زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

آذین صحابی

از بین داروهایی كه بدون نسخه می‌توان آنها را از داروخانه تهیه كرد، مسكن‌ها یكی از پر‌فروش‌ترین‌ها و پر كاربرد‌ترین‌ها هستند. همه ما نام انواع و اقسام بسیاری از آنها را شنیده‌ایم و خودمان به دفعات از آنها استفاده كرده و می‌كنیم.

خیلی از ما، به‌خصوص كسانی كه بیرون از منزل كار می‌كنند و مدت زیادی از وقت‌شان در هوای آلوده شهر و ترافیك سنگین خیابان‌ها می‌گذرد یا ساعات بسیاری را در فضای دربسته ادارات یا كارخانه‌ها و فضاهایی از این قبیل به كار مشغولند همیشه یك یا دو نوع از این مسكن‌‌های رایج را در كیف یا جیب‌شان دارند كه گاه به گاه برای سردرد‌های ناشی از فشار كار یا كمردرد‌ها و گردن‌ درد‌های حاصل از نشستن یا ایستادن‌های طولانی‌مدت استفاده می‌كنند.

از بین این مسكن‌ها نام‌هایی چون استامینوفن، استامینوفن كدئین، ایبوپروفن، ناپروكسن و آسپرین تقریبا به گوش همه‌ ما خورده است. درباره این داروها، مانند هر داروی دیگر، باورهای درست و نادرست زیادی در اذهان مردم وجود دارد كه بسیاری از آنها نادرست و غیر‌علمی است.

بیشتر این باور‌ها درباره عوارض ناشی از این داروهاست كه گاهی باعث می‌شود فرد درد بسیاری را هرروزه تحمل كند، ولی به خاطر ترس از بروز این عوارض كه گاهی اصلا پایه و اساس علمی ندارند از خوردن این مسكن‌ها اجتناب ‌ورزد. در اینجا درباره داروی رایج استامینوفن بحث خواهیم كرد تا نقاط مبهمی كه درباره آن وجود دارد، روشن شود.

استامینوفن چیست؟

این دارو یك مسكن و تب‌بر است كه روش عملكرد آن در كاهش درد و از بین بردن تب به درستی شناخته نشده است؛ ولی به طور كلی با بالا بردن آستانه درد، باعث تخفیف درد یا ساكت شدن آن می‌شود؛ به این معنی كه روشی را كه بدن فرد طبق آن احساس درد می‌كند، تغییر می‌دهد.

وقتی این دارو به عنوان تب‌بر عمل می‌كند، روی مركز تنظیم‌كننده دمای بدن یا به عبارتی روی ترموستات مغز تاثیر می‌گذارد. از استامینوفن برای مقاصد فراوان و تسكین درد‌های گوناگونی چون سردرد، درد عضلات، درد‌های ناشی از آرتریت، كمردرد، درد‌های قاعدگی، دندان درد و تخفیف علائم سرماخوردگی، پایین آوردن تب و گاهی درمان واكنش‌های ناشی از تزریق واكسن‌ها استفاده می‌شود.

نكاتی درباره استامینوفن

 هرگز استامینوفن را بیش از مقداری كه پزشك تجویز كرده است، مصرف نكنید و سرخود، برای تسكین سریع‌تر درد تعداد آن را اضافه یا فاصله زمانی توصیه‌شده را كم نكنید. این كار می‌تواند آسیب جدی به بدن وارد كند. خوردن استامینوفن بیش از مقدار توصیه‌شده می‌تواند به كبد آسیب بزند.

 اگر متاسفانه الكل مصرف می‌كنید و یا به خاطر مصرف آن دچار بیماری كبد (سیروز) شده‌اید، حتما پزشك را در جریان قرار دهید. ممكن است به خاطر مصرف این نوشیدنی بیهوده كه هرگز و از سوی هیچ كارشناسی توصیه نمی‌شود، مجاز به خوردن استامینوفن نباشید.

 پیش از خرید داروهای رایج سرماخوردگی، سرفه یا آلرژی كه بدون نسخه هم به فروش می‌رسند، حتما با پزشك مشورت كنید؛ چون ممكن است خود استامینوفن چنین تركیباتی را داشته باشد. اگر بدون مشورت پزشك و با ناآگاهی از تركیبات مشابه در این داروها آنها را همراه یكدیگر مصرف كنید، ممكن است تصادفا استامینوفن بیش از مقدار مورد نیاز به بدن‌تان برسد؛ بنابراین پیش از خرید چنین داروهایی در صورت درج اطلاعات و تركیبات روی بسته، آن را به دقت بخوانید تا از بروز مشكلات احتمالی پیشگیری شود.

 هرگز هنگام مصرف استامینوفن الكل ننوشید. مصرف این نوشیدنی مضر به همراه این دارو می‌تواند كبد شما را به طرز جبران‌ناپذیری تخریب كند. نوشیدن الكل در هیچ حالتی، حتی در سلامت كامل، توصیه نمی‌شود و مضرات آن كاملا ثابت شده است.

 اگر قبلاً به استامینوفن حساسیت نشان داده‌اید، هرگز دوباره آن را مصرف نكنید و این موضوع را با پزشك خود نیز در میان بگذارید.

 اگر شرایط خاصی دارید، ممكن است نیاز باشد پیش از خوردن این دارو آزمایش دهید تا بی‌خطر بودن آن برای شما ثابت شود.

 هنوز به درستی معلوم نیست كه آیا مصرف این دارو در دوران بارداری برای جنین مضر است یا خیر، ولی اگر باردار هستید، لازم است پزشك این موضوع و شرایط خاص شما را بداند. این دارو در شیر مادر وارد می‌شود و می‌تواند برای نوزاد مضر باشد. اگر نوزاد خود را با شیر خودتان تغذیه می‌كنید و می‌خواهید استامینوفن بخورید، هرگز و تحت هیچ شرایطی بدون مشورت با پزشك این كار را نكنید.

 اگر پزشك برای شما نوع جویدنی این دارو را تجویز كرده است، پیش از فرو دادن آن كاملا قرص را بجوید.

 قرص‌های معمولی استامینوفن را با مقدار كافی آب كاملا ببلعید و از خرد كردن و شكستن آنها خودداری كنید.

استامینوفن به صورت شیاف

اگر می‌خواهید بهتر از شیاف استامینوفن سود ببرید به نكات زیر توجه كنید:

 پیش از این كار مثانه و روده خود را خالی كنید. وقتی پوشش روی آن را باز كردید، زیاد آن را در دست‌تان نگه ندارید؛ چون به سرعت ذوب می‌شود.

 ابتدا نوك شیاف را با مقدار بسیار كمی آب تر كنید.

 سپس به پهلوی چپ دراز بكشید و زانوی راست‌تان را نزدیك سینه بالا ببرید. اگر چپ دست هستید، باید روی پهلوی راست دراز بكشید و زانوی چپ‌تان را تا نزدیك سینه بالا بیاورید.

 با انگشت، شیاف را از نوك داخل مقعد قرار دهید و چند دقیقه همانجا نگه دارید. شیاف به سرعت ذوب می‌شود. ممكن است شما قدری احساس ناراحتی كنید یا اصلا چیزی حس نكنید...

برای خواندن بخش دوم- استامینوفن- اینجا کلیک کنید.

برای خواندن بخش سوم- استامینوفن- اینجا کلیک کنید.