نكات قابل توجه در مبتلایان به تیروئید چشمی
گفتنی است كه توجه به چند نكته از جانب پزشكان و چه از جانب بیماران بسیار حایز اهمیت است:
1- این بیماری توسط یك پزشك با هر نوع تخصص قابل كنترل نیست، قطعاً باید دو یا سه پزشك بیمار را تحت كنترل داشته باشند، یك متخصص غدد، از لحظه شروع بیماری نیز بایستی یك پزشك متخصص چشم كه در زمینه تیروئید كار میكند باید بیمار را كنترل كند. گاهی اوقات از نظر روانی، به یك متخصص روانپزشكی نیاز است.
2- با توجه به اینكه بیماران تیروئیدی از نظر عمومی و سیستمیك دچار هیجان و اضطراب هستند. داروهایی كه مصرف میكنند، از نوعی است كه باعث تشدید این نوع هیجانات میشود. بنابراین ایجاد یك محیط روانی سالم در خانواده برای این افراد (كه باعث كاهش سیر بیماری میشود) امری كاملاً ضروری است. لذا به خانوادهها توصیه میشود بیماران تیروئیدی خصوصاً مبتلایان به تیروئید چشمی را بسیار تحت نظر داشته باشند.
3- همكاران محترم و بیماران توجه داشته باشند به هیچ عنوان منتظر بروز علایم تیروئید چشمی و شدت علایم نباشند تا پس از بروز علایم بیمار را ارجاع دهند. بلكه در مراحل اولیه بیماری، خصوصا بلافاصله پس از تشخیص بیماری پركاری تیروئید، ابتدا معاینه اولیه چشم انجام گیرد تا در صورت بروز تغییرات چشمی در آینده، چشم پزشك از درصد تغییرات ایجاد شده اطلاع كافی داشته باشد.
4- باید توجه داشت كه بیماران خصوصا مبتلایان به پركاری تیروئید، در مراحلی از بیماری، علایم چشمی شدت پیدا میكند. آن هم زمانی است كه بیماران كاندید انجام عمل جراحی است، بنابراین بایستی برای پیشگیری از شدت یافتن بیماری باید بیمار تحت نظر چشم پزشكی كه در این زمینه كار میكند باشد.
5- نكته مهم دیگر مربوط به جراحی این بیماران است، با توجه به اینكه بیماران به پزشك معالج خود اصرار دارند، از نظر ظاهری با كمك عمل جراحی هر چه سریعتر به حالت عادی برگردند، وجود مشكلات ظاهری مانند: پف پلكها، بیرون زدگی چشم و ... برای آنها آزار دهنده است. ولی باید به این نكته توجه داشت كه عمل جراحی در بیماران مبتلا به تیروئید چشمی، به دو قسمت تقسیم میشود:
در مواردی كه عصب تحت فشار قرار گرفته است و دوبینی شدید ایجاد شده و مانع از زندگی روزمره بیمار میشود، یا در مواردی كه به علت باز ماندن چشمها، قرنیه دچار خشكی میشود، انجام عمل جراحی به صورت اورژانسی ضروری است.
ولی در غیر از این موارد، اعمال جراحی كه به منظور زیبایی و برای برگردان كره چشم به داخل و رفع دوبینی، برطرف كردن پف پلكها و برای باز بودن پلكها انجام میگیرد، اعمال جراحی زمانی باید انجام گیرد كه طی معاینات استاندارد تیروئید چشمی ظرف 9- 6 ماه، ثابت بودن علایم بیماری، برای پزشك مسجل شده باشد، در واقع زمانی كه تیروئید پر كار است انجام عمل جراحی به منظور زیبایی امكان پذیر نیست.
انجام عمل جراحی زیبایی در مبتلایان چه زمانی امكانپذیر است؟
در این موارد، ابتدا بایستی بیماری با دارو، ید رادیواكتیو یا جراحی كنترل شود و ثابت بودن بیماری برای مدت 6 ماه برای پزشك اثبات شود، پس از این مدت میتوان اقدام به انجام عمل جراحی زیبایی چشم نمود.
نكته
اقدامات جراحی زیبایی طی یك مرحله انجام نمیگیرد، بلكه در اكثر این بیماران، انجام سه نوع عمل ضرورت دارد، یك عمل در اربیت تا حفره استخوانی انجام میگیرد كه از طریق كره چشم به قسمت داخل برمیگردد.
عمل دیگر، عمل Decompration است كه از این طریق بالانس كردن عضلات برای از بین بردن دوبینی انجام میشود و در نهایت انجام عمل در ناحیه پلكها، ابروها و جهت باز بودن چشم میباشد. بنابراین پروسه این اعمال جراحی گاهی بین یك تا دو سال به طول میانجامد، تا مرحله به مرحله اعمال جراحی و تنظیمات لازم انجام گیرد.
درمان
نكتهای كه در مورد تجویز دارو در این بیماران بایستی مورد توجه قرار گیرد این است كه: علیرغم اینكه درمان اصلی این بیماران تجویز كورتن است ولی متاسفانه گاهی اوقات به صورت بیرویه و طولانی مدت برای بیماران كورتن تجویز میشود.
با توجه به اینكه كورتن مانند شمشیر دو لبه عمل میكند یعنی باعث كنترل بیماری و از جهتی باعث ایجاد عوارض جبران ناپذیری خواهد شد. بنابراین بایستی تجویز كورتن تحت یك ضابطه خاص انجام گیرد، به گونهای كه علاوه بر كنترل بیماری از بروز عوارض دارو، ممانعت به عمل آید.
بیماران هرگز نبایستی خودسرانه كورتن مصرف كنند.گاه تجویز داروهای سركوب كننده سیستم ایمنی جهت پیشگیری از عوارض كورتن ضرورت دارد. تمامی این موارد مستلزم این است كه بیمار تحت نظر بوده و با رعایت حال بیمار بایستی صورت گیرد تا بیمار از درمان خسته نشده و از ادامه درمان منصرف نشود (گاه بیماران اظهار میدارند با چندین سال به پزشك مراجعه میكنیم ولی از درمان نتیجهای نگرفتیم).
باید توجه داشت با توجه به مزمن بودن این بیماری، درمان بیماری بین 7- 5 سال به طول میكشد، بنابراین به بیمار توصیه میشود تحمل زیادی برای كامل شدن دوره درمان داشته باشد.