را روی هم فشار می دهیم.
بوی بد دهان می تواند به علل مختلف ایجاد شود که یکی از علت های آن پوسیدگی دندانها است.
پوسیدگی بین دندانی می تواند باعث گیر کردن مواد غذایی بین دندانها و پاره شدن نخ دندان هنگام استفاده بشود.
بی وقت مسواک می زنید؟
مسواک زدن می تواند سلامت دندان های شما را تا اندازه ای تضمین کند اما اگر بی موقع این کار را انجام دهید، نه تنها خدمتی به دندان های خود نمی کنید، بلکه آسیب بیشتری هم به آنها می رسانید. مسواک زدن بعد از خوردن خوراکی های اسیدی مانند آبمیوه، میوه، نوشیدنی های انرژی زا و نوشابه می تواند مینای دندان را تضعیف کند و باعث پوسیدن دندان شود. زردی، ترک خوردن و شکستن ناگهانی دندان ها، می تواند حاصل استفاده بی موقع شما از مسواک باشد. پس اگر پزشک تان گفت که باید دندان های تان را ترمیم کنید، تعجب نکنید و به خاطر مدام مسواک زدن تان انتظار داشتن دندان های سالم را نداشته باشید.
بهتر است : بعد از خوردن این خوراکی ها، 40 دقیقه برای مسواک زدن صبر کنید و اگر می خواهید بلافاصله دندان های تان را تمیز کنید، با چرخاندن آب خالی در دهان تان این کار را انجام دهید. اجازه دهید بزاق دهان تان بعد از مصرف این خوراکی ها مسوولیت بازسازی مناطق ضعیف شده دندان های تان را برعهده بگیرد و بعد کار مراقبت از دندان ها را با مسواک زدن تمام کنید.
ورزش زیاد؟
ا شاید پیش از این نشنیده باشید که تمرینات طولانی ورزشی یکی از دلایل خراب شدن دندان های شما هستند. حتی اگر همه حواس تان را جمع کنید و به دندان های تان مجالی برای فشار آوردن به هم هنگام انجام حرکات ورزشی ندهید، باز هم نمی توانید از این آسیب دیدگی ها جلوگیری کنید. بررسی ها نشان می دهد که مینای دندان ورزشکاران بیشتر آسیب می بیند یا دچار پوسیدگی می شود.
گذشته از فشار دادن دندان ها به هم که عادت وزنه برداران و ورزشکارانی است که سراغ تمرین های قدرتی می روند، کم شدن بزاق دهان هم می تواند چنین آسیب هایی را به دنبال بیاورید. بزاق دهان می تواند تاثیر منفی باکتری های آسیب زا که در دهان می چرخند و باعث پوسیدگی دندان می شوند را خنثی کند اما ورزشکارانی که به اندازه کافی در دهان شان بزاق ترشح نمی شود، زمینه آسیب دیدن دندان های شان فراهم می شود. از سوی دیگر از آنجا که ورزشکاران بیشتر سراغ نوشیدنی های انرژی زای شیرین می روند، دندان های شان در معرض خطر بیشتری هم قرار می گیرد.
بهتر است :حالا که بزاق دهان تان را در طول تمرین نمی توانید در برابر باکتری های آسیب زا بگیرد باید قبل از شروع تمرین و بعد از آن دهان تان را با مسواک زدن از چنین باکتری هایی خالی کنید. می توانید دهان تان را با دهانشویه هم بشویید و با خوردن آب بیشتر در طول تمرین به شست و شوی آن کمک کنید. قبل از تمرین هم سراغ هیچ خوراکی شیرینی نروید و اگر عادت دارید وقت ورزش کردن آدامس بجوید، سراغ انواع بدون قندش بروید.
عاشق نوشابه و دلستر هستید؟
در هنگام نوشیدن نوشابه با «نی » اگر نی را بین دندان ها قرار دهید میزان پوسیدگی بسیار بیشتر می شود، زیرا در این حالت نوشابه مرتب در کنار دندان ها وجود دارد. نی بهتر است در داخل دهان قرار گیرد.نمی خواهید به خاطر شکر فراوانی که در نوشابه های گازدار به کار رفته، سلامت دندان های تان را به خطر بیندازید؟ اگر با چنین فکری سراغ دلسترهای ساده و بدون شکر می روید یا نوشابه رژیمی می خورید، نباید انتظار داشته باشید دندان های تان سالم بمانند. دیلی میل نوشته که تنها قند این نوشیدنی ها نیست مضر است، بلکه این نوشیدنی ها به خاطر گازشان تنها در ثانیه های اول مصرف، مینای دندان های شما را خراب می کنند.
