دكتر احسان قدسی؛ جراح؛ دندانپزشك
با اینكه تنوع محصولات بهداشتی، آرایش بسیار زیاد است، ولی گاه محصولات بظاهر جدید، همان محصولات قدیمی هستند كه با بسته‌بندی جدید به بازار عرضه شده‌اند و فقط با توجه به تركیبات درون آنها و تجربه شخصی در مورد عملكرد محصول می‌توان متوجه این مساله شد ولی به راستی چند نفر از ما به تركیبات درون مواد بهداشتی آرایشی دقت می‌كنیم؟
اگر واقعاً زحمت كسب اطلاعات را به جان بخرید، دستورالعمل‌های زیادی برای معرفی محصول تازه و تأثیر‌گذاری آن وجود دارد و در میان تمامی محصولات آرایشی و بهداشتی، كسب اطلاعات در مورد محصولات شخصی كه به صورت روزانه استفاده می‌شود، اهمیت بیشتری دارد؛ مثل خمیردندان كه هر روز چندین بار با دندان های شما در تماس است. مواد تشكیل دهنده بسیاری از خمیردندان‌های موجود در بازار عبارتند از:
فلوراید
فلوراید مهم ترین ماده تشكیل دهنده بسیاری از محصولات تجاری است. این ماده روی مینای دندان‌ها رسوب كرده و به شكل یك سپر در برابر اسیدهای سنتز شده باكتری‌های دهان و آنهایی كه در مواد غذایی و نوشابه‌های گازدار موجود هستند. از دندان‌ها محافظت می‌كنند.
فلوراید موجود در خمیردندان‌ها اغلب به صورت فلوراید سدیم، فلوراید قلع و مونو فلوراید فسفات سدیم است. اغلب دندانپزشكان توصیه می‌كنند كه از خمیر دندان‌های حاوی فلوراید بالا استفاده كنید تا از سرطان و خشكی دهان پیشگیری شود.
مواد ساینده
قدرت تمیز كردن خمیر دندان‌ها به دلیل حضور مواد ساینده‌ای همچون آلومینا، سیلیس، كربنات كلسیم و فسفات كلسیم است. این مواد ضمن از بین بردن پلاك‌های دهان، موجب سفید شدن دندان‌ها و پرداخت مینای آنها می‌شوند؛ ولی توجه داشته باشید كه اگر خمیردندان حاوی مقادیر زیادی مواد ساینده باشد، به مینای دندان‌ها آسیب می‌رساند و حساسیت دندان‌ها می‌شود. بنابراین خمیردندانی بخرید كه حاوی مقادیر كمی مواد ساینده باشد.
مواد شوینده
كف كنندگی خمیردندان‌ها به دلیل حضور مواد شوینده است. اغلب از SLS یا همان سدیم لودیل سولفات می‌شود كه متأسفانه در افراد مستعد، موجب زخم دهان می‌گردد.
قوام دهنده‌ها
برخی از مواد شوینده مانند SLS، طعم بدی دارند. به منظور از بین بردن این طعم از طعم دهنده‌های مصنوعی استفاده می‌شود كه رایج‌ترین آنها ساخارین است.
مرطوب كننده‌ها
به منظور محافظت از خمیردندان و پیشگیری از خشكی خمیر دندان‌ها، در تهیه آنها از مرطوب كننده‌هایی همچون آب، گلیسیرین و یا سوربیتول استفاده می‌شود. زایلیتول نیز عنصر غیر معمولی است كه علاوه بر خاصیت مرطوب كنندگی، از ایجاد پوسیدگی و تشكیل پلاك دندان‌ها جلوگیری می‌كند.
شیرین كننده
شیرین كننده‌هایی همچون ساخارین موجب خوش‌طعم و خوشمزه شدن خمیردندان‌ها می‌شوند. بسیاری از این نوع شیرین كننده‌های مصنوعی در طبیعت وجود دارند، ولی متأسفانه تأثیر آنها بر پیشگیری از پوسیدگی دندان‌ها ناچیز است.
نگهدارنده‌ها
برای جلوگیری از رشد میكرو ارگانیسم‌ها در خمیر دندان‌ها به آنها نگهدارنده‌هایی همچون متیل‌پارابن، سدیم بنزوات و پارابن‌‌ها و اتیل‌ها اضافه می‌شود.
مواد رنگی
برای خوشرنگ كردن خمیردندان‌ها اغلب به آنها رنگ‌های مصنوعی اضافه می‌كنند. رنگ سفید خمیردندان‌ها به دلیل وجود دی‌اكسید تینانیوم است، ولی به‌طور معمول خمیردندان‌ها در رنگ‌های قرمز، سبز، آبی یافت می‌شوند.
انتخاب خمیردندان مناسب
اغلب ما براساس نام خمیردندان‌ها و یا ظاهر و بسته‌بندی آنها، خمیردندان مورد نظر خود را انتخاب می‌كنیم. گاه نیز خمیردندان عادت می‌شود و از كودكی یك نوع خمیردندان خاص را بدون هیچ دلیلی استفاده می‌كنیم؛ در حالی‌كه هر یك از خمیردندان‌ها، خاصیت خاص خود را دارند، مثلاً خمیردندان‌هایی كه حاوی نیترات پتاسیم هستند، برای مبارزه با حساسیت دندان‌ها و خمیردندان‌های حاوی سیترات روی برای مبارزه با التهابات لثه بهترین انتخابند.
دندانپزشك‌تان می‌‌تواند براساس نیازهای شخصی بیمار، در انتخاب محصول مورد نظر او را راهنمایی كند تا دندان‌های سالمی داشته باشد. از زمان‌های باستان، سلامت دندان‌ها یكی از عوامل مهم در سلامت عمومی بدن انسان‌ها در نظر گرفته می‌شد. دندان‌های سالم و تمیز نمایانگر شخصیت و توجه افراد به نظافت است و لبخند زیبایی افراد بیشترین تأثیر را بر دیگران دارد.
دندان‌ها نقش مهمی در سلامتی انسان دارند و مشكلات آنها، خطر ابتلا به برخی از بیماری‌ها را افزایش می‌دهد. سلامت دهان و بدن دو روی یك سكه هستند؛ زیرا عملاً غذایی كه می‌‌خوریم، از دهان ما به سمت روده‌‌ها فرستاده می‌شود. بنابراین سلامت دندان‌ها و لثه‌ها قطعاً بر سلامت كلی بدن تأثیرگذار است...
