نکته1
شیوع باکتریوری در زنان باردار 4 تا 7 درصد بوده و انسیدانس پیلونفریت حاد بالینی 25 تا 35 درصد میباشد. در دوران بارداری در صورتیکه با درمان باکتریوری یا پیلونفریت حاد قطع شود اختلالات کلیوی و رادیولوژیک کاهش مییابد ادامه باکتریوری یا عدم توانایی در ریشه کنی درمان اختلالات رادیولوژیک یک کلیوی بسیار بالا میباشد.
نکته2
در بین تمام افراد با باکتریوری شدیدترین عفونت و بیشترین مورد بیوپسی در بیماران با آسیب نخاعی میباشد.
تظاهرات بالینی
سیستیت معمولا با دیزوری، فرکونسی، ارجنسی، درد سوپراپوبیک و هماچوری میباشد. این موارد چند روز قبل از شروع علائم بالینی پیلونفریت (تب و لرز، درد فلانک) دیده میشود. تهوع و استفراغ هم ممکن است دیده شود. بیماران با کاتتر مجرا اغلب باکتریوریوری بدون علامت دارنده اما تب همراه با باکتری ممکن است به سرعت در این افراد ایجاد شود.
تشخیص
تشخیص احتمالی UTI با آنالیز ادراری (U/A) حاصل میگردد. ولی تشخیص قطعی با کشت ادراری (U/C) و تعیین cfu/ml 105 میباشد.
نکات کاربردی
در مردان نمونه میانی ادرار
(midstream) نمونه مناسب جهت آزمایش ادرار میباشد.در زنان آلودگی نمونه ادرار میانی با باکتریهای واژن شایع میباشد در صورتیکه نمونه ادرار علائم آلودگی را نشان داد (سلولهای اپیتیلیال واژن و لاکتوباسیل در ادرار )باید سونداژ انجام شد و ادرار میانی (midstream ) جمع آوری گردد.
انسیدانس UTI ناشی از سونداژ در زنان سالم و غیر بستری 1 درصد و در زنان بستری در بیمارستان 20 درصد میباشد.سادهترین راه برای جلوگیری از UTI ناشی از سونداژ دادن یک داروی خوراکی تک دوز مثل کوتریموکسازول (Tmp-smx) میباشد.
تایید نمونه ادراری مناسب در u/A متوسط وجود سلولهای اپتلیای میباشد به طوری که در صورت وجود این سلولهای در نمونه ادرار آلودگی به باکتری واژن پرپوس میباشد.
وجود پیوری (wbc بیشتر از 2 در HPF نمونه سانتریفوژ یا بیش از 10 در هر mm3) نشانه باکتریوری بوده و به ندرت در بیماران غیر باکتریایی دیده میشود. در صورت عدم وجود پیوری در U/A، تشخیص UTI مورد سوال بوده و باید تشخیص را بر اساس نمونه کشت ادرار داد.هماچوری میکروسکوبیک در 40-60 درصد سیستیتها دیده نشده و در سندرمهای دیزوریک دیگر ناشایع است. بنابراین وجود هماچوری و باکتریوری برای UTI بسیار اختصاصی میباشد.
20 تا 40 درصد زنان با UTI علامتدار با کانت 102تا 104 مراجعه میکنند لذا در بیماران دیزوریک آستانه تشخیص عفونت نمونه کشت ادرار 105 نبوده و معیار 102 را در نظر میگیریم.
اندیکاسیونهای تصویربرداری
در اکثر بیماران با UTI به دلیل تشخیص با یافتههای بالینی و آزمایشگاهی نیازی به انجام مطالعات تصویر برداری نیست. ولی در چند مورد تصویربرداری اندیکاسیون دارد که شامل:
1- احتمال انسداد حالبی (مثل سنگ، تومور)
2- تاریخچه قبلی سنگ خصوصا نوع
3- احتمال نکروز پاپیلاری (در بیماران بالینی و SCA و سوء استفاده از داروهای آنالژزیک...)
4- تاریخچه جراحی ارولوژیک
5- دیابت
6- پاسخ بد به درمان آنتی بیوتیکی مناسب پس از 5 تا 6 روز
7- مثانه نوروپاتیک
8- ارگانیسم عفونی غیر معمول مثل TB، قارچ یا پرتئوس
به طور کلی در بیماران پر خطر مثل زنان با بیمار تب دار عمل و اکثر مردان ممکن است مطالعات تصویربرداری لازم است ولی در UTI غیر کمپیکه در زنان نیازی به انجام تصویربرداری نیست.
CT اسکن و MRI بهترین اطلاعات آناتومیک در مورد گسترش عفونت را میدهد.
سونوگرافی کلیهها و مجاری ادراری یک تصویربرداری غیر تهاجمی و سریع بوده که خطر رادیاسیون ندارد.
سونوگرافی مخصوصا در تشخیص سنگ و هیدرونفروز (انسداد) پیونفروز پری رنال مفید است در زنان باردار با UTI تصویربرداری انتخابی سونوگرافی میباشد.
IVP در تعیین محل انسداد ادراری مفید بوده ولی به عنوان اکسرین هیدرونفروز، پیونفروز سونوگرافی تصویربرداری ارجح است و در صورت تائید انسداد در آن بسته به شرایط بیمار IVP انجام میگیرد.
برای خواندن بخش اول- برخورد با عفونتهای دستگاه ادراری- اینجا كلیك كنید.
برای خواندن بخش سوم- برخورد با عفونتهای دستگاه ادراری- اینجا كلیك كنید.