مترجم: فاطمه مهدی‌پور
فصل گرما در راه است. عرق كردن و به دنبال آن بوی بد بدن یكی از دردسرهایی است كه همه ما با آن مواجه هستیم. در مطلبی كه می‌خوانید، ابتدا توضیحاتی درخصوص پدیده تعریق، انواع آن و سپس راه‌حل‌هایی برای رفع بوی بدن ارائه می‌شود. تعریق یا عرق كردن، پدیده كاملا طبیعی بدن انسان می‌باشد و برخلاف آنچه تصور می‌شود، بخشی از سیستم خنك‌كننده بدن است كه باعث می‌شود بدن در دمای مناسبی قرار گیرد.
عرقی كه از غدد مولد عرق ترشح می‌شود و تمام اعضای بدن را فرا می‌گیرد، معمولا بی‌بوست و صرفا از آب و نمك تشكیل می‌شود. در مقابل، عرقی كه بو دارد و باعث ناراحتی می‌شود، مربوط به اعضای خاصی از بدن است كه از چربی و پروتئین‌ها تشكیل می‌گردد.
این اعضای خاص و بسیار حساس شامل پاها، زیربغل، اعضای تناسلی، كپل‌ها، مقعد و پستان‌ها هستند كه میزان قابل توجهی باكتری دارند. این باكتری‌ها از مواد مغذی تغذیه كرده و هنگام از بین رفتن، بوی بدی ساطع می‌كنند.
انواع تعریق
تعریق فیزیولوژیكی: این نوع تعریق به ویژه مربوط به فعالیت‌های فیزیكی مثل ورزش، پیاده‌روی و به طور كلی فعالیت‌های جسمی و حاوی مقدار زیادی آب و نمك است. این عرق به هر اندازه‌ای كه ترشح شود، معمولا بوی بدی ندارد.
تعریق عصبی
این نوع تعریق، همانگونه كه از نامش پیداست، زمانی ترشح می‌شود كه بدن دچار فشار روحی، عصبانیت، اضطراب و... باشد. میزان ترشح این نوع عرق زیاد نیست، اما بوی بد دارد؛ زیرا تركیب آن چرب است و لیپیدها و پروتئین‌ها امكان تكثیر باكتری‌ها را فراهم می‌سازند.
عواملی كه بوی بدن را تشدید می‌كند
به طور كلی بوی بد بدن به دلیل بی‌توجهی و عدم رعایت بهداشت جسمی، به ویژه در نقاط حساس بدن كه پیش از این به آنها اشاره شد، ایجاد می‌شود؛ با این حال ممكن است این بو ناشی از اختلالاتی باشد كه در سلامتی انسان رخ می‌دهد؛ از قبیل: عفونت، دیابت بیماری‌های طولانی مدت و مزمن مصرف مواد مخدر و توتون برخی غذاها و نوشیدنی‌های گرم كه حاوی كافئین هستند عصبانیت، فشارهای روحی، اضطراب یبوست داروهای ضدروان‌پریشی
با این حال، عرق كردن كاركردهایی نیز دارد كه برای بدن انسان لازم است.
مثلا درجه حرارت بدن را ثابت نگه می‌دارد، موجب دفع مقدار قابل توجهی از اسیدها، اوره و املاح معدنی بدن می‌شود و همچنین از پوست دفاع و مراقبت می‌كند. در واقع عرق با «سبوم» یك پوشش «هیدرولیپیدی» می‌سازد و از خاصیت اسیدی PH پوستی حفاظت می‌كند. اما با تمام اینها روشن است كه در فصل گرما، عرق كردن، به خصوص اگر با بوی بد همراه باشد (كه حاصل از بین رفتن اسیدهای موجود در سبوم است)، تبدیل به یك مشكل واقعی می‌شود.
چگونه می‌توان با بوی بد عرق مبارزه كرد؟
مقابله با بوی بد یك مسأله بهداشتی است كه با ایجاد تغییر در رفتار و عادت‌ها آغاز می‌شود. برای این كار ابتدا لازم است:
به طور مرتب دست‌های‌تان را با صابون مناسبی كه با پوست‌تان سازگار است، بشویید. لباس‌های تمیزی بپوشید و از پارچه‌هایی استفاده كنید كه عرق بیشتری جذب می‌كنند. لباس‌های‌تان را از جنس نخی، ابریشمی و الیاف طبیعی انتخاب كنید. ازپوشیدن لباس‌هایی با الیاف پلی استر و مصنوعی بپرهیزید. لباس‌های گشاد بپوشید.
در تابستان كه زیاد عرق می‌كنید، دست كم روزی دو بار دوش بگیرید. از دئودورانت‌ها استفاده كنید كه بیشتر آنها در از بین بردن بوی بدن موثرند. دئودورانت‌ها عملكردی دوگانه دارند؛ یعنی هم بوی بد را از بین می‌برند و هم تعریق را كنترل می‌كنند.
زیر بغل‌ها رابه طور مرتب اصلاح كنید؛ زیرا موهای زائد رطوبت را جذب و به تكثیر باكتری كمك می‌كنند. فشارهای روحی و نگرانی‌ها موجب افزایش تعریق می‌شوند. تمدد اعصاب نتیجه مطلوبی خواهد داشت. پس از هر جلسه ورزش، برای جبران مقدار آبی كه در حین تمرینات ازدست داده‌اید، آب زیادی بنوشید. تغذیه مناسب نیز نقش مهمی در مبارزه با بوی بد دارد. توجه داشته باشید كه مواد غذایی از قبیل نمك، نوشیدنی‌های گازدار، غذاهای تند، سیر، پیاز و... بوی بدی را كه از عرق ساطع می‌شود، تشدید می‌كنند.
اما گاهی این نكات برای حل مشكل كافی نیست. در این صورت چه باید كرد
گیاهانی از جمله پنج انگشت، مریم گلی و نوعی نارون كوهی خاصیت ضدتعریق دارند. گیاه مریم گلی، در افرادی كه در ناحیه پاها و دست‌ها زیاد عرق می‌كنند، بسیار موثر است. برای این كار، 10 برگ از مریم گلی و چند پر استوخودوس را در آب بجوشانید و هر شب پاها یا دست‌های‌تان را ده دقیقه در این محلول قرار دهید.
اگر از عرق بیش از حد زیربغل‌ها رنج می‌برید، خاك رس پودر شده می‌تواند به شما كمك كند. برای این كار سه مشت خاك رس را در وان حمام حل كنید و بدن‌تان را با این آب شستشو دهید.
