زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

تحریریه دنیای سلامت

دندان عقل، سومین و آخرین سری از دندان‌های آسیای بزرگ است كه در اواخر سنین نوجوانی و یا اوایل 20 سالگی در دهان رشد می‌كند. اما اغلب اوقات، آنها سریع خراب می‌شوند و باید كشیده شوند. این دندان‌ها گاه به طور غیرمعمولی در دهان می‌رویند و مشكل‌ساز می‌شوند؛ مثلاً به صورت افقی و یا زاویه‌دار به سمت دومین دندان آسیای بزرگ رشد می‌كنند.

خارج شدن این دندان، از ردیف سایر دندان‌ها، به دندان مجاور، استخوان فك و یا اعصاب آسیب می‌زند. دندان عقلی كه این‌گونه رشد می‌كند، بیشتر در معرض پوسیدگی و خرابی قرار می‌گیرد.

حتی گاهی دندان عقل داخل لثه رشد می‌كند و اصلاً از بیرون قابل مشاهده نیست كه به این دندان، دندان نهفته می‌گویند و رشد آن راه عبور باكتری‌ها را به لثه باز می‌كند باكتری‌ها موجب عفونت دندان و لثه شده، درد، تورم و سفتی فك را نیز به دنبال خواهند داشت.

آناتومی دندان

دندان، سخت‌ترین ماده در بدن انسان است كه علاوه بر جویدن غذا، نقش مهمی در صحبت كردن دارد. بخش‌های مختلف دندان عبارتند از:

 مینا: بخش سفید بیرونی دندان و سخت‌ترین قسمت دندان می‌باشد كه بخش عمده آن از فسفات كلسیم ساخته شده است.

 عاج: لایه زیرین مینا را عاج می‌نامند. عاج از سلول‌های زنده‌ای تشكیل شده است كه مواد معدنی سخت ترشح می‌كنند.

 مغز دندان: ساختار داخلی و نرم دندان است كه تمامی رگ‌های خونی و اعصاب در این قسمت قرار دارند.

بهبودی بعد از كشیدن دندان

مدت زمان بهبودی بعد از كشیدن دندان عقل، به سختی و چگونگی كشیدن دندان بستگی دارد؛ اما به طور كلی در 24 ساعت اول احتمال اتفاقات زیر وجود دارد و باید انتظار این شرایط را داشت: خونریزی: ممكن است تا چند ساعت پس از كشیدن دندان، خونریزی ادامه داشته باشد.

برای كنترل آن، دندانپزشك، یك گاز پانسمان را روی جای خالی دندان قرار می‌دهد و از بیمار می‌خواهد آن را گاز بگیرد. بعد از 45 دقیقه فشار روی جای دندان كشیده شده، به‌تدریج خونریزی قطع می‌شود. اگر پس از این مدت، هنوز خونریزی شدید ادامه داشت، باید حتماً به دندانپزشك یا جراح فك و دهان مراجعه نمود. تا 24 ساعت بعد از كشیدن دندان، از خوردن مایعات داغ، مثل قهوه یا سوپ و از مكیدن نوشابه با نی و یا سیگار كشیدن باید خودداری كرد.

تورم: معمولاً در قسمتی كه دندان كشیده شده است، تورم ایجاد می‌شود؛ اما برای كاهش آن، چند تكه یخ را در كیسه یا پارچه‌ای گذاشته و آن را به مدت 10 دقیقه روی صورت خود نگه دارید و بعد از 20 دقیقه مجدداً این كار را تكرار كنید. در صورت لزوم این كار را به دفعات مختلف در 24 ساعت اول انجام دهید. 

از داروهای ضددرد و مسكن مثل استامینوفن و ایبوپروفن، برای كاهش درد می‌توان استفاده كرد. البته ممكن است پزشك مسكن‌های قوی‌تر تجویز كند.  آنتی‌بیوتیك، معمولاً قبل از كشیدن دندان برای بیمار تجویز می‌شود تا هرگونه عفونت احتمالی اطراف دندان عقل از بین برود. مصرف آنتی‌بیوتیك تا بعد از كشیدن دندان و بهبودی كامل باید ادامه پیدا كند.  تا چند روز بعد از كشیدن دندان، فقط غذاهای نرم بخورید و از مصرف الكل و موادمخدر، جداً بپرهیزید. 

تا 24 ساعت اول از مسواك زدن دندان مجاور دندان كشیده شده، خودداری كنید و از روز دوم به بعد می‌توانید مثل سایر روزها، به راحتی مسواك بزنید.  پس از 24 ساعت اول: بعد از 24 ساعت اول كه از بیرون دندان یخ گذاشتید، روز دوم، در صورت تورم، روی آن قسمت یك حوله گرم و مرطوب قرار دهید و بعد از 20 دقیقه حوله را بردارید و در صورت نیاز هر 20 دقیقه یك بار این كار را تكرار كنید.

دنـدان عقل

 چگونه می‌توان متوجه شد كه دندان عقل در دهان رشد كرده است؟

اگر دندان عقل درون لثه رشد كرده و نهفته باشد، فقط با مراجعه به پزشك و عكس از دهان می‌توان متوجه چگونگی رشد دندان عقل شد. حتی ممكن است دندانپزشك برای بررسی‌های بیشتر، شما را به جراح فك و دهان ارجاع دهد و او قبل از اینكه دندان عقل مشكلی به وجود آورد، آن را از دهان خارج كند؛ زیرا خارج كردن و كشیدن آن، زمانی كه تازه شروع به رشد كرده، بسیار آسان‌تر و بدون درد‌تر از زمانی است كه به طور كامل درون لثه رشد كرده باشد.

كشیدن دندان عقل در سنین جوانی و زمانی كه هنوز ریشه دندان عقل به طور كامل سفت نشده و استخوان تراكم كمتری دارد، بسیار راحت‌تر است و بعد از كشیدن نیز، زودتر بهبود می‌یابد...