دکتر بیژن موحدیان : متخصص جراحی فک و صورت و زیبائی
تحریریه زندگی آنلاین : درمان ایمپلنت دندانی در سالهای اخیر تحولی گسترده در درمان دندانپزشکی ایجاد نموده است. تمایل بیماران برای انجام این درمان ، روز به روز با سطح آگاهی بیشتر رو به افزایش می باشد و پاسخ به سوالات مرتبط به این درمان ، ما را به این نتیجه رساند که با جمع آوری مجموعه سوالات رایج بیماران ، قدمی در پاسخ صریح ، آسان و قابل درک برای عموم بیماران در هر سطح علمی انجام دهیم .اگر چه این مجموعه پاسخی به سوالات بیمارن درمان ایمپلنت دندانی میباشد اما خواندن این مجموعه به تمام همکاران محترم دندانپزشک، دانشجویان و دستیاران و متخصصین و تمام کسانی که به هر شکلی در این درمان سهیم میباشند ، توصیه میشود . با وجود همه تلاشی که جهت رفع اشکلات و بهبود کیفیت ساختاری انجام شده است ، مسلما کاری عاری از ایراد نبوده و نیازمند انتقادات و پیشنهادات شما دوستان و همکاران گرامی می باشد .
بیشتربخوانید:
دانستنی های ایمپلنت
چرا ایمپلنت دندانی ؟
ایمپلنت دندانی از جنس تیتانیوم و آلیاژهای آن میباشد که جایگزین ریشه از دست رفته می شود ، بدون آنکه نیاز به تراش دندانهای مجاور (پروتز ثابت ) و یا مشکلات استفاده از دندان های متحرک (مثل لقی ، صدمه به بافت نرم و سخت دندان مجاور و ... ) داشته باشد . راههای مختلفی برای جایگزینی دندان از دست رفته وجود دارد ولی در حال حاضر ایمپلنت دندانی با توجه به میزان موفقیت درمانی بالای آن به عنوان یکی از بهترین درمان ها برای دندان از دست رفته می باشد .
برای چه کسانی میتوانیم ایمپلنت دندانی بگذاریم ؟
آیا درمان ایمپلنت دندانی محدود به سن خاصی می باشد و آیا اصلا ارتباطی به سن فرد دارد ؟
درمان زمانی که فرد از نظر رشد فکی کامل شده باشد و دندانهای دائمی آن رویش کامل کرده باشند و به سطح جونده رسیده باشند ، میتواند صورت گیرد و ربطی به سن شناسنامه ای فرد ندارد و هر فردی که شرایط فوق را داشته باشد درمان میتواند در آن آغاز شود . این درمان برای افراد مسن که امکان جراحی داشته باشند هم محدودیتی ندارد پس هر فرد بالغی که تصمیم برای درمان بگیرد ، با در نظر گرفتن شرایط ، میتواند از فواید این درمان سود ببرد . پس همین حالا تصمیم بگیرید !
آیا سیگار مضراتی برای ایمپلنت دندانی هم دارد ؟
مضرات سیگار بر کسی پوشیده نمی باشد ، تحقیقات زیادی در رابطه با مقایسه میزان موفقیت درمان در افراد سیگاری و غیر سیگاری صورت گرفته و به طور کلی میزان موفقیت در افراد سیگاری پایین تر از افراد غیر سیگاری میباشد . (به علت واکنش های غیر طبیعی که بافت به درمان نشان میدهند ) افراد سیگاری باید ترجیحا سیگار را ترک نمایند و در مواردی که امکان ترک سیگار وجود ندارد باید از 1 یا 2 هفته قبل از انجام جراحی تا چندین هفته پس از ترمیم ناحیه جراحی سیگار را قطع نمایند .
ایمپلنت دندان جلو راحت تر است یا دندانهای آسیابی؟
از لحاظ مراحل جراحی کاشت ایمپلنت دندانی ، دندانهای جلویی به علت نبودن محدودیتهای آناتومیک (مثل سینوس ، عصب و ...)راحتتر می باشند اما باید در نظر داشت که ملاحظات زیبایی یک فاکتور کلیدی در ایمپلنت دندان های جلویی می باشد .
کسانی که شیمی درمانی میکنند امکان انجام درمان ایمپلنت دندانی را دارند ؟
برای این گونه بیماران با در نظر گرفتن شرایط سیستمیک بیمار ، نوع دارو مصرف شده ، مدت زمان شیمی درمانی ، نظر پزشک معالج فرد و ... میتواند تصمیم گیری درست را انجام داد .
بیشتربخوانید:
بازسازی استخوان فک برای درمان ایمپلنت
درمان ایمپلنت دندانی از چه مراحلی تشکیل شده است ؟
درمان ایمپلنت دندانی شامل دو مرحله جراحی کاشت ریشه مصنوعی و پروتزی (تاج دندانی) می باشد . که ابتدا پزشک معالج (جراح) کاشت ریشه مصنوعی را انجام میدهد و پس از جوش خوردن ریشه مصنوعی ( که اصطلاحاً به آن osseointegration می گویند ) ، امکان انجام مرحله پروتزی وجود دارد (در بعضی موارد با توجه به شرایط ناحیه درمان امکان انجام هر دو مرحله در یک زمان وجود دارد )
آیا ایمپلنت دندانی مثل دندان طبیعی حس دارد؟
در خود ایمپلنت دندانی عصبی وارد نمیشود ولی به علت وجود اعصاب در محیط اطراف ایمپلنت دندانی شما حس فشار و درد را میتوانید تجربه کنید .
