مراجعه به دندانپزشک برای پیشگیری یا درمان عفونت‌های لثه به منظور پرهیز از عوارض جانبی آن اهمیت دارد. هر فردی که نسبت به عفونت لثه مشکوک است باید به دندانپزشک مراجعه کند.
بیشتربخوانید:
لثه و فرمول تسکین سریع درد آن
دلایل
یک عفونت لثه به واسطه انباشت باکتری‌ها در بافت اطراف دندان‌ها شکل می‌گیرد.
باکتری‌های مختلفی در دهان حضور دارند. اقدامات بهداشتی روزانه از جمله مسواک زدن و استفاده از نخ دندان به کنترل سطوح باکتری‌ها کمک کرده و دهان، دندان‌ها و لثه‌ها را سالم نگه می‌دارد و از پوسیدگی دندان پیشگیری می‌کند.
بدون این تلاش ها، باکتری‌ها لایه‌ای را اطراف دندان‌ها تشکیل می‌دهند که به نام پلاک شناخته می‌شود. اگر فردی پلاک دندان را پاکسازی نکند، این لایه می‌تواند سخت شده و به تارتار تبدیل شود که از بین بردن آن بسیار دشوار است و فردی متخصص باید این کار را انجام دهد.
انباشت تارتار پاکسازی دندان‌ها را دشوارتر می‌کند که محیط را برای حمله راحت‌تر باکتری‌ها به اطراف دندان‌ها و لثه‌ها فراهم‌تر می‌کند.
انباشت باکتری‌ها زیر خط لثه شکل گیری عفونت را تسهیل کند.
اقداماتی که در راستای حفظ بهداشت دهان و دندان انجام می‌دهید از بروز عفونت پیشگیری می‌کند. از این رو، بهداشت ضعیف دهان ارتباطی مستقیم با پوسیدگی دندان و بیماری دهان دارد.
موسسه ملی پژوهش‌های دندانپزشکی و کرانیوفیشال آمریکا به این نکته اشاره دارد که سیگار کشیدن دیگر عامل خطر قابل توجه برای بیماری لثه است.
از عوامل خطر دیگر که ممکن است به عفونت‌های لثه منجر شوند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- دیابت
- تغییرات هورمونی در زنان، مانند دوران بارداری
- ژنتیک
- استرس
- نامرتب بودن دندان‌ها
- دارو‌هایی که موجب خشکی دهان یا کاهش جریان بزاق می‌شوند
- نقص ایمنی
گاهی اوقات، مواردی مانند دندان‌های مصنوعی و پل‌های دندانی که به خوبی در جای خود قرار نمی‌گیرند و همچنین پرکردگی‌های دندان معیوب نیز ممکن است در ایجاد خطر نقش داشته باشند.
بیشتر بخوانید:
تحلیل لثه از علت تا درمان
علائم
علائم عفونت لثه ممکن است با توجه به میزان پیشرفت و محل بروز آن متفاوت باشند. یک عفونت لثه نشانه‌ای از بهداشت ضعیف دهان و بیماری لثه است.
مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا به این نکته اشاره دارد که جینجیویت مرحله ابتدایی بیماری لثه است. جینجیویت یک اطصلاح پزشکی برای التهاب در لثه‌ها است. اگرچه از نظر فنی در این مرحله یک عفونت نیست، جینجیویت ممکن است به عفونت‌ها یا بیماری پریودنتال پیشرفته‌تر به نام پریودنتیت منجر شود.
جینجیویت به طور معمول موجب قرمزی و تورم لثه‌ها شده که ممکن است به راحتی خونریزی کنند. برخی افراد در ابتدا ممکن است متوجه مشکل نشوند. با این وجود، زمانی که التهاب به عفونت تبدیل می‌شود، علائم ممکن است آشکارتر شوند.
از دیگر نشانه‌های عفونت لثه یا بیماری لثه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد هنگام جویدن
- تف خون آلود پس از مسواک زدن
- مشاهده رنگ صورتی پس از تف کردن خمیردندان
- حساسیت دندان‌ها
- شل شدن دندان‌ها
- بوی بد دهان که از بین نمی‌رود
- پسرفت لثه‌ها
- ترشحات چرکی در دهان
- تغییرات در نحوه گاز گرفتن یا قرار گرفتن دندان‌ها روی هم هنگام جویدن
- تغییرات در جایگیری دندان‌های مصنوعی
عفونت‌ها ممکن است به تشکیل فضا‌های حاوی چرک به نام آبسه منجر شود که نیازمند درمان سریع است. فرد مبتلا به آبسه ممکن است تورم دردناک و ترشح چرک در دهان را تجربه کند.
عفونت‌های درمان نشده لثه ممکن است به بروز عوارض منجر شوند. به عنوان مثال، بافت آلوده ممکن است ریشه دندان مجاور را در معرض خطر قرار دهد که می‌تواند به از دست دادن کامل دندان منجر شود.
