علائم سنگ کلیه
- درد شدید در هر دو پهلو
- درد مبهم یا درد معده که رفع نمی‌شود
- دفع خون در ادرار
- تهوع یا استفراغ
- تب یا لرز
- ادرار بد بو یا ظاهر غیر شفاف
سنگ کلیه احتمال بیماری‌های مزمن کلیه را در فرد بالا می‌برد. اگر فردی سنگ کلیه داشته باشد، احتمال داشتن سنگ کلیه برای بار دوم در فرد افزایش می‌یابد. تقریبا 50 درصد خطر داشتن سنگی دیگر طی 5 تا 7 سال وجود دارد (احتمال برگشت آن در ۵ سال بعد ۴۰ درصد و در ۲۵ سال بعد ۸۰ درصد برآورد می‌شود).
خلاصه توصیه‌های تغذیه‌ای
نوشیدن مقادیر زیاد آب: این کار موجب افزایش حجم ادرار و کاهش غلظت مواد تشکیل دهنده سنگ می‌شود. افرادی که کلیه سنگ ساز دارند، باید حداقل 2 لیتر آب در طول روز مصرف کنند.
به حداقل رساندن مصرف مواد غذایی با اگزالات بالا: 8 ماده غذایی اسفناج، ریواس، چغندر، آجیل، شکلات، چای، سبوس گندم و توت فرنگی اگزالات بالایی دارند و باید در رژیم غذایی تا حدامکان، محدود و حذف گردند.
کاهش مصرف پروتئین حیوانی: پروتئین حیوانی، مقدار کلسیم، اگزالات و اسید اوریک ادراری را افزایش می‌دهد.
کاهش دریافت کافئین: دریافت زیاد كافئین، دفع ادراری کلسیم را افزایش داده و شانس تشکیل سنگ را بیشتر می‌کند. احتمال تشکیل سنگ در افرادی که مقدار زیادی الکل مصرف می‌کنند نیز بالا است.
افزایش فیبر غذایی: فیبر غذایی در افراد مستعد تشکیل سنگ، دفع ادراری کلسیم را کاهش می‌دهد. رژیم غذایی حاوی چربی و نمک زیاد و فیبر کم خطر تشکیل سنگ را افزایش می‌دهد.
دریافت ویتامین C: ویتامین C می‌تواند به اگزالات تبدیل شود. به نظر می‌رسد که دریافت بالای این ویتامین احتمال تشکیل سنگ را افزایش می‌دهد. با این وجود، معمولا میزان اگزالات ادرار افزایش نمی‌یابد، مگر اینکه دوز مصرفی ویتامین به صورت مکمل از 6 گرم در روز تجاوز کند. در افراد مستعد تشکیل سنگ که باید مقادیر بالای مکمل ویتامین C دریافت کنند، مکمل یاری با ویتامین B6 و منیزیم می‌تواند خطر افزایش اگزالات در ادرار را کاهش دهد.
آیا کودکان هم به سنگ کلیه مبتلا می‌شوند
حتی در کودکان 5 ساله نیز سنگ کلیه دیده شده است. افزایش این مشکل در آمریکا به چندین دلیل که اکثر این موارد به انتخاب‌های غذایی برمی‌گردد، می‌باشد دو دلیل اصلی و مهم، ننوشیدن مایعات کافی و مصرف غذاهای با نمک بالا است.
نوشیدن مایعات بسیار مهم است، اما چطور نوشیدن آب کافی را در برنامه بچه‌ها قرار دهیم؟
والدین باید در کنار ناهار مدرسه بچه‌ها حتما یک بطری آب، به جای آبمیوه یا نوشیدنی ورزشی قرار دهند. زمانی که بچه‌ها کوچک‌ترند این عادت شکل می‌گیرد که آب بنوشند. بچه‌ها یخ را (خصوصا اگر به اشکال مختلف مثل ستاره، قلب و ... باشد) دوست دارند. منتظر این نباشید که بچه‌ها به شما بگویند تشنه‌اند. خیلی وقت‌ها ممکن است بچه‌ها متوجه نشوند. برای فعالیت‌های ورزشی، رفتن به پارک و در داخل ماشین، همیشه آب به همراه داشته باشید.
در بچه‌هایی که چاق هستند، خطر تشکیل سنگ ممکن است افزایش یابد. در بچه‌های خیلی فعال که آب کافی نمی‌نوشند نیز خطر بالا است. همین طور بچه‌هایی که غذاهای نمکی و شور را دوست دارند.
از آنجایی که خیلی از بیماری‌های دوران بزرگسالی و میانسالی ریشه در دوران کودکی و نوجوانی دارد و با اینکه احتمال تشکیل سنگ در کودکی نیز وجود دارد، بهتر است شکل گیری عادت‌های غذایی مناسب از دوران کودکی شروع شود و بچه‌ها تشویق به رعایت اصول تغذیه صحیح گردند و یادمان نرود که بزرگ‌ترها الگوی کودکان خود هستند. اگر قرار است الگوی غذایی کودکان اصلاح شود و عادت‌های غذایی مناسب جایگزین گردد، کل خانواده باید در این مسیر قرار گیرند و با هم هماهنگ باشند.
برای خواندن بخش اول- تغذیه و سنگ کلیه - اینجا کلیک کنید.