آیا ایمپلنت دندانی مانند دندان طبیعی جرم میگیرد ؟
هر تاج دندانی چه مصنوعی چه طبیعی که به حفره دهان راه پیدا نماید و بزاق دهانی با آن در تماس باشد می توانند دچار جرم دندانی ، پلاک دندانی و ... شود و به همین علت مراجعات دوره ای به پزشک معالج جهت معاینه ایمپلنت دندانی نقش مؤثری در موفقیت درمان ایمپلنت دندانی ایفا می کند .
آیا برای کاشت ایمپلنت دندانی نیاز به گروه خونی خاصی است ؟
تمام گروه های خونی بدون هیچ محدودیتی امکان درمان با ایمپلنت دندانی را دارند .
برای کاشت ایمپلنت دندانی تراکم استخوانی فک بالا بهتر است یا فک پایین ؟
استخوان در فک پایین متراکم تر از فک بالا می باشد و به همین دلیل مدت زمان نیاز به جوش خوردن استخوان به ایمپلنت دندانی فک پایین کوتاه تر از فک بالا میباشد .
اگر ریشه مصنوعی یا ایمپلنت دندانی از دست رفت چه کاری باید انجام داد؟ آیا امکان جایگزینی مجدد وجود دارد ؟
نگران نباشید در صورت هر گونه مشکلی امکان رفع آن در همان موقع یا پس از طی کردن زمان برای ترمیم ناحیه وجود دارد ، به پزشک معالج خود اطمینان کنید او هر کاری که بتواند برای شما انجام میدهد.
بیشتربخوانید:
ایمپلنت دندان و مزیتهای کاشت آن
آیا مسواک یا خمیر دندان مخصوصی برای ایمپلنت دندانی نیاز میباشد ؟
نیاز به مسواک یا خمیر دندان مخصوص ندارد ولی باید از نخ دندانی که امکان تمیز کردن ناحیه بین تاج ایمپلنت دندانی و دندان مجاور را میدهد مثل روکش های دندانی ( SUPER FLOSS ) استفاده شود .
آیا ایمپلنت دندانی عوارض نیز دارد ؟
در صورت انجام دقیق مراحل درمانی هیچ گونه عوارض درمانی وجود ندارد و میزان موفقیت درمانی ایمپلنت با توجه به تحقیقات صورت گرفته بالای 98% گزارش شده است .
چرا کاشت ایمپلنت دندانی در بعضی مطبها توسط یک پزشک و در بعضی مطبها توسط یک تیم درمانی صورت میگیرد؟
معمولاً در مواردی که کار ساده تر و راحتتر باشد می تواند توسط یک پزشک معالج انجام بگیرد اما در اکثر درمانها نیاز به مشارکت تیم درمانی ( اعم از جراح و متخصص پروتز دندانی ) برای ارائه طرح درمان مناسب بسته به شرایط بیمار وجود دارد ، بهترین مشورت را پزشک معالج می تواند به شما ارائه نماید .
به ازای هر دندان چند ریشه مصنوعی باید کاشته شود ؟
بدیهی است هر دندان یک ریشه مصنوعی لازم دارد و دندانهای چند ریشه با اینکه کار اصلی جویدن را بر عهده دارند و فشار بیشتری به آنها وارد میشود ولی فقط نیاز به کاشت یک ریشه مصنوعی دارند ، در پایان بر روی هر ریشه کاشته شده تاج دندانی بر حسب اندازه دندان از دست رفته سوار میشود و بیمار از نظر ( فانکشن ) عمل جویدن به حالت نرمال باز میگردد ، البته که ملاحظات زیبایی نیز برای رضایت بیمار همیشه اولین قدم میباشد .
نوع رنگ ایمپلنت با دندان طبیعی فرد همخوانی دارد ؟
بله . پس از مرحله جوش خوردن ایمپلنت دندانی با استخوان ، مرحله قالبگیری ( پروتزی ) مشابه یا روکش های دندانی شروع میگردد که در آن رنگ ، اندازه تاج ایمپلنت دندانی با نظر پزشک و بیمار تعیین می شود و در این مرحله بیمار میتواند نظر خود را بیان کند .
با کاشتن ریشه مصنوعی ایمپلنت دندانی در کنار دندان طبیعی ، آیا مشکل یا فشاری به دندان طبیعی وارد میشود؟
خیر . اصلی ترین هدف در درمان ایمپلنت دندانی این است که هیچ گونه صدمه یا آسیبی به دندانهای مجاور وارد نشود و در عین حال جایگیزین مناسبی برای دندان از دست رفته باشد .
