تحریریه زندگی آنلاین : انواع هموروئید یا انواع بواسیر, اگر شما با درد و ناراحتی هموروئید مواجه هستید، مهم است بدانید که به کدامیک از دو انواع هموروئید مبتلا هستید، بنابراین می‌توانید تصمیم آگاهانه‌ای در مورد نحوه درمان آنها بگیرید. هموروئید یا بواسیر به دو دسته داخلی و خارجی تقسیم می‌شود و هر کدام به‌نوبه خود به درجات و انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. در اینجا با مفاهیم زیر آشنا خواهید شد.
هموروئید داخلی
هموروئید خارجی
هموروئید پرولاپس
هموروئید ترومبوزه
بیشتربخوانید:
خواص دارویی تره از درمان بواسیر تا نفخ و قوای جنسی
هموروئید داخلی یا بواسیر داخلی
این هموروئیدها بالای خط دندانه‌ای مقعد هستند. در قسمت فوقانی تر با اندودرم و در قسمت پایین‌تر با پوست پوشیده شده‌اند. هر دو قسمت به درد و حرارت حساس هستند از آنجا که پایانه‌های عصبی حساس در مقابل درد زیادی در داخل کانال مقعد وجود ندارد، این نوع بواسیر خیلی دردناک نیست. اما ممکن است که حین عمل دفع، این بواسیرها خونریزی کنند. گاهاً ممکن است این نوع بواسیر تا اندازه‌ای ملتهب شود که به خارج دهانه‌ی مقعد کشیده شود. این وضعیت سقوط و پایین آمدن بواسیر نامیده می‌شود. این افتادگی بواسیر هموروئید پرولاپس هم گفته می‌شود هموروئید داخلی در بالای خط دندانه‌ای است و با اپی تلیوم ستونی پوشانده شده و رسپتورهای درد ندارد.
درجات هموروئید داخلی بر اساس درجه پرولاپس یا بیرون زدگی
آنها در سال ۱۹۸۵ به ۴ دسته بر اساس درجه پرولاپس یا بیرون زدگی تقسیم شدند
درجه اول: فقط خونریزی دارد و بیرون زدگی ندارد
درجه دوم: خونریزی و بیرون زدگی دارد و بیرون زدگی خودبه‌خود جا می‌رود
درجه سوم: بیرون زدگی فقط با فشار دست جا می‌رود
درجه چهارم: بیرون زدگی حتی با فشار دست هم جا نمی‌رود
بیشتربخوانید:
هموروئید بواسیر در بارد‌اری
هموروئید خارجی یا بواسیر خارجی
بواسیر یا هموروئید خارجی بعد از خط دندانه‌ای مقعد برآمدگی نرمی در اطراف دهانه‌ی مقعد است. گاهی اوقات ممکن است حالتی به نام هموروئید ترومبوزه رخ دهد. در این وضعیت، یک لخته‌ی خونی ایجاد شده و آن برآمدگی سفت می‌شود. از آنجا که بافت‌های اطراف مقعد پوشیده از پایانه‌های عصبی است، بواسیر خارجی موجب درد و سوزش و خارش شدید مقعد می‌شود.
هموروئید ترومبوزه
نوعی از هموروئید خارجی است. هموروئیدهای ترومبوزه که به‌صورت برآمدگی کبود رنگ و دردناک در آندودرم دیده می‌شوند, 48 تا 72 ساعت اول درد شدید و ناراحت‌کننده ایجاد می‌کنند و بعد از آن درد کاهش می‌یابد. درصورتی‌که بیمار در مرحله ابتدایی مراجعه نماید بهترین روش درمان هموروئید ترومبوزه هموروئیدکتومی با لیزر می‌باشد.
روش هموروئیدکتومی در واقع برداشتن لخته همورویید ترومبوزه است و پیشنهاد می‌شود حتماً با لیزر برداشته شود یا با تابش لیزر تحلیل رود زیرا عمل جراحی باز هموروریید ترومبوزه دوره نقاهت طولانی‌تری دارد و بیمار درد زیادی را متحمل می‌شود. با توجه به تشخیص پزشک بهترین روش درمان همورویید ترومبوزه یکی از دو روش لیزر درمانی آن و یا برداشتن لخته (هموروئید کتومی) با لیزر است.
