زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

دكتر نگار بهروز؛ پزشك عمومی

اغلب مردم عادت دارند توصیه‌های پزشكان را در مورد مصرف داروها نادیده بگیرند؛ مثلاً یك دارو را برای مدت زمان كوتاه‌‌تر و یا طولانی‌تر از حد توصیه شده مصرف می‌كنند و این یكی از رایج‌ترین اشتباهات پزشكی در میان بیماران است، حدود 30-50 درصد از بیماران داروهای خود را طبق دستورات پزشك‌شان مصرف نمی‌كنند، به همین دلیل تعداد دفعات مراجعه آنها به پزشك بیشتر می‌شود و دیرتر بهبودی می‌یابند.

این نوع اشتباهات متداول در میان فهرست بلند بالایی دارد. هر ساله حدود صد هزار نفر در آمریكا تحت تأثیر این اشتباهات متحمل آسیب‌های جدی می‌شوند. آنها در اثر بی‌توجهی به سفارشات پزشك‌ به خودشان آسیب می‌رسانند.

مطمئن‌ترین و البته تنها راه پیشگیری از ایجاد چنین اشتباهاتی این است كه عضو فعال مراقبت از سلامت خود باشید؛ یعنی اینكه در تمام تصمیم‌گیری‌های مربوط به مراقبت از سلامت خود سهمی داشته باشید. شما در این باره می‌توانید كارهای زیادی انجام دهید و در بهبود كیفیت سلامت خود نقش مهمی ایفا كنید. به موارد زیر توجه كنید:

 1- برخی از مردم به پزشك‌شان در مورد تمام داروهایی كه مصرف می‌كنند، نمی‌گویند و بسیاری از مكمل‌ها و داروهای گیاهی را كه هر روز مصرف می‌كنند، را از قلم می‌اندازند.

این اتفاق بسیار ساده می‌افتد اگر با ورود به مطب و ملاقات با دكتر فراموش می‌كنید به او راجع به تمام داروها و مكمل‌هایی كه مصرف می‌كنید، بگویید، بهتر است قبلاً روی كاغذ تمام این موارد را یادداشت كنید. مصرف برخی داروها و مكمل‌ها با هم باعث ایجاد تداخل دارویی و برخی مشكلات حاد می‌شود. در ضمن اطلاع پزشك از آنچه كه مصرف می‌كنید به او كمك می‌كند تا داروی مؤثرتری را برای شما تجویز كند.

  2- در مورد آلرژی‌ها و انواع حساسیت‌هایی كه دارند، به پزشك‌‌شان نمی‌گویند:

 حساسیت برخی داروها و واكنش‌های حساسیتی ممكن است در دفعات اول خطرساز نباشد، ولی با گذشت زمان شدت می‌یابند. بهتر است اگر به دارویی حساسیت دارید، آن را بشناسید و در دفعات بعدی كه به پزشك مراجعه می‌كنید، موضوع را با او نیز در میان بگذارید.

 3- قبل از ترك مطب دكتر، نگاهی به نسخه‌ای كه برای‌‌شان پیچیده است، نمی‌اندازند:

اگر توانایی خواندن خط پزشك را ندارید، از او بخواهید تا نام دارویی را كه نوشته است به شما بگوید و راهنمایی‌های لازم را یك‌بار دیگر به صورت شفاهی تكرار كند. قبل از ترك مطب نسبت به داروها و شرایط استفاده از آنها، آگاهی خود را افزایش دهید. اگر سوال بشتری به ذهن‌تان خطور كرد، بدون هیچ خجالتی از  پزشك و داروخانه بپرسید.

  4- قبل از ترك داروخانه، به توضیحات و راهنمایی‌هایی كه به صورت برچسب روی داروها هستند، توجهی نمی‌كنند:

این برچسب‌های دارویی گاه به سختی فهمیده می‌شوند. مثلاً وقتی كه قید می‌‌شود، روزی، ممكن است این سوال پیش آید كه در شب یا روز مصرف شود؟ یا اینكه آیا این دارو را باید فقط در طول روز چهار بار مصرف كرد یا اینكه شبانه‌روز چهار بار؟

5- در مورد علائم و نشانه‌های بیماری كه ممكن است داشته باشند، حقیقت را به پزشك نمی‌گویند:

 پزشكان می‌گویند ناامیدكننده‌ترین بخش در رابطه پزشك و بیمار این است كه آنها حقیقت را در مورد علائم بیماری، عادات روزمره‌، داروها و ورزش كردن خود به پزشك‌شان نمی‌گویند. مثلاً سیگار كشیدن باعث افزایش احتمال لخته شدن خون در خانم‌ها می‌شود و آنها با مراجعه به مطب پزشك‌ این موضوع را از او پنهان می‌كنند.