افزون بر این، عفونت‌های ناشی از بافت عفونی لثه ممکن است به فک یا استخوان‌های اطراف سرایت کرده و به طور بالقوه به بافت آسیب بزند. همچنین، باکتری‌ها ممکن است وارد جریان خون شده و موجب مشکلاتی در دیگر بخش‌های بدن شوند.
در صورت عدم دریافت درمان مناسب، بیماری پریودنتال ممکن است با مشکلات دیگر در دیگر بخش‌های بدن مرتبط باشد.
بیشتر بخوانید:
راهکارهای خانگی برای جرمگیری دندان
مطالعات بسیاری ارتباط بین بیماری پریودنتال و مشکلات سلامت دیگر از جمله موارد زیر را نشان داده اند:
- دیابت
- بیماری‌های قلبی‌عروقی
- مسائل مربوط به بارداری
- بیماری تنفسی، مانند بیماری مزمن انسدادی ریه
- سرطان
بیماری پریودنتال ممکن است عوامل خطر برای این مسائل را افزایش دهد یا این مسائل ممکن است بین افراد مبتلا به بیماری پریودنتال شیوع بیشتری داشته باشند. این ارتباط لزوما نشان دهنده این نیست که یکی موجب دیگری می‌شود.
درمان
درمان عفونت لثه به روشی درست برای پرهیز از عوارض اهمیت دارد.
مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا به این نکته اشاره دارد که رعایت بهداشت دهان و دندان و پاکسازی حرفه‌ای منظم می‌تواند اشکال اولیه بیماری پریودنتال مانند جینجیویت را کنترل و درمان کند.
اگر پلاک به تارتار تبدیل شود، برای از بین بردن آن باید به دندانپزشک مراجعه کرد. پاکسازی تارتار به فرد در کنترل التهاب و آسیب در لثه‌ها با مسواک زدن و استفاده از نخ دندان روزانه کمک خواهد کرد.
یک عفونت لثه یا پریودنتیت ممکن است نیازمند درمان به صورت پاکسازی عمیق لثه‌ها و فضای اطراف دندان‌ها باشد. پاکسازی آبسه‌های موجود نیز ضروری خواهد بود. در برخی موارد، دندانپزشک ممکن است به برداشتن بخشی از لثه یا بافت‌ها نیاز داشته باشد.
عفونت‌های شدیدتر و پایدار ممکن است نیازمند درمان با آنتی بیوتیک خوراکی باشند. در برخی موارد، دندانپزشک ممکن است آنتی بیوتیک را مستقیم در ناحیه تحت تاثیر قرار گرفته تزریق کند تا به از بین رفتن عفونت کمک شود.
موارد پیشرفته ممکن است به عمل جراحی مانند پیوند استخوان یا بافت برای پرهیز یا ترمیم آسیب به فک نیاز داشته باشند.
درمان‌های خانگی
به عنوان بخشی از درمان عفونت لثه، دندانپزشک ممکن است رعایت بهداشت دهان و دندان در خانه برای کمک به کنترل عفونت را توصیه کند.
بهداشت مناسب دهان و دندان شامل موارد زیر می‌شود:
- مسواک زدن دندان‌ها حداقل دو بار در روز
- استفاده از دهانشویه دارویی
- استفاده از نخ دندان پس از وعده‌های غذایی
- شستشوی دهان با آب تمیز پس از هر وعده غذایی
_گرداندن آب نمک گرم در دهان برای کمک به کاهش تورم و نابودی باکتری‌ها
بیشتر بخوانید:
بهداشت دهان، دندان و لثه
پیشگیری
مراجعه منظم به دندانپزشک و رعایت بهداشت دهان به کنترل جمعیت باکتری‌ها در دهان کمک می‌کنند و از اقدام‌های پیشگیرانه مهم برای پرهیز از بروز عفونت لثه هستند.
انجمن دندانپزشکی آمریکا برخی نکات کلی سلامت دهان را برای حفظ سلامت دندان‌ها و لثه‌ها فهرست کرده است که شامل موارد زیر می‌شوند:
- ترک سیگار
- مسواک زدن دندان‌ها دو بار در روز با خمیردندان حاوی فلوراید
- از بین بردن پلاک بین دندان‌ها با استفاده از نخ دندان یا پاک کننده‌های دیگر
- مراجعه منظم به دندانپزشک برای معاینه و پاکسازی حرفه‌ای
- محدود کردن مصرف غذا‌ها و نوشیدنی‌های شیرین
هیچ تضمینی وجود ندارد که این اقدامات از عفونت‌های لثه پیشگیری کنند. با این وجود، آن‌ها ممکن است به کاهش عوامل خطر قابل کنترل برای این عفونت‌ها کمک کنند.
چه زمانی به دندانپزشک مراجعه کنیم
هر فردی که به عفونت لثه مشکوک است باید در کوتاه‌ترین زمان ممکن برای بررسی دقیق شرایط به دندانپزشک مراجعه کند.
حتی مراحل اولیه بیماری پریودنتال، مانند جینجیویت باید توسط دندانپزشک بررسی شوند تا به پیشگیری از پیشرفت آن‌ها کمک شود.