روش‌های درمان هموروئید
براى درمان هموروئید با توجه به نوع و تشخیص پزشک متخصص چندین روش درمانى وجود دارد. عمل جراحی هموروئید به‌خصوص جراحی هموروئید با لیزر قطعی‌ترین روش درمان بواسیر است اما نمی‌توان گفت بهترین روش عمل جراحی است زیرا انواع هموروئید تفاوت‌هایی با هم دارند. در ادامه به توضیح انواع روش‌های درمان بواسیر می‌پردازیم.
درمان هموروئید یا بواسیر به‌طور موضعی:
درمان اولیه برای هموروئیدهای خفیف تا متوسط درمان موضعی و طبی می‌باشد. اولین راه درمان بواسیر کنترل یبوست به‌وسیله رژیم پر فیبر می‌باشد. باید حداقل ۳۰ گرم فیبر روزانه مصرف شود. غذاهای پر فیبر شامل میوه‌ها؛ سبزیجات؛ حبوبات. همچنین در صورت نیاز با دستور پزشک ملین تجویز می‌شود.
افزایش مصرف مایعات. به‌خصوص نوشیدن روزانه ۱۰-۸ لیوان آب توصیه می‌شود.
نشستن در لگن آب گرم به مدت ۱۵ دقیقه بعد از هر اجابت مزاج حدوداً روزی ۳-۲ بار- نشستن در آب گرم با درجه ملایم سرعت درمان بواسیر از طریق بهتر کردن جریان خون این ناحیه بیشتر می‌کند. در نظر داشته باشید این روش درمان قطعی هموروئید نیست ولی تحریک ناحیه مقعد را تسکین می‌دهد.
استفاده از آلوورا نیز به درمان هموروئید کمک می‌کند. و در روش درمان سنتی استفاده می‌شود. ورزش ایروبیک و پیاده‌روی روزی نیم ساعت کمک کننده است. به محض احساس دفع باید اقدام به اجابت مزاج نمود تا از بروز یبوست جلوگیری شود. هر روز یک زمان خاص را - مثلاً بعد از غذا خوردن - تنظیم کنید و روی توالت بنشینید. این به تحریک حرکت روده کمک می‌کند.
هنگام خشک کردن ناحیه مقعد نباید دستمال خشک و زبر را محکم و با فشار روی این ناحیه کشیده شود و می‌توان از سشوار استفاده کرد. ضد التهاب‌های غیر استروییدی به کاهش درد ناحیه مقعد کمک می‌کند. در نظر داشته باشید شواهد کمی برای فواید داروهای موضعی و شیاف‌ها برای درمان بواسیر وجود دارد. درمان‌های موضعی هموروئید شامل پمادها و شیاف‌های آنتی هموروئید می‌باشد.
نکته: پمادهای آنتی هموروئید در واقع بیماری را درمان نمی‌کنند و فقط درد آن را بهبود می‌دهد.
برای درمان این بیماری استروییدها بیشتر از ۲-۱ هفته نباید استفاده شوند زیرا سبب نازکی و آتروفی پوست می‌شوند.
بیشتربخوانید:
خواص دارویی تره از درمان بواسیر تا نفخ و قوای جنسی
داروهای دیگر شامل کرم‌های محافظت کننده پوست مانند زینک اکسید؛ یک ضد درد مانند:
لیدوکایین؛ یک تنگ‌کننده عروق مثل اپی نفرین است.
گاهی می‌توان از یک آیس پک کوچک برای کاهش ورم استفاده کرد.
نشستن روی کوسن نرم به‌جای سطوح سفت باعث کاهش ورم می‌شود.
اثرات داروهای آنتی هموروئید و طریقه اثر داروهای ضد بواسیر
۱. بی‌حسی موضعی برای کاهش درد
۲. منقبض کننده عروق برای کاهش ورم و خارش و ناراحتی به‌وسیله سفت کردن عروق خونی
۳. جمع کننده عروق که کمک می‌کند به جمع شدن پاکه هموروئید
۴. محافظت بافت تحریک شده و تشکیل سدی محافظتی برای جلوگیری از تحریک و خارش
هموروئیدهای درجه ۳ و ۴ داخلی و هموروئیدهای ترومبوز خارجی که به درمان‌های طبی جواب نمی‌دهند به درمان‌های دیگری نیاز دارند که شامل موارد زیر است
درمان هموروئید یا بواسیر به‌طور سرپایی:
امروزه پزشکان و بیماران در جستجوی راه‌های ساده، مؤثر و بدون عارضه و یا با کمترین عارضه هستند. از آنجا که روش‌های جراحى معمول با بسترى شدن بیمار، نیاز به بیهوشى، درد پس از عمل، احتمال خونریزى، ترشح، عفونت و از کارافتادگى همراه بوده و نیاز به مراقبت‌های طولانى مدت دارند، لذا تلاش‌های زیادى براى مهار بیمارى به روش‌های متعدد سرپایى از قبیل لیزر, کوتر کردن، منجمد کردن، رابر بند لیگاتور و سایر روش‌ها بوده است.
