بررسی آزمایشگاهی
بررسیهای آزمایشگاهی شامل شمارش كامل سلولهای خون، عملكرد كبد و تیروئید، الكترولیتها و كلسیم بوده و در موارد خاص بررسیهای تكمیلی از نظر میزان آمیلاز خون، عفونت با ژیاردیا و یا سایر انگلها و بررسی از نظر بیماری سلیاك پیشنهاد شده است.
با توجه به اعتقاد بعضی از محققین مبنی بر نقش هلیكوباكتر پیلوری در بروز سوءهاضمه جستجوی میكروب با روشهای غیر تهاجمی مانند انجام تست تنفسی اوره، آنتی ژن مدفوع و سرولوژی (فقط در ارزیابی دفعه اول) توصیه شده است. در صورتی كه بیمار به دلیل وجود علایم هشدار دهنده تحت اندوسكوپی قرار بگیرد، آزمایش اوره آز سریع یا نمونهبرداری مخاط معده به تشخیص میكروب كمك خواهد كرد.
علائم هشدار دهنده
پس به طور خلاصه، ابتدا به وجود علایم هشدار دهنده و سن بالاتر از 45 سال توجه میكنیم كه در صورت وجود اندوسكوپی پیشنهاد میشود. در صورت عدم وجود علایم هشدار دهنده در بیماران با سن كمتر 45 سال ابتدا به بررسی هلیكوباكتر پیلوری میپردازیم و در صورت وجود میكروب درمان ریشهكنی پیشنهاد میشود.
در صورت منفی بودن هلیكوباكتر پیلوری درمان با مهار كنندههای اسید به مدت 4 تا 8 هفته كمك كننده خواهد بود. در صورت عدم پاسخ به مهار كنندههای اسید پس از طول مدت درمان (8 هفته) باید به فكر اختلالات حركتی معده مانند گاستروپارزی و یا اختلالات روحی مانند افسردگی بود و درمان مناسب بر پایه تجویز داروهای بهبود دهنده تخلیه معده و یا داروهای ضد افسردگی صورت میپذیرد.
درمان دارویی
متوكلوپرامید و دمپریدون از داروهای تسریع كننده تخلیه معده بوده و در بهبود علایم سیری زودرس، اتساع شكم، تهوع و درد شكم كه در گاستروپارزی دیده میشوند، موثر هستند. در بیماران با سوء هاضمه غیر ساختاری باید در شرح حال و تاریخچه خانوادگی به بررسی دقیق تنشهای روحی پرداخت كه منجر به تشدید علایم بیماری و مراجعه وی به پزشك شده است.
در انجام بررسیها باید به این نكته توجه داشت كه آزمونهای متعدد تشخیصی منجر به ایجاد تشویش و نگرانی و از بین رفتن اعتماد بیمار شده و فقط در صورت یافتن شواهد كافی در معاینه باید از آنها كمك گرفت. آنچه كه برای بیمار مهم است تشخیص صحیح بیماری است و سوء هاضمه غیر ساختاری را باید به عنوان یك تشخیص مثبت در نظر گرفت. اطمینان بخشی به بیمار با توضیح ساده اختلالات حركتی معده، حس احشایی و ارتباط متقابل دستگاه گوارش با سیستم اعصاب مركزی تكمیل میگردد.
شناسایی عوامل غذایی، محیطی و تنشهای روحی كه سبب تشدید علایم میشوند و اجتناب از آنها نیز میتواند كمك كننده باشد. به نظر میرسد اكثر بیماران فقط در حملات حاد نیاز به دارو داشته و در سیر مزمن بیماری خود اطمینان از تشخیص صحیح بیماری و مراجعات دورهای جهت درمان كافی باشد. در صورت تداوم علائم به صورت شدید، مشاوره روانپزشكی جهت بررسی اختلالات روحی، سوء استفاده بدنی یا جنسی و نیز مراجعه به كلینیكهای درد جهت درمان بیماریهای روحی و بهبود درد مفید هستند.
براي خواندن بخش اول- سوء هاضمه و زخم دستگاه گوارش- اينجا كليك كنيد.