 6- بیشتر افراد به علائم و نشانه‌هایی كه خبر از وضعیت اورژانسی می‌دهند نیز بی‌توجهی می‌كنند:

گاهی اوقات تشخیص برخی از دردها سخت است؛ مثلاً به سختی می‌توان دل درد در اثر پرخوری را  از دل دردی كه نشان‌دهنده یك وضعیت بحرانی است، تشخیص داد. پزشكان می‌گویند وقتی را با پزشك‌تان در میان بگذارید. اگر به نظرتان وضعیت چندان جدی نیست، می‌توانید به مركز فوریت‌های پزشكی زنگ بزنید و از پرسنل پزشكی كمك و راهنمایی بگیرید. خونریزی شدید، تاربینی، استفراغ مداوم از شرایط اضطراری هستند و باید به پزشك مراجعه شود.

 7- مردم هیچ‌گاه قلم و كاغذ به مطب دكتر نمی‌برند و آموزش‌های لازم و اطلاعات مورد نیاز را یادداشت نمی‌كنند:

قبل از آنكه مطب پزشك را ترك كنید، باید مطمئن باشید كه تمام موارد مورد نیاز را به درستی درك كرده‌اید و اگر فكر می‌كنید كه دچار فراموشی می‌شوید، از آنها نوت‌برداری كنید.

 8- تست‌ها و آزمایش‌هایی را كه قبلاً انجام داده‌اند، جمع‌آوری و آنها را در جایی نگه‌داری نمی‌كنند:

 اگر می‌خواهید پزشك خود را عوض كنید یا به یك متخصص دیگر مراجعه كنید، بهتر است تمام آزمایش‌هایی را كه قبلاً انجام داده‌اید، به همراه داشته باشید و برای چنین مواقعی بهترین كار نگهداری آنهاست.

 9- به طور مرتب كلسترول، فشار خون، قندخون، پاپ‌اسمیر و ماموگرافی را انجام نمی‌دهند:

انجام برخی آزمایش‌ها به طور مرتب بسیار لازم و ضروری است. مثلاً اگر به فشار خون بالا و كلسترول دچار هستید، باید وضعیت خود را مرتباً چك كنید. در مورد خانم‌ها تست‌های پاپ اسمیر و ماموگرافی نیز اهمیت ویژه‌ای دارد. شناسایی و تشخیص بیماری‌های جدی در مراحل اولیه از طریق همین تست‌ها و آزمایش‌ها كمك زیادی به مهار بیماری و درمان آن می‌‌كند.

 10- نسبت به واكسن آنفلوانزا بی‌اهمیت هستند:

یكی از بهترین راه‌ها برای جلوگیری از ابتلا به آنفلوانزا، به خصوص در كودكان و افراد مسن، تزریق واكسن آنفلوانزا است. در حال حاضر مردم در بسیاری از نقاط دنیا به واكسن آنفلوانزا بی‌توجه هستند و یا اینكه ترجیح می‌دهند به آن دچار شوند، ولی واكسن نزنند.

 11- از كرم‌های ضدآفتاب به درستی استفاده نمی‌كنند:

 كرم‌های ضدآفتاب باید SPF 30 یا بالاتر داشته و در ضمن حاوی UVA باشند. حدود 20 دقیقه طول می‌كشد تا كرم‌های ضدآفتاب به طور كامل جذب پوست شود؛ بنابراین حدود 30 دقیقه قبل از قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید، كرم را روی پوست‌تان بمالید و هر دو ساعت یكبار آن را تجدید كنید.

 12- نسبت به عفونت‌های مهبلی بی‌توجهند:

حدود دو‌سوم از خانم‌هایی كه به عفونت ادراری دچار هستند، شرایط جدی دارند و نیازمند درمان سریع هستند. عدم درمان بموقع می‌تواند عوارض خطرناكی به همراه داشته باشد. اگر برای نخستین بار دچار خارش و عفونت مهبلی شده‌اید، سعی نكنید آن را به صورت خود درمانی برطرف كنید. حتماً سری به پزشك بزنید و از او كمك بگیرید.

 13- از تمام افرادی كه با آنها ارتباط نزدیك دارند، نمی‌‌خواهند به طور مرتب دست‌های‌شان را بشویند شستن دست‌ها اهمیت زیادی در پیشگیری از شیوع بیماری‌ها دارد.

اگر اینكار به صورت مرتب انجام نشود، بیماری‌ها بیشتر و بیشتر در میان مردم رواج می‌یابد. پس هم خودتان و هم نزدیكان‌تان باید هر روز به طور مرتب دست‌های‌تان را با آب و صابون بشویید.

 14- از پزشك خود در مورد مراحل درمانی بعد از مرخصی از بیمارستان، سوالی نمی‌پرسند:

 وقتی كه از بیمارستان مرخص می‌شوید و به خانه باز می‌گردید، باید نسبت به داروهایی كه مصرف می‌كنید، مطلع باشید. برخی از داروها علائمی در شما ایجاد می‌كنند؛ مثلاً باعث سرگیجه و خواب آلودگی می‌شوند، باید با این موارد نیز آشنا باشید.