تحریریه دنیای زنان
پوكی استخوان با اسم علمی استئوپروزیس كه «بیماری خاموش» نیز نامیده میشود، زمانی رخ میدهد كه تراكم بافتهای استخوانی كمتر میشود. بهترین روش برای تشخیص پوكی استخوان، سنجش تراكم استخوان است. خوشبختانه امروزه برای سنجش تراكم استخوان، دستگاههای جدیدی ساخته شدهاند كه میتوانند با دقت نسبتا زیادی، تراكم استخوانی و نسبت آن با استخوان سالم و سن مناسب را اندازهگیری كنند.
این آزمایشها برای تشخیص و پیگیری درمان پوكی استخوان، دقیقتر از عكسبرداری با اشعه هستند. پرتوهای ایكس به طور معمول، برای تشخیص پوكی استخوان مورد استفاده قرار نمیگیرند. این پرتوها كه به دلایل دیگری استفاده میشوند ممكن است پوكی استخوان را نیز در حالتی كه حدود 25 تا 40 درصد توده استخوان از بین رفته باشد، نشان دهد؛ ولی در بیشتر موارد پوكی استخوان تشخیص داده نمیشود، تا اینكه فرد دچار شكستگی شود.
تراكمسنجی استخوان، روشی برای اندازهگیری مقدار كلسیم در استخوان است كه به طور معمول در ناحیه مهرههای كمری یا در قسمت كفل انجام میپذیرد. یكی از روشهای سنجش تراكم استخوان در ستون فقرات روش IVA است. تكنیكهای غیرتهاجمی و دقیق برای ارزیابی توده استخوانی كم است كه برای تعیین میزان پوكی استخوان در ستون فقرات كمری از مهرههای 1L تا 4L تست تراكم استخوان به عمل میآید؛ ولی اكثر شكستگیهای استخوان در ستون فقرات، در مهره اول كمری رخ میدهد كه گاهی منجر به گوژپشتی میشود.
این افراد امكان داد دارای چگالی استخوانی نرمالی یا استئوپنی بوده؛ ولی دچار شكستگی مهرههای كمری ناحیه 1L یا فقرات پشتی شده باشند. پوكی استخوان، یكی از قویترین فاكتورهای مرتبط با شكستگی است. علاوه بر توده استخوانی، تركیبی از دیگر فاكتورهای خطر، شامل شكستگی مهره قبلی، به طور معنیداری خطر پیشرفت شكستگی بعدی را افزایش میدهد. علاوه بر این، وجود شكستگی مهره با افزایش كمردرد، كاهش تحرك، افزایش روزهای استراحت در بستر، كاهش زمان كار، افسردگی و میزان بیشتری از بستری شدن و عوارض ناشی از آن همراه است.
با تولید دستگاههای و توانایی تهیه تصاویر به صورت تمامرخ و نیمرخ از فقرات پشتی و كمری، آشكارسازی مهرههایی كه دچار شكستگی شده، مرتفع شده است. تكنیك IVA برای این منظور عرضه شده است و در این تكنیك با دوز جذبی بسیار كم، تصاویری دقیق و شفاف به صورت تمامرخ و نیمرخ از مهرههای كمری و پشتی تهیه میشود كه پزشك میتواند با دقت بیشتری ریسك شكستگی را مورد ارزیابی قرار دهد.
در این تكنیك به علت بهرهگیری از تكنیك تصاویر دیجیتال، با به كارگیری فیلترهای تصویرسازی لبههای مهره ستون فقرات به راحتی قابل مشاهده است كه كمك شایانی در تشخیص و تعیین شكستگیها میكند. تعیین ارتفاع مهرهها پارامتر خوبی برای تعیین احتمال شكستگی استخوانهای ستون فقرات محسوب میشود. تعیین ارتفاع تكتك مهرهها با استفاده از نرمافزار ویژه امكانپذیر است.
طبق مطالعات انجامشده با به كارگیری تكنیك IVA بیش از 30 درصد بیماران احتیاج به درمان دارند، در حالی كه فقط با تعیین تراكم استخوان، این افراد جزء افرادی قرار میگیرند كه به صورت اندك دچار كاهش تراكم استخوان هستند اما قبلا دچار شكستگی استخوان شدهاند و شدیدا در خطر شكستگیهای دیگری قرار دارند.
تراكمسنجی به چند روش قابل انجام است. كه این روشها عبارتند از
DEXA،FVA،QCT،QUS
نحوه نمایش میزان تراكم در دستگاه تراكمسنج...