زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

پردنیزولون

یكی از مشهورترین و پركاربردترین كورتون‌ها، پردنیزولون و مشتقات آن است كه در درمان بسیاری از بیماری‌های التهابی و خودایمنی پاسخگوست. ما در اینجا بیشتر به بیماری روماتیسمی آرتریت روماتوئید خواهیم پرداخت كه شایع‌تر است و افراد زیادی درگیر آن هستند.

نكات مهم در مصرف پردنیزولون

1- این دارو باید طبق دستور پزشك معالج مصرف شود و بیمار هرگز نباید سرخود و به دلایلی مانند احساس بهبودی یا عوارض جانبی، میزان مصرف آن را كم یا قطع كند؛ چرا كه این كار می‌تواند عوارض خطرناك و گاه جبران‌ناپذیری به دنبال داشته باشد.

2- این دارو به طور كلی سیستم ایمنی را سركوب می‌كند و پزشكان برای درمان و كاهش علائم برخی از بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید، مانند درد یا قرمزی یا داغی مفاصل، آن را تجویز می‌كنند؛ به همین دلیل این افراد باید مراقب باشند كه بدن‌شان در معرض عوامل عفونت‌زا قرار نگیرد؛ چرا كه حتی یك سرماخوردگی می‌تواند علائم را تشدید كند.

3- دوز شروع این دارو با توجه به شرایط گوناگونی تجویز می‌شود. اولین چیزی كه پزشك در تجویز پردنیزولون به آن توجه می‌كند نوع بیماری، شدت علائم و عضو درگیر است؛ بنابراین بیمار باید تمام داروها و مكمل‌هایی را كه مصرف می‌كند، به پزشك بگوید. گاهی اوقات لازم است دوز این دارو با توجه به نوع داروهای مصرف دیگر با دقت تنظیم شود.

در ضمن برخی از داروها با پردنیزولون تداخل اثر دارند و مصرف همزمان آنها باعث خنثی یا معكوس شدن اثر دیگری می‌شود. این دارو با توجه به شرایط كلی، با دوز بالا یا پایین شروع می‌شود و میزان آن در آینده با توجه به میزان پاسخ بیمار به دارو تنظیم خواهد شد. نباید انتظار معجزه یك‌شبه از پردنیزولون داشت. گاه روزها یا هفته‌ها طول می‌كشد تا اثر درمانی آن ظاهر شود.

4- اگر پردنیزولون به شكل قرص مصرف می‌شود، باید همراه غذا خورده شود. معمولا پزشكان این دارو را روزی یك بار، بعد از صبحانه تجویز می‌كنند؛ اما گاهی ممكن است مقدار آن بین چند نوبت تقسیم شود. اگر قرار است جراحی شوید یا به هر دلیل دیگری به اورژانس مراجعه كرده‌اید، حتما پزشك را از مصرف پردنیزولون آگاه كنید.

5- اگر باردارید یا تصمیم به بارداری دارید و به ناچار باید پردنیزولون مصرف كنید، حتما پزشك خود را در جریان بگذارید. مصرف برخی از انواع كورتون، مانند پردنیزولون در حین بارداری، می‌تواند باعث بروز نقایص جنینی مانند شكاف كام شود. البته پردنیزولون كمتر از سایر داروهای هم‌خانواده خود در شیر مادر ترشح می‌شود، ولی باز هم ممكن است مشكلاتی برای نوزاد ایجاد كند.

مزایای مصرف طولانی‌مدت پردنیزولون

پردنیزولون از انواع داروهای استروئیدی است كه می‌تواند التهاب را به سرعت برطرف كند و این برای مبتلایان به آرتریت روماتوئید كه از درد و التهاب و قرمزی و داغی مفاصل رنج می‌برند، بسیار مهم است. مطالعات نشان داده كه این دارو روند تخریب مفاصل را نیز كندتر می‌كند؛ به همین دلیل متخصصان روماتولوژی ترجیح می‌دهند در مراحل اولیه بروز بیماری پردنیزولون تجویز كنند تا التهاب فورا كنترل شود.

كورتیكواستروئیدها و روند ضدالتهابی

همان طور كه گفته شد، لوپوس از جمله بیماری‌های خودایمنی است كه پزشكان برای كنترل آن پردنیزولون تجویز می‌كنند. بیماری خودایمنی لوپوس می‌تواند به بسیاری از اعضای بدن مانند كلیه، قلب و پوست آسیب جدی برساند. این دارو از پیشرفت التهاب كلیه (كه به نارسایی شدید كلیه منجر می‌شود و بیمار به دیالیز یا پیوند كلیه نیاز پیدا خواهد كرد) جلوگیری می‌كند.

دوزهای پایین این داروی پركاربرد درد و سختی مفاصل مبتلایان به آرتریت روماتوئید را به طور چشمگیری كاهش می‌دهد و مصرف موقت آن با دوز بالا می‌تواند جلوی عود شدید بیماری را بگیرد.

موارد تجویز استروئیدها

نوع، میزان و مدت مصرف كورتون‌ها و دیگر تصمیمات پزشك در مورد آنها، در هر بیمار با بیمار دیگر فرق می‌كند. پیش از شروع مصرف استروئیدی مانند پردنیزولون، درباره مزایا و عوارض جانبی آن به دقت از پزشك سوال كنید تا اگر در آینده علامتی غیرعادی مشاهده كردید یا هنگام مصرف به مشكلی برخوردید، بتوانید اقدام مناسبی انجام دهید و یا به موقع به پزشك مراجعه نمایید.

برای خواندن بخش اول- ‌كاربرد و عوارض كورتون‌ها- اینجا كلیك كنید.

برای خواندن بخش سوم- ‌كاربرد و عوارض كورتون‌ها- اینجا كلیك كنید.