دكتر سعید دباغی، دكتر سعید مهدوی
آنتی مولرین هورمون AMH یا (Mullerian Inhibiting Substance) یك گلیكوپروتئین دو زنجیرهای و از خانواده عوامل رشد و تمایز سلولها است. این هورمون كه در دوران جنینی از سلولهای سرتولی بیضه ترشح میشود، از تبدیل لولههای مولرینی به رحم و سایر ساختارهای مولرینی جلوگیری میكند. در جنین مونث فقدان AMH باعث تشكیل اجزای تناسلی مونث میشود. میزان آن در خون افراد با سن و جنس آنها در ارتباط است؛ به طوری كه در مردان بعد از بلوغ جنسی كاهش و در زنان تا قبل از بلوغ قابل اندازهگیری نمیباشد، ولی در دوران بلوغ به علت ترشح آن از سلولهای گرانولوزای فولیكولهای در حال رشد تخمدان، افزایش یافته و در طی سالهای باروری و زایش از میزان آن مجددا كاسته میشود؛ به طوری كه پس از یائسگی به علت تهی شدن تخمدان از فولیكولهای در حال رشد میزان سرمی آن بسیار ناچیز میباشد.
كاربردهای بالینی آنتی مولرین هورمون:
1- ارزیابی ذخیره فولیكولی تخمدان: سطح سرمی AMH با تعداد فولیكولهای اولیه مرتبط است و در مقایسه با میزان هورمونهای LH،FSH، استرادیول و Inhibine B (در سومین روز سیكل ماهانه) از ویژگی بالاتری برخوردار است.
2- پیشگویی دوره پیشیائسگی (Premenopausal): زمان بروز یائسگی در زنان متفاوت است و توان باروری تا قبل از تشخیص بالینی یائسگی كاهش چشمگیری مییابد. AMH شاخص مناسبی در پیشگویی زمان دوره پیشیائسگی است. 3- پیشگویی Ovarian Aging و IVF موفق: در زنان تحت درمان ناباروری، Ovarian Aging با كاهش پاسخدهی تخمدان به تجویز گنادوتروپین و احتمال ضعیف وقوع بارداری مشخص میشود. تعیین این زنان كم پاسخ (Low Responder) قبل از ورود به برنامه IVF حائز اهمیت است. تحقیقات نشان داده كه AMH شاخص بسیار مناسبی برای ارزیابی میزان پاسخدهی تخمدان به برنامه IVF میباشد؛ به طوری كه میزان آن در زنان كم پاسخ كمتر از زنان با پاسخدهی مناسب است. جهت انجام این آزمایش به CC2 سرم نیاز است و جواب آزمایش یكماهه آماده ارائه به پزشك میشود.