دکتر محسن نراقی
در دوران پس از جراحی، ترمیم زخم‌ها و التیام بافت‌ها باید روند مناسبی را طی کند؛ بنابراین دستیابی به نتایج مطلوب در جراحی پلاستیک بینی، بدون مراقبت‌های دقیق پزشک و بیمار امکان‌پذیر نخواهد بود.
ساعت‌های ابتدایی پس از جراحی
در ساعت‌های ابتدایی پس از جراحی، خونریزی جزئی به صورت نشت خون از کنار پانسمان بینی، کاملاً طبیعی بوده و به هیچ وجه نگران‌کننده نیست. در این شرایط، می‌توان با دستمال کاغذی مرطوب صورت بیمار را تمیز کرد.گاهی در ساعات نخستین پس از به هوش آمدن، بیمار احساس گلودرد می‌کند که ممکن است به دلیل تأثیر به جا مانده از لوله بیهوشی باشد.
در برخی بیماران، به علت وسعت زیاد اقدامات جراحی در قسمت استخوانی بینی، ممکن است کبودی دور چشم مشخص‌تر شود. حتی گاهی اوقات قسمتی از سفیدی چشم دچار خونمردگی می‌شود. هیچ‌یک از این پیشامدها در نتیجه عمل تأثیرگذار نبوده و صرفاً موقتی هستند. گاه در روزهای اول و دوم، ورم بیشتر می‌شود و در روز سوم به اوج می‌رسد؛ اما به هیچ‌وجه نگران‌کننده نیست.
بیست و چهار ساعت نخست پس از عمل
در بیست و چهار ساعت نخست پس از عمل، برای کاهش تورم دور چشم، بهتر است روی چشم‌ها کیسه یخ بگذارید. ساده‌ترین راه استفاده از دو عدد کیسه فریزر کوچک هرکدام حاوی سه قطعه یخ است. کیسه‌ها را به یکدیگر گره زده و روی چشم‌ها بگذارید. با آب شدن یخ‌ها، همین عمل را باید تکرار کنید.
در مواردی که پس از عمل جراحی، داخل بینی بیمار پانسمان قرار می‌گیرد، جراح، یک تا شش روز (معمولا دو روز) پس از عمل، پانسمان‌ها را خارج می کند.در انتهای عمل جراحی، روی بینی بیمار قالبی از جنس پلیمر سبک (قبلا از گچ استفاده می‌شد) گذاشته می‌شود.
جراح این قالب را بین روز چهارم تا هشتم (معمولاً روز ششم) از روی بینی برمی‌دارد. طی این مدت بیمار باید از وارد شدن ضربه به بینی جلوگیری کند. پیش از برداشتن قالب از روی بینی بهتر است بیمار به طور کامل استحمام کند و سر و صورت خود را بشوید تا چسب‌ها شل شده و قالب آسان‌تر برداشته شود.
پره‌های کناری بینی هیچگاه برش و بخیه ندارند و بخیه فقط روی پره وسطی بینی می‌خورد که بین روز چهارم تا هشتم، جراح بخیه را از روی بینی برمی‌دارد.بیشتر اوقات، در مواردی که هم‌زمان با جراحی پلاستیک بینی، جراحی انحراف تیغه بینی نیز انجام می‌شود، ورقه‌هایی از جنس سیلیکون، به طور موقت در دو طرف تیغه بینی گذاشته می‌شود تا از چسبندگی و بازگشت انحراف بینی جلوگیری شود.
جراح این ورقه‌ها را بین هفته اول تا سوم از داخل بینی خارج می‌کند.طی چند هفته پس از عمل، به علت جمع شدن و خشک شدن ترشحات داخل بینی، شاید تنفس دشوار شود. جهت رفع این مشکل، بیمار می‌تواند روزانه و در چند نوبت، محلول سرم نمکی نرمال را با استفاده از سرنگ 20 سی سی بدون سوزن در بینی خود بریزد تا بی‌آنکه چسب‌ها خیس شوند، مقداری از ترشحات بینی نرم شده و از راه بینی و یا حلق و دهان خارج شوند.
دوهفته پس از عمل
تا دو هفته پس از عمل باید از تخلیه ترشحات بینی با فشار خودداری نمود.در برخی بیماران ممکن است در هفته‌های نخست پس از عمل، لب بالا تا اندازه‌ای بی‌حس باشد که این حالت ظرف چند ماه به‌تدریج از بین می‌رود. در افراد شاغل، معمولاً یک هفته مرخصی برای انجام این عمل و دوران پس از آن کفایت می‌کند. این زمان بسته به وضعیت و تمایل بیمار قابل تمدید خواهد بود. رفتن به مسافرت نیز پس ازگذشت سه روز از عمل مانعی ندارد.
در هفته‌های نخست پس از عمل، بیمار باید از قرار گرفتن در معرض آفتاب خودداری کند؛ زیرا اشعه آفتاب، موجب افزایش ورم بینی می‌شود. همچنین باید از مواجهه مستقیم با وسایل حرارت‌زا مانند اجاق گاز نیز پرهیز نمود.
جلوگیری از واردشدن ضربه به بینی
طی روزهای نخست پس ازعمل از هرگونه ضربه به بینی بایداجتناب شود. برای مثال، هنگام خواب باید طاقباز خوابید و هنگام پوشیدن و درآوردن لباس از لباس‌های دگمه‌دار یا زیپ‌داراستفاده کرد تا ضربه‌ای به بینی وارد نشود. بهتر است هنگام خوابیدن نیم‌تنه بالاتر از پاها قرار گیرد تا ورم کمتری در ناحیه صورت ایجاد شود.
می‌توان با گذاشتن بالش‌هایی در زیر تشک، شیبی حدود 30 درجه ایجاد کرد. نشستن یا ایستادن در روز اول، نه تنها مانعی ندارد، بلکه بهتر از دراز کشیدن است، زیرا وضعیت عمودی به کاهش ورم کمک می‌کند.
عطسه یا سرفه با دهان باز
در هفته نخست پس از عمل باید از عطسه و یا سرفه با دهان بسته، خنده‌های زیاد و عمیق و نیز از گریه اجتناب شود.
می‌توان با استفاده از مسواک نرم، دندان‌ها را مسواک زد؛ به شرطی که لب بالا دستکاری نشود. شستن صورت یا استحمام کردن به شرطی که پانسمان روی بینی خیس نشود، اشکالی ندارد. بیمار باید از گذاشتن عینک طبی یا آفتابی به مدت یک ماه خودداری کند. در صورتی که عینک با استفاده از چسب ضد حساسیت به پیشانی متصل شود، می‌توان از همان روز نخست از عینک استفاده نمود.
استفاده از لنزهای تماسی چشم، از فردای روز عمل مانعی ندارد. استفاده از مواد آرایشی اشکالی ندارد. شاید به دلیل اثر چسب‌های بینی، برخی از بیماران تصور کنند که بینی‌شان بیش از اندازه بالا رفته است، اما پس از برداشتن چسب‌ها نوک بینی به‌تدریج در وضعیت طبیعی خود قرار می‌گیرد...
برای خواندن بخش دوم- مراقبت‌های پس از عمل جراحی پلاستیک بینی- اینجا کلیک کنید.
