دکتر رضوان خوشبین؛ داروساز
هشدارها و احتیاطهای خاص
افسردگی و افکار خودکشی در برخی بیماران مصرفکننده گزارش شده است. در صورت مشاهده چنین نشانههایی با پزشک مشورت شود. در صورت وجود سابقه تشنج یا افسردگی و یا اختلالات قلبی، تجویز این فرآورده باید با احتیاط باشد. در صورت بروز واکنشهای حساسیتی مصرف آن قطع شود. در صورت ابتلاء به اختلالات مغز استخوان، کم خونی یا پایین بودن پلاکت، تجویز این فرآورده باید با احتیاط انجام گیرد. در صورت ابتلاء به انواع چربی خون یا پانکراتیت، به پزشک اطلاع داده شود.
عوارض جانبی ناخواسته: اختلالات سیستم لنفاتیک و خون، اختلالات قلبی. اختلالات غدد درون ریز، اختلالات دستگاه گوارش،التهاب پانکراس در موارد نادر. اختلالات عمومی: علائم شبه آنفلونزا (تب و لرز، سر درد، درد عضلانی، تعریق) که بسیار دیده شده است. ولی احتمال وقوع این علائم با گذشت زمان کاهش مییابد. واکنش شدید ازدیاد حساسیت، اختلالات کبدی-صفراوی، اختلالات تغذیهای و سوخت و ساز، اختلالات سیستم عصبی. اختلالات دستگاه تناسلی: شامل اختلالات قاعدگی در سنین باروری اختلالات تنفسی، اختلالات پوستی و بافت زیر جلد: واکنشهای محل و اختلالات عروق خونی
موارد منع مصرف
بارداری، سابقه حساسیت به بتااینترفرون طبیعی یا نوترکیب یا آلبومین انسانی، سن زیر 18 سال، سابقه اختلال افسردگی شدید یا افکار خودکشی، نارسایی کبد یا صرع کنترل نشده
مصرف در حاملگی و شیردهی:
بتافرون نباید در دوران بارداری یا در صورتیکه قصد باردار شدن دارید، استفاده شود. از آنجائیکه اثر این دارو در شیردهی و ترشح آن در شیر بررسی نشده است، و چون از نظر تئوری امکان بروز عوارض شدید ناشی از مصرف اینترفرون بتا-یك ب در شیرخواران وجود دارد، در خصوص این امر باید با پزشک مشورت شود. گلاتیرامراستات: این دارو که در حال حاضر فقط در بیماری ام اس کاربرد دارد، زنجیرهای از چهار ملکول اسیدآمینه بنامهای گلوماتیک اسید، لیزین، آلانین و تیروزین است، که بطور طبیعی در ملکول پروتئینی میلین (غلاف عصب) هم یافت میشود.
بنابراین از نظر ساختمان شیمیایی این دارو با میلین دور تنه عصب، مشابهت دارد. در بیماری ام اس، این دارو از سال 1996 توسط سازمان غذا و داروی آمریکا برای کم کردن تعداد حملههای بیماری ام اس استفاده میشود، اگرچه مشاهدات نشان میدهد که در جلوگیری از پیشرفت ناتوانی هم موثر است. این دارو بصورت تزریق زیر جلدی روزانه مورد استفاده قرار میگیرد. این دارو نیز مانند داروهای اینترفرون بتا برای فرمهای حملهای بیماری و با میزان ناتوانی پائین مورد استفاده قرار میگیرد.
عوارض: واکنشهای محل تزریق که در 30 درصد عزیزان ممکن است روی دهد.
علائم شبیه آنفولانزا نیز در 10 درصد موارد بروز میکند. علائم قید شده معمولاً خفیف هستند. احساس گُر گرفتگی، اضطراب، افزایش ضربان قلب در 5 درصد افراد روی میدهد. (اگر دارو اشتباهاً داخل رگ تزریق شود) پس از مدتی در اثر تغییراتی که در نسج چربی محل تزریق روی میدهد، حالت گود افتادگی ممکن است دیده شود. بندرت ممکن است عوارض دیگری در دستگاههای مختلف بدن (گوارشی، عصبی، ادراری، تنفسی...) نیز روی دهد.
احتیاط
درد قفسه سینه: گاهی ممکن است بلافاصله پس از تزریق ایجاد شود که معمولاً گذرا است، پس از چند دقیقه برطرف میشود و اغلب با علائم دیگر همراه نیست. پاسخهای ایمنی: اگرچه ارزیابی جامع و اصولی در مورد اثرات گلاتیرامر بر عملکرد سیستم ایمنی وجود ندارد، ولی این احتمال میرود که سیستم دفاعی بدن را تحت تأثیر قرار دهد. واکنشهای سیستمیک: در تعدادی از بیماران ممکن است بلافاصله پس از تزریق ایجاد شود، علائمی همچون: اضطراب، درد قفسه سینه، گرگرفتگی، تپش قلب و خارش ممکن است دقایقی پس از تزریق ایجاد شود که معمولاً گذرا هستند و خود به خود رفع میشوند. در مجموع این علائم ممکن است چندین ماه پس از شروع تزریق دارو بروز کنند. در بیماران با مشکلات قلبی و نقص عملکرد کلیوی با احتیاط مصرف شود. بیمار از لحاظ بروز واکنشهای افزایش حساسیت زیر نظر گرفته شود. ترشح یا عدم ترشح دارو در شیر مادر تاکنون مشخص نشده است، لازم است که احتیاطهای لازم انجام گیرد.
عوارض جانبی: عوارض شایع شامل اضطراب، درد مفاصل، درد قفسه سینه، مشکلات تنفسی، ورم، گرگرفتگی، تپش قلب و واکنشهای محل تزریق (شامل: خونریزی، ایجاد سفتی و برآمدگی در محل تزریق، التهاب، درد، خارش، قرمزی، کهیر)، تورم غدد لنفاوی، درد گردن، تهوع میباشد.
توصیههای غذایی در بیماری ام اس
روغن آفتابگران و روغن گل پامچال و ماهیها بسیار برای بهبودی موثرند. ازغذاهای بسیار شیرین، كیك، بیسكویت، شیرینی، آبنبات، سس مایونز پرچرب، انواع كولاها، سوسیس، همبرگر، كالباس، پیتزا، چیپس، پفك وچای اجتناب کنید. بهتر است از رژیم غذایی با چربی حیوانی كم و دارای چربیهای غیر اشباع و روغنهای گیاهی و رژیم حاوی اسید لینولئیك استفاده كنید.