زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

دكتر ساسان اریس؛ فوق‌تخصص بیماری‌های كلیه

اساس درمان فشار خون بر مبنای اندازه‌گیری فشار خون در كلینیك (CBP) تعیین می‌شود در حالی كه امروزه با مطرح شدن مسائلی از جمله فشارخون ناشی از روپوش پزشک(White Coat HTN) از ارزش این اندازه‌گیری به تنهایی كاسته شده است.

نوع دیگر اندازه‌گیری فشار خون، اندازه‌گیری در منزل است كه آن هم مشكلاتی از جمله Masked HTN دارد و با توجه بر اینكه فشار خون به دلایل محیطی و فیزیوپاتولوژیك خود در شبانه‌روز تغییراتی می‌كند، اندازه‌گیری ABP) AmbulatoryBP) بسیار مفید خواهد بود توصیه می‌شود در بیماران دیالیزی علاوه بر كنترل فشار خون سه گانه فوق، اندازه‌گیری فشار خون در حین دیالیز و قبل و بعد از دیالیز نیز به این اندازه‌گیری‌ها افزوده شود.

در بیماران دچار CKD بررسی‌ها نشان می‌دهد كه فشار خون در 45 درصد بیماران دچار CKD قابل كنترل است ولی فقط 10 درصد آنها فشار خونی پایین‌تر از 80/130 در ABP داشته‌اند.برای كنترل فشار خون این بیماران اولین اقدام كم كردن نمك مصرفی است (همانند مصرف كم پروتئین و لیپید) یعنی حدود 6 گرم در شبانه‌روز و انجام اقدامات دیگر كنترل فشار خون مثل ورزش، كم كردن وزن، الكل و سیگار مفید خواهد بود. مصرف نمك اضافی علاوه بر افزایش حجم خارج سلولی موجب غیرفعال شدن Dimethyl argentine de Methyl Aminohydrolase شده كه موجب كم شدن NO موضعی و آسیب توبول می‌شود.

تجویز دیوریتیك

 توصیه می‌شود در بیماران دچار CKD حتی آنهایی كه Mild Renal Failure GFR>30 ml/min دارند دیوریتیك، داروی اول باشد. تیازیدها را می‌توان با دوز 50- 25 میلی‌گرم روزانه مصرف نمود و در بیماران با GFR خراب‌تر، می‌توان از لوپ دیوریتیك با دوز بالاتر (بسته به مقدار كراتنین سرم) در كنار تیازیدها جهت پیشگیری از باز جذب سدیم در دیستال استفاده كرد، زیرا در این GFR تیازیدها نمی‌توانند دیورتیك باشند.

 دیوریتیك بعدی تركیبات ضد آلدسترون می‌باشند كه در كنترل فشار خون بیماران دچار CKD خصوصا در افراد چاق بسیار مفید هستند زیرا بافت چربی اضافی، با دو مكانیسم موجب افزایش آلدسترون می‌شود یكی اینكه آنژیوتانسینوژن بیشتری در كبد ساخته می‌شود كه با دخالت سیستم رنین – انزیوتانسین(RAS)موجب ساخت آلدسترون می‌شود و مكانیسم بعدی اینكه اسیدهای چرب خصوصا نوع غیر استریفیه آن بدون دخالت رنین می‌توانند آلدسترون بیشتری بسازند.

 داروهای بعدی، بازدارنده‌های ACE و ضد آنژیوتانسین‌ها (ARBS) هستند كه با توجه به اثر خوب آنها بر RAS، كاربرد زیادی در درمان این نوع فشار خون دارند زیرا همزمان از پروتئینوری و پیشروی اسكلروز در این بیماران جلوگیری می‌كنند.

 داروهای ACEI عبور كلیوی دارند  لذا دانستن دو نكته در هنگام مصرف این داروها ضروری است یكی اینكه دوز دارو باید با مقدار GFR تنظیم شود (drug Adjustment) و دیگر اینكه این داروها محلول در آب بوده لذا با دیالیز خارج می‌شوند.

 داروهای ضد آنژیوتانسین (ARBS) برخلاف دسته قبلی خاصیت دفع سدیم بیشتری دارند و نیز به همان مقدار و حتی بیشتر مانع پروتئینوری و اسكلروز كلیوی می‌شوند و از طرفی عبور كلیوی و دیالیز ندارند لذا با دوز بالا، مفیدتر از ACEI می‌باشند...

برای خواندن بخش دوم- نگاهی نو به كلیه و فشار خون - اینجا کلیک کنید.