بهتر است : شیر را جایگزین کنید.
داروی زیاد مصرف می کنید؟
مصرف برخی داروها هم می تواند به ریشه دندان های شما تیشه بزند. کسانی که به خاطر ابتلا به آلرژی، افسردگی، بیماری های قلبی و فشار خون دارو مصرف می کنند، احتمالا با خشکی آزار دهنده دهان آشنا هستند. خشکی دهان و کمبود بزاق باعث می شود دندان های آنها بیشتر در معرض اسیدهای ویرانگر و باکتری ها قرار بگیرند و بپوسند.
بهتر است: همان طور که گفتیم جویدن آدامس بدون قند می تواند باعث ترشح بیشتر بزاق در دهان شما شود اما اگر اهل آدامس جویدن نیستید، می توانید به مکیدن آب نبات های بدون قند رو بیاورید و بزاق تان را وادار به ترشح کنید.
ریفلاکس معده دارید؟
ریفلاکس اسیدی معده، نه تنها خطر دچار شدن شما به سرطان معده را بیشتر می کند، بلکه به دندان های تان هم آسیبی دائمی می زند. اگر شما به این مشکل دچار شده باشید، احتمالا مدام باید به سوال آدم هایی که از شما می پرسند «سیگاری هستی؟» پاسخ دهید. ریفلاکس معده حتی بیشتر از نوشابه های گازدار می تواند باعث زرد شدن و پوسیده شدن دندان های شما شود. شاید اگر در آغاز آسیب دیدن دندان های تان معده خود را درمان کنید، بتوانید از مینای دندان های تان محافظت کنید اما اگر دیر بجنبید، احتمالا کارتان به پرکردن دندان یا ایمپلنت کردن می کشد.
بهتر است :از کنار سوزش سر دل تان به آسان نگذرید. قرار نیست ابتدا مشکلات معده زندگی شما را مختل کنند و بعد سراغ درمان شان بروید. شما نه تنها برای محافظت از دندان های تان، بلکه برای حفظ جان تان باید معده خود را با کمک داروهای مناسب درمان کنید و البته با رعایت رژیم غذایی مناسب، از تشدید این حالت جلوگیری کنید.
عصبی بودن دندان را می پوساند!
عادت دندان قروچه رفتن تان را نه تنها با کمک دندانپزشک تان، بلکه با وقت گرفتن از یک روانپزشک درمان کنید. اگر ناآرامی های تان باعث می شود در خواب دندان های تان را روی هم بسابید و دندان قروچه بروید، زمینه را برای ساییده شدن دندان های خود و آسیب دیدن شان فراهم خواهید کرد. درصورتی که تنها با پر کردن دندان ها و بدون ترک این عادت بخواهید سلامت از دست رفته را به آنها برگردانید، باید بگوییم تنها با پرداخت هزینه های بالای دندانپزشکی، پول تان را دور ریخته اید؛ چراکه در صورت تکرار دندان قروچه کردن های شبانه، دوباره باعث ساییده شدن دندان های تان می شوید. محققان در بررسی که نتیجه اش در ساینس دیلی منتشر شده بود گفته بودند، اضطراب اجتماعی باعث می شود بیشتر دندان قروچه کنید و اگر این اختلال را درمان نکنید، دندان های تان بیشتر می پوسند و ساییده می شوند.
بهتر است : به اعصابتان برسید ! از کلاس یوگا گرفته تا ماساژدرمانی و حتی در صورت نیاز رفتن به جلسات روان درمانی، هر کاری باید برای انداختن دندان قروچه از سرتان انجام دهید. راه ساده ترش هم این است که از کسانی که به خاطر این عادت آزار دهنده شما بی خواب می شوند، بخواهید هر وقت دندان قروچه رفتید، شما را بیدار کنند.
