دکتر محمد رضا مهاجری تهرانی؛ فوق تخصص غدد
گره (ندول) تیروئید چیست؟ واژهی گره (ندول) تیروئید به حالتی اطلاق میشود كه گروه یا دستهای از سلولهای تیروئید به صورت غیرطبیعی رشد كرده و به صورت توده یا گره در تیروئید در میآیند. با وجود اینكه بیشتر گرههای تیروئید خوشخیم هستند (غیرسرطانی)، تعداد كمی از آنها دارای سلولهای سرطانی هستند. به همین علت بررسی گرههای تیروئید به منظور تشخیص این بدخیمیها انجام میشود.
علل
احتمال 1 نفر از هر 10 نفر وجود دارد كه شما و یا در فردی كه شما میشناسید ندول تیروئید ایجاد شود. با وجود اینكه مهمترین علت گره تیروئید، سرطان تیروئید است، خوشبختانه در كمتر از 10درصد از ندولها وجود دارد. این بدین معناست كه 9 گره از هر 10 گره خوشخیم است. شایعترین گرههای خوشخیم تیروئید، گرههای كلوئید و فولیكولار آدنوم هستند.
اگر گرهای بدون نیاز بدن، هورمون تیروئید بسازد به آن گرهی خودكار گفته میشود و گاهی اوقات میتواند سبب پركاری تیروئید شود. اگر داخل گره از خون یا آب پر شده باشد به آن كیست تیروئید میگویند. ما علت تشكیل گرههای غیرسرطانی را نمیدانیم. بیمار با كم كاری تیروئید هم میتواند گره تیروئید داشته باشد بخصوص اگر علت كمكاری التهاب باشد كه به نام تیروئیدیت هاشی موتو شناخته میشود.
گاهی اوقات كمبود ید در رژیم غذایی میتواند سبب به وجود آمدن گره تیروئید شود. بعضی از گرههای خودكار دارای یك نقص ژنتیكی هستند كه سبب رشد آنها و تشكیل گره میشود.
علائم بالینی
بیشتر ندولهای تیروئید هیچ علامتی ندارند. معمولاً پزشك شما ضمن یك معاینه بالینی آن را پیدا میكند و یا خود شما ممكن است تودهای در گردن خود، وقتی كه در آینه نگاه میكنید، ببینید. اگر گره از سلولهای تیروئید تشكیل شده باشد، كه به طور فعال بدون در نظر گرفتن نیاز بدن هورمون تیروئید تولید میكنند بیمار ممكن است از علائم پركاری تیروئید شكایت داشته باشد.
تعداد كمی از بیماران كه دارای گره تیروئید هستند، ممكن است از درد در ناحیه گردن، فك و یا گوش شكایت داشته باشند. اگر گره به اندازه كافی بزرگ باشد میتواند سبب اشكال در بلع، و یا احساس قلقلك در گلو و یا تنگی نفس شود البته اگر روی نای فشار آورد. بندرت گرفتگی یا خشونت صدا ممكن است به علت تحریك یكی از اعصاب حنجره توسط گره بوجود آید.
تشخیص
از آنجا كه بیشتر مبتلایان به گره تیروئید بدون علائم هستند، بیشتر گرهها در حین معاینه گردن به علت دیگر كشف میشود. مثلاً هنگام معاینه بالینی معمول یا وقتی كه شما مبتلا به سرماخوردگی شدهاید پس از پیدا كردن گره پزشك شما تلاش خواهد كرد كه ببیند آیا ندول (گره) در زمینه بیماری زمینهای دیگر مانند كمكاری یا پركاری تیروئید است یا خیر.
پزشك شما با معاینه تیروئید خواهد فهمید كه آیا غده تیروئید بزرگ است؟ آیا یك گره وجود دارد؟ یا تعداد متعدد گره در تیروئید شما وجود دارد. آزمایشات اولیه شامل اندازهگیری میزان هورمون تیروكسین (T4) و محرك غده تیروئید (TSH) در خون است كه معین میكند آیا غده تیروئید شما درست عمل میكند یا خیر؟
بیشتر بیماران دارای گره تیروئید دارای عملكرد نرمال تیروئید هستند. تشخیص سرطانی بودن گره تیروئید با معاینه بالینی و تستهای عملكرد تیروئید به ندرت به تنهایی امكانپذیر است پس در نتیجه بررسی گره تیروئید معمولاً نیاز به آزمایشات مخصوصی مانند بیوپسی با سوزن ظریف، سونوگرافی از تیروئید و اسكن تیروئید دارد...
برای خواندن بخش دوم -گرههای تيروئيد- اینجا کلیک کنید.