آیا احتیاج به بستری شدن یا بیهوشی دارد ؟ یا در مطب دندانپزشکی قابل اجرا است ؟
مانند بقیه جراحی هایی که در حفره دهان در مطب دندانپزشکی با رعایت اصول بهداشتی و کنترل عفونت انجام میشود ، صورت میگیرد و در موارد خاصی نیاز به انجام در بیمارستان میباشد .
آیا ایمپلنت دندانی مانند دندان طبیعی دچار پوسیدگی می شود ؟
خیر . همانطور که میدانیم ایمپلنت دندانی از جنس فلز تیتانیوم ( آلیاژ آن ) می باشد و دچار پوسیدگی نمیشود .
ایمپلنت دندانی در فک بالا آسانتر است یا فک پایین ؟
به علت کیفیت بهتر استخوان در فک پایین امکان موفقیت درمانی طبق تحقیقات انجام گرفته بالاتر میباشد .
چه نوع بیماری از کاشت ایمپلنت دندانی جلوگیری می کند؟
معمولاً اکثر بیماریهای مشکلی در ارتباط با درمان ایمپلنت دندانی ندارند مگر در بیماریهای خاص که ممکن است موفقیت درمان را تحت تاثیر قرار دهند مثل سابقه رادیوتراپی در ناحیه مورد نظر کاشت ایمپلنت دندانی ، در افراد حامله ، در افراد که مشکلات روانی و روحی شدید ، مشکلات شدید انعقادی یا افرادی که شرایط سیستمیک مناسبی جهت انجام جراحی دندانها وجود ندارد و افرادی که بهداشت دهانی خوبی ندارند و ... همچون سایر جراحی های دهان درمان ایمپلنت دندانی صورت نمیگیرد.
شیارهایی که در دندان آسیابی وجود دارد در ایمپلنت دندانی نیز وجود دارد ؟
بله . تاج ایمپلنت دندانی مانند روکش دندان طبیعی می باشد از نظر شکل و ظاهر مشابه با دندان طبیعی در ناحیه مورد نظر است .
در مورد بیمارانی که دندان های زیاد یا همه دندان ها را از دست داده اند آیا قرار دادن چند ایمپلنت میتواند کافی باشد ؟
بله . با قرار دادن چند ایمپلنت دندانی میتوان دندان مصنوعی را بر روی آنها قرار داد تا گیر بیشتری را هم از ایمپلنت دندانی و هم بافت نرم داشته باشد . در این حالت دندان مصنوعی مانند کلیدی در ایمپلنت های دندانی قفل میشود و می توان در مواقع رعایت بهداشت دهان آن را خارج نمود و سپس در محل خود قرار داد . اگر چه در بعضی موارد بسته به شرایط ناحیه با قرار دادن تعداد بیشتر ایمپلنت دندانی ، میتوان به صورت ثابت ، دندان ها را جایگزین نمود.
آیا برای افرادی که دست دندانی آنها بیش از حد لق می باشد ، ایمپلنت دندانی میتواند کمک کننده باشد ؟
یکی از مزیت های درمان ایمپلنت دندانی افزایش گیر برای دست دندان مصنوعی افراد بی دندانی کامل میباشد که باعث میشود بسته به شرایط بیمار با قرار دادن چند ایمپلنت دندانی ، بیمار در حین جویدن راحتی بیشتری داشته باشد .
آیا ایمپلنت دندانی نیاز به مراقبت و نگهداری خاصی دارد ؟
ایمپلنت دندانی مثل دندانهای طبیعی نیاز به مسواک زدن و نخ دندان کشیدن دارند و معمولا بیمارانی برای این درمان پذیرفته میشوند که توانایی خوبی در رعایت بهداشتی دهانی داشته باشند و اگر شما برای این درمان انتخاب و پذیرفته شده اید باید خوشحال باشید چرا که نشان میدهد شما از نظر شرایط سلامتی دهان ، در وضعیت خوبی به سر میبرید . معاینات دوره ای برای پیگیری شرایط ، همچون دندانهای طبیعی توسط پزشک معالج بر حسب شرایط بیمار ضروری می باشد و کمک موثری در حفظ سلامتی آن دارد .
چه دستورات و مراقبتهایی بعد از کاشت ریشه مصنوعی (جراحی ) باید رعایت کرد ؟
انجام مراحل درمان با موفقیت ، نیاز به استراحت مطلق وجود ندارد ولی بیمار باید به مواردی که پزشک معالج پس از انجام مرحله جراحی به بیمار توصیه مینماید همانند بقیه جراحی های دهان توجه نماید ( استفاده از پک یخ بلافاصله پس از انجام جراحی ، رعایت بهداشت دهانی ، استفاده از داروهای تجویز شده و ...) و نسبت به بقیه جراحی که در دهان انجام میشود درد و ناراحتی بیشتری ندارد و برخلاف تصور حتی کمتر میباشد .
آیا به ایمپلنت دندانی مانند دندان طبیعی خونرسانی میشود .؟
در خود ایمپلنت دندانی رگ یا مویرگی وجود ندارد اما در استخوان اطراف ایمپلنت که نقش نگهداری آن را بر عهده دارد و سلامتی آن در موفقیت ایمپلنت نقش مهمی دارد خونرسانی طبیعی صورت میگیرد .