درمان‌های خانگی هموروئید در بچه‌ها
کرم‌های مناسب برای بچه‌ها در داروخانه‌ها وجود ندارد. برای کنترل درد ایبوبروفن توصیه می‌شود. بچه باید روزی چند بار به مدت ۳۰-۲۰ دقیقه در لگن آب گرم بنشیند.
اگر پودر جودوسر به آب گرم اضافه شود تسکین دهنده است. پاشیدن نشاسته‌ی ذرت در ناحیه مقعد خارش را کنترل می‌کند. درد این ناحیه را می‌توان با گذاشتن کیسه‌ی یخ که با حوله پوشیده شده به مدت ۵ دقیقه تسکین داد.
۲- درمان هموروئید با لیزر
امروزه انواع مختلفی از لیزر در درمان هموروئید استفاده می‌شود. از جمله لیزرهای کم توان؛ مادون قرمز؛ و لیزر دی‌اکسید کربن که بهترین و جدیدترین نوع درمان این بیماری است
۲.۱-لیزر درمانی هموروئید
در مراحل اولیه بیماری وقتی هموروئید خیلی بزرگ نشده و دچار عارضه نیست می‌توان از لیزر درمانی کمک گرفت. این نوع لیزرها یک وسیله‌ی مخصوص دارد که وارد مقعد شده و به جهات مختلف تابانده می‌شود و باعث کاهش علائم هموروئید می‌شود.
لیزر موجب می‌شود هم درد آن کمتر شده و هم‌اندازه‌ی آن کوچک‌تر شود. از این نوع لیزر نمی‌توان در درمان هموروئیدهای خیلی بزرگ و دچار عارضه سود برد.
در نظر داشته باشید روش لیزر درمانی هموروئید با جراحی هموروئید با لیزر متفاوت است و روشی سرپایی محسوب می‌شود
اشعه مادون قرمز
از این اشعه به دو صورت می‌توان در درمان هموروئید استفاده کرد:
1-در یک روش پروب لیزر روی هموروئید داخلی گذاشته می‌شود. اشعه مادون قرمز تابانده شده و جای تابش سفیدرنگ می‌شود، این طول موج توسط هموگلوبین جذب بالایی دارد و باعث انعقاد عروق داخل پاکه هموروئید می‌شود. این پاکه پس از چند روز کوچک شده و از بین می‌رود. این روش نیاز به بیهوشی و حتی بی‌حسی ندارد و فقط برای هموروئید داخلی کاربرد دارد.
-2 در این روش از فیبر دیود استفاده می‌شود؛ به این صورت که فیبر حامل اشعه وارد پاکه هموروئید شده اشعه تابانده می‌شود عروق داخل هموروئید لخته شده و پاکه هموروئید از بین می‌رود. هزینه این نوع لیزرها بالا می‌باشد.
۲.۲-لیزرهای پرتوان دی‌اکسید‌کربن درمان قطعی هموروئید لیزر هموروئید-لیزر بواسیر
امروزه لیزرهای پرتوان دی‌اکسید کربن CO2 بهترین و جدیدترین روش درمان انواع هموروئید است. با این نوع لیزر تمام انواع هموروئید را می‌توان درمان نمود. این لیزر پر توان بوده و با کمک این لیزر می‌توان پاکه هموروئید را به‌طور کامل برداشت. در واقع این لیزر کار چاقوی جراحی را انجام می‌دهد و درمان قطعی بواسیر می‌باشد.
