سعی كنید هر دو تا سه ساعت یكبار ماده غذایی سبكی همچون نان خشك ساده و یا غلات خشك و یا چوب شور بخورید آنها را كنار تخت خود قرار دهید و هنگامی كه صبح یا اواسط شب احساس تهوع كردید، مقداری از آن را میل كنید. نشاسته موجود در این غذاها به جذب اسید معده كمك میكند. میوههای یخزده نیز گزینه خوبی هستند. كربوهیدراتهای ساده به راحتی هضم میشوند.
زنجفیل و یا نعناع بخورید. پژوهشها نشان میدهند كه زنجفیل و نعناع در درمان تهوع ناشی از بارداری و شیمیدرمانی بسیار مؤثرند. مواد غذایی ترش نیز به درمان تهوع كمك میكنند. شاید به همین دلیل باشد كه اكثر خانمهای باردار هوس خوردن لیمو ترش میكنند.
شواهد قوی وجود دارد كه طب فشاری نیز تهوع را درمان میكند و فشار سه منطقه از بدن نیز مفیدتر از سایر قسمتهای بدن است كه عبارتند از: 5 سانتیمتر بالای مچ دست روی بازو، پشت دست بین انگشت شست و انگشت اشاره ودر آخر تحریك میان انگشت دوم و سوم پا. فقط كافی است این قسمتها را سه تا پنج دقیقه فشار دهید.
در مواردی که تهوع ناشی از افزایش ترشح اسید یا التهاب معده است، باید با تجویز پزشک از داروهای کاهنده اسید معده استفاده کرد.
سوزش معده
برای پیشگیری از ابتلا به سوزش معده سه وعده غذای بزرگ خود را به پنج وعده غذای كوچك تقسیم كنید تا از ایجاد فشار ناگهانی به معده و ترشح زیاد اسید معده جلوگیری شود. اگر مستعدابتلا به سوزش معده هستید، از مصرف نعناع، شكلات و كافئین خودداری کنید. نعناع عضلات را شل میكند و باعث آروغ زدن میشود و طی این فرایند متأسفانه احتمال ابتلا به سوزش معده و حركت اسید معده بیشتر میشود.
شكلات و كافئین نیز تأثیری مشابه دارند. از خوردن غذاهای پر چرب مثل گوشت و یا پنیر چرب نیز خودداری كنید، چرا كه هضم آنها سخت است و احتمال سوزش معده را افزایش میدهند. برای كاهش سوزش معده، خوردن ریحان، هل، زردچوبه، دارچین و رزماری توصیه میشود. داروهای آنتیاسید نیز به درمان سوزش معده كمك میكنند.
شربتهای آنتیاسید سریعتر تأثیر میگذارند، ولی تأثیر داروهای جویدنی بیشتر و ماندگاری آنها طولانیتر است. اگر زیاد دچار سوزش سردل میشوید، از یكی از مسدودكنندههای مانند هیستامین استفاده كنید كه با كاهش هیستامین ترشح اسیدمعده را كاهش میدهد. شیرین بیان خواص ضدالتهابی دارد و باعث کاهش اسید معده میشود، اما به دلیل احتباس آب و افزایش فشار خون نباید در افراد مستعد یا مبتلا به فشار خون بالا استفاده شود.
از خم شدن بیش از حد نیز خودداری كنید و حداقل دو ساعت قبل از خواب از خوردن غذا خودداری ورزید. پس از غذا نیز دراز بكشید؛ به گونهای كه سر شما حداقل 15 سانتیمتر بالاتر از بدن قرار داشته باشد تا از بازگشت اسیدمعده و سوزش جلوگیری شود.
نفخ معده و روده
از مصرف مواد غذایی كه سخت هضم میشوند، خودداری كنید و یا مصرف آنها را كاهش دهید. مواد غذایی همچون لبنیات، شیرینكنندههای مصنوعی و سبزیجاتی همچون لوبیا، كلم بروكلی و پیاز حاوی قند طبیعی به نام «Pligasacoham» هستند كه شكستن آنهادر معده به سختی انجام میشود. از نوشیدن نوشابههای گازدار نیز بپرهیزید كه اساساً با ورود حبابهای كوچك به طور مستقیم به درون معده باعث نفخ میشوند.
کاهش مصرف نمک
مصرف نمك را نیز محدود كنید، زیرا نمك رطوبت بدن را جذب میكند و هر چقدر مقدار نمك در بدن بیشتر باشد، بدن آب بیشتری را در خود حفظ میكند. خوردن غذای سبك سبوسدار همچون یك سیب نیز مفید خواهد بود. به عنوان درمان جایگزین میتوانید از آب آلبالو و یا چای سبز استفاده كرده و یا با مصرف یك دیورتیك ملایم از تجمع مایع اضافی داخل بدن خلاص شوید.
خوردن كپسول نعناع قبل از غذا خوردن نیز مانع از نفخ معده میشود. قرص نعناع از مصر باستان برای انواع مشكلات معده، از تهوع گرفته تا اسهال تجویز میشده است. به نظر میرسد كه نعناع عضلات دستگاه گوارش را شل میكند و علائم بیماریهای گوارشی را كاهش میدهد.
مطالعات در آلمان نشان میدهد كه مصرف كپسول 180 تا 200 میلیگرمی نعناع، درد و نفخ معده را در 58 درصد از داوطلبان كاهش میدهد. ورزش نیز گاز معده و نفخ را درمان میكند. البته هیچگاه با شكم پر، ورزش نكنید. با تعریق بدن در حین ورزش نمك و مایعات اضافی بدن دفع میشود. نفخ معده میتواند نشانهای از ابتلا به التهاب معده یا عفونت هلیکوباکترپیلوری باشد که قابل درمان هستند.
نفخ روده میتواند نشانهای از مصرف غذای آلوده باشد که به همین دلیل باید از مصرف غذاهای آماده پرهیز کرد و در رستورانهای قابل اطمینان از نظر بهداشتی غذا خورد. یکی دیگر از علل نفخ روده، سندرم روده تحریکپذیر است که در آن حرکات روده به دلایل کم شناخته شدهای دچار بینظمی میشود. در این بیماران سطح استرس بالا است و مشخص شده که با بهبود وضعیت روانی، علایم گوارشی نیز کاهش مییابد.
برای خواندن بخش اول- راههای مقابل با مشكلات گوارشی- اینجا كلیك كنید.