دكتر ناصر ابراهیمی دریانی
بیش از یك چهارم جمعیت دنیا دست كم برای مدت كوتاهی سوء هاضمه را تجربه میكنند. بیشتر افراد مبتلا به این عارضه با گذشت زمان بدون انجام اقدامات درمانی بهبود مییابند. ولی در اكثر موارد پس از انجام آزمایشات لازم نزد متخصصان گوارش جهت بررسی سوء هاضمه علل و ... میپردازند.
رویكردهای تشخیصی و درمانی
در برخورد با مبتلایان به سوء هاضمه تصمیمگیری در مورد انجام روشهای تشخیصی (مانند اندوسكوپی) در افرادی كه احتمال وجود بیماریهای ساختاری زیاد است در مقابل شروع درمان بدون انجام روشهای تشخیصی در بیمارانی كه احتمال وجود بیماریهای ساختاری كم است، بسیار اهمیت دارد.
شرح حال و تاریخچه خانوادگی و مصرف دارو به همراه معاینه بالینی تا حدود زیادی به تصمیمگیری كمك میكند. بررسی ماهیت درد و ارتباط آن با غذا خوردن همراه با معاینه بالینی تا حدوی در افتراق بین بیماریهای كیسه صفرا، مجاری صفراوی و زخم پپتیك مفید است.
سن بالاتر از 45 سال، كمخونی، یرقان، توده و مایع در شكم در معاینه همچنین وجود خون در مدفوع، وجود سابقه خانوادگی بدخیمیهای معده و مری، مقاومت به درمان طبی، كاهش وزن شدید، استفراغ مكرر و یا دشواری در بلع همگی نشانه احتمال وجود بیماری ساختاری بوده و در این موارد حتما اندوسكوپی توصیه میشود.
تشخیص
بیماری ریفلاكس و سوء هاضمه از نظر علایم، تداخل بسیار زیادی با هم دارند، پس منطقی به نظر میرسد كه در صورت اطمینان از عدم وجود هلیكوباكتر پیلوری یك دوره درمان با مهار كنندههای اسید به مدت 6 تا 8 هفته به منظور درمان ریفلاكس در افراد زیر 45 سال با سوء هاضمه و بدون علائم هشدار دهنده، تجویز شود.
درمان با مهار كنندههای اسید سبب بهبود علایم در اكثر بیماران مبتلا به سوء هاضمه و ریفلاكس توام میشود. در یك سوم بیماران با سوء هاضمه غیر ساختاری نیز با مصرف آنتیاسید بهبودی گزارش شده است. مصرف مهار كنندههای اسید باید به مدت طولانی و گاهی مادامالعمر ادامه یابد چرا كه قطع این داروها در دوسوم موارد منجر به برگشت علایم ظرف 3 ماه خواهد شد. اقدامات تشخیصی تكمیلی در بیماران با سوء هاضمه پیشرونده و مقاوم به درمانهای رایج باید صورت پذیرد.
سنتی گرافی معده جهت بررسی اختلالات حركتی معده در بیماران با سیری زودرس، بیاشتهایی و تهوع كاربرد دارد. پایش 24 ساعته اسید مری روش مناسب تشخیصی دیگری جهت بیماری ریفلاكس مقاوم به درمان طبی و یا با علایم غیر مروی ریفلاكس است، اگر چه همواره باید در نظر داشت كه تشخیص ریفلاكس براساس شرح حال، معاینه بالینی و نیز پاسخ درمانی مناسب به مهار كنندههای اسید است...
براي خواندن بخش دوم- سوء هاضمه و زخم دستگاه گوارش- اينجا كليك كنيد.