چرا استفاده از لیزر دی‌اکسید کربن در درمان هموروئید به جراحی با تیغ جراحی ارجح است؟
۱. لیزر در هنگام برش و برداشتن تگ پوستی انتهای عصب بریده شده را ترمیم می‌کند و در نتیجه بیمار بعد از عمل درد نداشته یا درد بسیار کمی دارد.
۲. عمل لیزر شقاق به‌طور سرپایی و بدون بیهوشی قابل انجام است.
۳. بیمار فقط شب اول استراحت می‌کند و نیاز به استراحت بیشتر ندارد.
۴. بیمار بازگشت سریع‌تر به محیط کار و زندگی طبیعی خود را دارد.
۵. با این نوع لیزر می‌توان تمام انواع هموروئید، شقاق و فیستول را هم‌زمان درمان نمود.
۶. لیزر محیط عمل را استریل کرده و باعث کاهش عفونت محل عمل می‌شود. به همین علت انتقال بیماریهای ویروسی از جمله هپاتیت و ایدز به صفر می‌رسد.
۷. لیزر هنگام عمل به بافت اطراف صدمه نمی‌زند و مانند کوتر باعث نکروز نمی‌شود به همین علت درد بعد از عمل کاهش داشته و به اسفنکتر مقعد آسیبی وارد نمی‌شود. این مزیت لیزر باعث کاهش عارضه بی‌اختیاری مقعد می‌شود.
۸. به علت ترمیم عروق لنفاوی توسط لیزر ورم محل بعد از عمل بسیار کمتر از روش‌های دیگر می‌شود و محل عمل بدون هیچ‌گونه اسکاری (جای زخم) ترمیم می‌شود.
۹. محل لیزر احتیاج به پانسمان ندارد
۱۰. لیزر عروق کوچک بریده شده در هنگام عمل شقاق را ترمیم می‌کند و در نتیجه خونریزی هنگام عمل کاهش می‌یابد
در مقایسه با روش‌های قدیمی لیزر انقلاب جدیدی در درمان بیماری‌ها به‌خصوص درمان بیماریهای مقعدی است در گذشته بیمار درد و خونریزی و دوره نقاهت بسیار طولانی را سپری می‌کرد و همین علت مراجعه نکردن برخی بیماران به پزشک است.
در واقع باور قدیمی در مورد درمان طولانی و دردناک هموروئید و دیگر بیماریهای مقعدی باعث می‌شود شخص دیر به پزشک مراجعه کند اما اگر بدانید که لیزر مشکلات قبلی را حل کرده است دیگر ترس و خجالتی بابت درمان بیماری و مراجعه به پزشک نخواهید داشت.
3- درمان هموروئید یا بواسیر با جراحی باز
چندین روش جراحی برای خارج کردن هموروئیدهای علامت‌دار توصیف شده است. همه این روش‌ها بر اساس کاهش جریان خون شبکه‌های هموروئیدی و خارج کردن مخاط و اندودرم اضافی است.
عمل باز هموروئید با بی‌حسی موضعی؛ منطقه‌ای و یا بیهوشی عمومی انجام می‌شود. در بعضی از روش‌ها زخم حاصل از برداشتن هموروئید با بخیه‌های قابل‌جذب بسته می‌شود و در روش دیگر زخم باز گذاشته می‌شود تا به‌طور ثانویه‌ترمیم شود. هر ۳ بالشتک هموروئیدی را می‌توان در یک جلسه برداشت اما باید از خارج کردن منطقه‌ی وسیعی از پوست اطراف مقعد اجتناب کرد تا از تنگی مقعد بعد از عمل جلوگیری شود.
عوارض جراحی باز هموروئید
خونریزی - عفونت-تنگی مقعد- احتباس ادراری – بی‌اختیاری مقعد - از عوارض جراحی باز هموروئید با تیغ جراحی است.
درمان هموروئید خارجی ترومبوزه
به‌طورکلی هموروئید خارجی ترومبوز موجب درد شدید و توده قابل لمس در اطراف مقعد در طول ۲۴ تا ۷۲ ساعت بعد از ترومبوز می‌شوند. هموروئید ترومبوز را می‌توان تحت بی‌حسی موضعی و درون مطب خارج کرد. به دلیل این‌که لخته ایجاد شده معمولاً حفره‌دار است انجام برش ساده و تخلیه آن اغلب مؤثر نیست و هموروئید باید کاملاً خارج
شود. بعد از ۷۲ ساعت هموروئید ترومبوز شروع به باز جذب می‌کند و درد به‌صورت خودبه‌خود برطرف می‌شود. درصورتی‌که درد برطرف شود(بعد از گذشت ۷۲ ساعت) خارج کردن هموروئید ضروری نبوده اما نشستن در لگن آب گرم و تجویز داروهای مسکن مفید است.
