زندگی آنلاین؛ مجله اینترنتی سبک زندگی

دكتر احمدرضا جمشیدی؛ فوق تخصص روماتولوژی

همان‌گونه كه می‌دانیم شروع چرخه ایمنی برای ایجاد یك بیماری اتوایمیون، به یك فاكتور شروع كننده بیماری نیازمند است، عوامل عفونی به عنوان یك فاكتور شروع كننده این بیماری عمل می‌كند.ویروس‌ها، رترو ویروس‌ها، پارموویروس‌ها، مایكوپلاسماها، باكتری‌های روده‌ای، مایكوباكتریوم‌ها، EBV. یا اینفكشن مونونوكلئوز در دیواره سلولی باكتری‌ها مشاهده شده‌اند كه می‌توانند به عنوان عاملی در تحریك سیستم ایمنی و شروع چرخه بیماری آرتریت روماتویید عمل كنند.براساس مطالعات مشاهده شده، با وارد شدن استرس به یك سلول زنده، توده سلول پروتئینی به نام «Heat shock protein» ترشح می‌شود، این پروتئین سیستم ایمنی را تحریك می‌كند، (در مواردی كه انسان یا بافت انسانی در معرض تحریك قرار می‌گیرد، به طور مرتب این پروتئین ترشح می‌شود) و باعث ایجاد بیماری در فرد می‌شود.

عملكرد چرخه ایمنی بحث مفصلی است كه در قالب این مقاله نمی‌گنجد. به طور كلی می‌توان گفت: ماكروفاژها، سلول‌های T و B، سلول‌های دندریتیك و ... در چرخه ایمنی دخالت كرده و باعث راه‌اندازی ایمنی هومورال و ایجاد التهاب در مفصل می‌شوند.با توجه به اینكه بیماری آرتریت روماتویید، تمایل زیادی به بافت سینوویال مفصلی دارد، باعث ایجاد التهاب و پرولیفراسیون بافت شده و این روند باعث تخریب غضروف مفصلی و نهایتا تخریب مفصل می‌شود.

تشخیص بیماری

تشخیص سریع بیماری از اهمیت خاصی برخوردار است.اصولا تشخیص و درمان بیماری‌‌های اتوایمیون هر چه سریع‌تر صورت گیرد، بهتر می‌توان از ایجاد عوامل تخریبی پیشگیری كرد و شاهد نتایج درمانی بهتری بود. با توجه به اینكه آرتریت روماتویید، یك بیماری بالینی است، برای تشخیص این بیماری، استاندارد طلایی یا آزمایشگاهی خاصی وجود ندارد.در تشخیص بیماری براساس جداول تشخیصی كه ارائه شده است می‌توان تشخیص بیماری را مطرح نمود.براین اساس، انجمن روماتولوژی امریكا، در سال 1987 معیارهای تشخیصی را مطرح نمود كه شامل:

1- خشكی صبحگاهی به مدت یك ساعت در حداقل سه مفصل،

2- آرتریت در سه ناحیه مفصلی یا بیشتر.

3- آرتریت مفاصل دست.

4- آرتریت قرنیه

5- ندول روماتویید

6- فاكتور روماتویید مثبت

7- تغییرات رادیولوژیك تیپیك در مچ دست.

در مقاله قبلی در خصوص 4 مورد اولیه صحبت شد. بیماری‌‌ آرتریت روماتویید علاوه بر علایم مفصلی دارای علایم خارج مفصلی دیگری می‌باشد.

علایم خارجی مفصلی

ندول روماتویید:آرتریت روماتویید، علاوه بر علایم مفصلی، دارای یكسری علایم خارج مفصلی است. عناصر خارج مفصلی نیز در این بیماری درگیر می‌شوند كه یكی از این عناصر پوست است.تظاهرات بیماری در پوست به صورت التهاب و ایجاد ندول و گره‌هایی در پوست است كه ندول روماتویید، نامیده می‌شود.

این ندول‌ها، به صورت توده‌های فندق مانندی در نواحی اطراف آرنج و سطوح خارجی اندام‌ها تشكیل می‌شود این ندول فاقد درد بوده ولی معمولا با فعالیت بیماری همراه است. در سراسر جهان در 20 درصد مبتلایان به آرتریت روماتویید، ندول‌ها، مشاهده می‌شود، ولی در كشور ما، درصد كمتری را شامل می‌شود كه به علت درصد ژنتیكی كمتر نسبت به دیگر كشورها می‌باشد. این تظاهرات در مبتلایان حدود 10- 5 درصد است.

واسكولیت‌های پوستی

واسكولیت‌های پوستی از دیگر علایم پوستی آرتریت روماتویید است، البته شیوع این علامت در افرادی مشاهده می‌شود كه بیماری به مدت طولانی مستقر شده باشد.

درگیری تاندون‌های دست: درگیری تاندون‌های دست از علایم خارج مفصلی است كه در بیماری آرتریت روماتویید مشاهده می‌شود، درگیری در تاندون‌های فلكسور خم كننده و اكستانسور باز كننده وجود دارد.

علایم به صورت التهاب و درد تاندون هنگام حركت مفصل بروز می‌كند. گاه پارگی تاندون، باعث از كارافتادگی مفصل می‌شود، به عنوان مثال انگشتان دست از حركت باز می‌مانند.

بورسیت‌ها: علامت دیگر خارج مفصلی است كه در نواحی مختلف بدن و اطراف مفاصل ایجاد می‌شود. در این مورد گرفتاری بورس‌های مفصلی به صورت درد نمایان می‌شود...

براي خواندن بخش دوم- تشخیص آرتریت روماتویید- اينجا كليك كنيد.