تحریریه پزشك امروز
در چشم‌پزشكی، برای اصلاح نزدیك بینی و دوربینی، باید لایه نازكی از سطح قرنیه را برداشت. برای این كار، از لیزرهای اگزایمر استفاده می‌شود. لیزرهای اگزایمر، لیزرهایی گازی (گونه‌ای لیزر ماوراءبنفش) هستند كه در آنها تركیبی از آرگون و فلوراید استفاده می‌شود.
از این وسیله، امروزه برای اصلاح عیوب انكساری از قبیل دوربینی، نزدیك‌بینی، آستیگماتیسم و همچنین از بین بردن شكست‌های ناخواسته سیستم اپتیكی چشم، با لایه‌برداری از سطح قرنیه و تغییر انحنای آن، استفاده می‌شود. اغلب از لیزرهای اگزایمر در جراحی چشم و ساخت نیمه‌رساناها استفاده می‌شود.
از لیزر اگزایمر از سال 1987 برای عمل پی آركی استفاده می‌شد و در سال 1995 استفاده از این لیزر در RPK مورد تایید انجمن دارو و غذای آمریكا FDA قرار گرفت. تنها لیزرهای اگزایمر خاصی، برای لیزیك تاییدیه FDA گرفته‌اند. این لیزر، لیزر سرد (عدم تولید حرارت) بوده و اجازه برداشت دقیق بافت (به منظور شكل‌دهی مجدد سطح قرنیه)، بدون آسیب حرارتی به بافت‌های مجاور را می‌دهد.
ساختار فیزیكی – مكانیكی دستگاه
لیزر اگزایمر لیزری بسیار دقیق بوده كه با استفاده از امواج نوری پرانرژی و غیرقابل رویت، سطح قرنیه را تراش می‌دهد. به این صورت كه پالس‌های نوری با طول ده نانو ثانیه تا چند ده نانو ثانیه در طول موج ماوراء بنفش تولید می‌كند. لیزرهای اگزایمر مورد استفاده در پزشكی دارای طول موج‌های 193، 248 و 308 نانومتر هستند كه در جراحی چشم و عروق كاربرد دارند.
با استفاده از این روش، می‌توان سطح قرنیه را كم شیب‌تر یا پرشیب‌تر كرد، همچنین می‌توان تصور كرد كه این لیزر، سطح قرنیه را به گونه‌ای تراش دهد كه گویی لنز تماسی دائمی روی قرنیه گذاشته باشیم. دقت لیزر اگزایمر به حدی است كه با هر پالس، طی 9-10×12 ثانیه، 25/0 میكرون از بافت را تراش می‌دهد كه معادل 005/0 ضخامت موی انسان و یا 6-10×39 اینچ است!
عمل‌های جراحی رایجی كه در آن از این لیزر استفاده می‌كنند، عبارتند از
PRK:
در این روش لایه نازك روی سطح قرنیه (اپیتلیوم)، برداشته شده، سپس عمل لایه‌برداری به وسیله لیزر ABLATION صورت می‌پذیرد كه پس از مدتی اپیتلیوم بهبود می‌یابد.
لیزیك
در این روش، قسمتی از قرنیه، در حدود 160 میكرومتر كه شامل اپیتلیوم، بویمن و بخشی از استروما است، به وسیله دستگاه لیزر FEMTO SECOND برداشته می‌شود و سپس ABLATION انجام می‌گیرد. بعد از آن دوباره لایه برداشته شده، در جای خود گذاشته می‌شود.
روش كار دستگاه لیزر اگزایمر در هنگام لیزیك
در ابتدا توسط وسیله‌ای به نام میكروكراتوم (شبیه رنده نجاری ولی در ابعاد بسیار ظریف‌تر)؛ یك لایه از قسمت سطحی قرنیه به قطر تقریبی 9 میلی‌متر و ضخامت در حدود 160 میكرون، برداشته می‌شود. سپس با لیزر اگزایمر، قسمت مركزی عمق قرنیه تراش داده می‌شود كه میزان تراش؛ بسته به میزان و نوع شماره چشم از یك فرد به فرد دیگر تفاوت خواهد كرد.
در انتها لایه به جای اولیه خود برگردانده می‌شود و این لایه بدون نیاز به بخیه در جای خود فیكس می‌شود. اما كسانی كه عیوب انكساری بالا (نزدیك‌بینی بیش از 7 دیوپتر و آستیگماتیسم بیش از 3 تا 4 دیوپتر) دارند، باید توقع زیادی در بهبودی خود با این دستگاه و روش نداشته باشند...
براي خواندن بخش دوم- كاربرد لیزر اگزایمر - اينجا كليك كنيد.