۴-روش بستن شریان بواسیر با استفاده از داپلر (DG-HAL):
در این روش درمان، با پاکه (بالشتک) هموروئید برخورد غیر مستقیم می‌شود. یعنى عروق اصلى تغذیه کننده بواسیر مسدود می‌شود که نهایتاً منجر به کاهش و یا قطع جریان خون به بالشتک هموروئیدى شده و تورم آن از بین رفته، بواسیر چروکیده شده و در نتیجه علائم نیز از بین می‌رود. البته این روش درمان قطعی بواسیر نیست و طول درمان نسبتاً طولانی دارد.
۵-بستن بواسیر با حلقه لاستیکى (رابر بند):
این روش درمان بواسیر در گذشته طرفداران زیادی داشت. این روش در مورد بواسیرهای درجه دوم و سوم مناسب بوده و به‌صورت سرپایى بدون استفاده از بی‌حسی و بیهوشى در مطب انجام می‌شد. محدودیت‌های آن در مورد بواسیرهای خارجى و یا مخلوط است. همچنین این روش درمان قطعی انواع بواسیر نیست. در این روش با کمک یک وسیله یک‌بار مصرف حلقه لاستیکى را روى قاعده بواسیر قرار داده تا به‌تدریج بواسیر سیاه شده و بیفتد. حلقه الاستیک حداقل ۱ سانتیمتر بالای خط دندانه‌ای روی پایه بواسیر داخلی گذاشته می‌شود. بعد از ۷-۵ روز پاکه بواسیر می‌افتد. اگر حلقه نزدیک خط دندانه‌ای انداخته شود درد زیادی خواهد داشت. این عمل به علت درد زیاد برای بواسیر خارجی غیر قابل انجام است. ریسک درمان با این روش ۸۷٪ و عوارض ۳٪ است. این روش در ایران و در بسیارى از مطب‌ها و درمانگاه‌های تخصصى کولورکتال انجام می‌شده. و تنها ارجحیت آن نسبت به روش‌های دیگر هزینه کمتر آن نسبت به سایر روش‌های درمانی است و امروزه استفاده از این روش پیشنهاد نمی‌شود. در افرادی که مبتلا به بیماریهای التهابی روده هستند, هر نوع عمل جراحی مقعد و دستکاری پوست اطراف آن ممنوع است زیرا زخم آنها با تأخیر ترمیم می‌شود و حتی ممكن است اصلاً ترمیم نشود. اگر این افراد هموروئید بیرون زده و یا خونریزی داشته باشند و نیاز به عمل جراحی ضروری باشد می‌توان از روش رابر بند هموروئید استفاده كرد.
آیا هموروئید یا بواسیر خودبه‌خود درمان می‌شود؟
درد خارش و سوزش و حساسیت ممکن است همیشه باقی بماند زیرا این نقطه از مقعد همیشه در معرض فشار قرار دارد و در هنگام دفع وریدهای مقعد تحت‌فشار قرار می‌گیرند. عوامل مختلفی ممکن است علائم هموروئید را پنهان کند. هموروئید داخلی و خارجی درجه اول حدود یک هفته زمان می‌برد تا درمان شود اما هموروئید داخلی بزرگ درجه ۳ و ۴ ممکن است چند ماه طول بکشد تا با روش درمان دارویی بهبود یابد.
٥ روش ساده برای این‌که به هموروئید مبتلا نشوید:
۱. آب زیاد بنوشید: حداقل روزی ۸ لیوان آب بنوشید
۲. سالاد، میوه و سبزیجات را روزانه به مقدار کافی مصرف کنید.
۳. اگر به علت شغل خود و یا مسافرت طولانی مجبورید روی صندلی سفت بنشینید از رینگ استفاده كنید. این رینگ‌های مخصوص را از داروخانه‌ها تهیه کنید.
۴. از خوردن غذاهای فست فود خودداری کنید.
۵. اگر زیاد می‌نشینید هر دو ساعت چند دقیقه راه بروید.
