تحریریه پزشك امروز
غده تیروئید در هفته سوم جنینی از قاعده زبان نزول كرده به جلوی گردن در محل طبیعی آن قرار میگیرد كه این مسیر نزول در مراحل بعدی جنینی بسته میشود. در مواردی این مسیر باز میماند و یك بیماری مادرزادی خوشخیم به نام كیست تیروگلوس ایجاد میشود كه از شایعترین ناهنجاریهای مادرزادی تیروئید میباشد.
محل این كیست در 80 درصد موارد زیر استخوان هیوئید بوده و در كمتر از 5 درصد حاوی بافت تیروئید هم هست كه به طور نادر در این 5 درصد بدخیمی هم میتواند اتفاق بیفتد. معمولا به صورت یك توده نرم در جلوی گردن در خط وسط از بدو طفولیت دیده شده و با هر بار عفونت دستگاه تنفس فوقانی ملتهب، قرمز و بزرگ میشود.
بهترین اقدام درمانی پس از اسكن تیروئید و اطمینان از نرمال بودن تیروئید برداشت كامل كیست و مجرا تا قاعده زبان میباشد.
ناهنجاریهای غیرشایع دیگری مانند تیروئید زبانی و یا قرارگیری نابجای آن هم است كه در این مقال نمیگنجد.
پركاری تیروئید: یكی از بیماریهای خوشخیم تیروئید، پركاری آن است كه به علت افزایش هورمون ترشح شده از آن و سركوب هورمون مترشحه از هیپوفیز (TSH) مشخص میشود. مهمترین بیماریهایی كه باعث پركاری تیروئید میشوند بیمار گریوز (Graves) و گواتر باندول توكسیك (گره داغ) و گواتر مولتی ندولر یا پر گره میباشند. همچنین در اثر التهاب تیروئید نیز هورمونهای آن آزاد شده و علائم پركاری تیروئید ایجاد میكند.
گریوز شایعترین علت پركاری تیروئید (80-60 درصد) میباشد. یك بیماری ایمنی با علت نامشخص در زمینه احتمالی ارثی میباشد. این بیماری معمولا در 60-40 سالگی با گواتر منتشر و پركاری تیروئید و علائم خارج از تیروئید شامل علایم چشمی و پف اطراف آن و علایم پوستی در ساق پا و بزرگی سینهها در مردان (ژنیكوماستی) و غیره مشخص میشود.
در ایجاد این بیماری، عفونتهای میكروبی و ویروسی تیروئید و نیز عامل ژنتیك و ارث دخیل است. علائم پركاری تیروئید شامل گرگرفتگی، تعریق و افزایش حس تشنگی و نیز كاهش وزن علیرغم خوب خوردن بیمار و رساندن كالری میباشد.
تپش قلب، اضطراب، خستگی، اختلالات خلقی، فعالیت بدنی زیاد و لرزش دستها هم از سایر علائم است. پركاری تیروئید اختلالات گوارشی شامل افزایش حركات روده و اسهال نیز ایجاد میكند. البته در خانمها اختلالات سیكل ماهانه (مثل عدم ایجاد سیكل ماهانه، كاهش میل جنسی و نازائی) اضافه میشود. در بچهها رشد سریع و بلوغ استخوانی زودرس ایجاد میشود. در افراد پیر، مشكلات قلبی – عروقی و نارسایی قلب افزوده میشود.
- در تمام علائم فوقالذكر علائم چشمی شامل بیرونزدگی آن و پف اطراف آن مهمتر و شایعتر تا 50 درصد موارد بیماری میباشد.
- در بررسی آزمایشگاهی این بیماران، هورمونهای تیروئید شامل 3T و 4T بالا و به تبع آن ترشح TSH سركوب شده است و پایین میباشد.
- درمان این بیماران با داروی ضدتیروئید – ید رادیواكتیو و در نهایت جراحی و برداشتن تیروئید میباشد...
برای خواندن بخش دوم- بیماریهای خوشخیم تیروئید- اینجا کلیک کنید.