مشورت با پزشك
به طور كلی، اسكلروتراپی و لیزردرمانی برای درمان وریدهای عنكبوتی (تلانژكتازی) و اسكلروتراپی و جراحی برای درمان رگهای واریسی مفیدترند. رگهای واریسی و وریدهای عنكبوتی در درجه اول یك مشكل زیبایی است ولی در موارد شدیدتر به خصوص وقتی كه روی رگهای واریسی زخم به وجود میآید، حتماً باید درمان شود.
هر ساله هزاران نفر تحت درمان این بیماری قرار میگیرند، اگرچه با وجود تبلیغات فراوان مثل «منحصر به فرد»، «دائمی»، «بدون درد» و كاملاً امن، انتخاب نوع درمان مشكل میشود، ولی قبل از هر نوع تصمیمگیری برای درمان بهتر است در مورد ایمنی و اثربخشی نوع روش درمان با پزشك خود مشورت كنید.
جوراب واریس
جورابهای واریس فشار وارد بر رگها را كاهش میدهند. این جورابها در انواع مختلف دارند و برخی از آنها ممكن است فشار بیشتری اعمال كنند.
عیب اصلی استفاده از این جورابها این است كه به محض اینكه از پا درآورده شوند، مجدداً رگهای واریسی نمایان میشوند و این موضوع برای بیماران ناراحتكننده است؛ بنابراین ممكن است خیلی پرفایده نباشند و معمولاً بعد از چند بار شستو شو هم به اندازه روز اول مؤثر نخواهند بود و باید مداوم تعویض شوند.
اسكلروتراپی
در اسكلروتراپی، مایعی با سوزن مستقیماً داخل ورید تزریق میشود كه دیواره رگهای ورید را تحریك میكند و رگهای واریسی به بافت تبدیل ودر نهایت از نظرها محو میشوند. اسكلروتراپی معمولاً برای وریدهای عنكبوتی و واریسهایی استفاده میشود كه كمتر از 6 میلیمتر طول داشته باشند.
این روش، به خصوص برای افرادی مناسب است كه جورابهای واریس تأثیری بر درمان نداشته است. امروزه در ایالات متحده آمریكا، موادی كه بیشتر برای اسلكروتراپی مورد استفاده قرار میگیرد، سالین هیپوتونیك و سدیم سولفات است. پُلی دوكانُل (Polidocanol) در حال بررسی توسط FOA است و هنوز اثربخشی آن اثبات نشده است.
بعد از تزریق، محل تزریق تا چند روز بانداژ میشود. این روش از سال 1920 استفاده میشود و در اكثر موارد به بیش از یك جلسه درمان نیاز است. در حدود 10 تا 30 درصد از بیماران تحت درمان با اسكلروتراپی، تغییر رنگ ایجاد میشود كه معمولاً ناشی از هم پاشیدگی سلولهای قرمز خون است.
البته این تغییر رنگ معمولاً طی شش ماه به طور كامل برطرف میگردد. یكی دیگر از مشكلات این روش ایجاد وریدهای عنكبوتی جدید در نزدیكی محل درمان است كه در 20 درصد بیماران رخ میدهد و این مشكل نیز بعد از چند ماه به خودی خود برطرف میشود.
عوارض نادرتر نیز، تشكیل زخم در اطراف محل تزریق و تشكیل لختههای خونی كوچك در رگهای سطحی و كوچك است. اگرچه این روش درمانی روش امنی است، ولی افراد چاق و باردار و حساس به مواد، باید از آن اجتناب كنند. افرادی كه واریس دارند، باید از پیادهروی زیاد و انجام هر نوع فعالیتی كه موجب فشار به پاها میشود، خودداری كنند.
روشهای جراحی
در روش جراحی، رگهای واریسی به طور كامل حذف میشوند. این روش كه از سال 1950 استفاده شده است، برشهای كوچكی روی محل واریس ایجاد میگردد؛ اما وریدهای عنكبوتی از بین نمیروند. گاهی اوقات نیز طی جراحی نمیتوان تمامی وریدهای واریسی را درمان كرد؛ به همین دلیل باقیمانده وریدهای عنكبوتی را با اسكلروتراپی درمان میكنند.
در این روش در افراد مختلف، متفاوت است و به قدرت تحمل فرد و مقدار گستردگی بیماری، مكان درمان و ... بستگی دارد. از آنجا كه این عمل جراحی تحت بیهوشی انجام میشود، در طی عمل دردی احساس نمیشود، ولی پس از آن در محل برش، درد دارد. در مورد درد اسكلروتراپی نیز مقدار درد بسته به اندازه سوزن و نوع ماده انتخابی متفاوت است.
اكثر بیماران معتقدند كه سالین هیپرتونیك، دردناكترین محلول است و پس از آن بیمار احساس سوزش و گرفتگی میكند، برخی از پزشكان در حین اسكلروتراپی نیز به بیمار بیهوشی خفیف میدهند.
درمان با لیزر
وریدهای عنكبوتی و واریسهای كوچك را میتوان با لیزر درمان كرد، در لیزر، انرژی خورشیدی عروق خونی كوچك سطح پوست را محو میكند. در برخی موارد تغییر رنگ در محل درمان مشاهده میشود. وریدها و واریسهای بزرگتر با فرسایش رگها در جراحی توسط لیزر از بین میروند.
این روش به نسبت جراحی درد كمتری و در مقایسه با عملهای جراحی، زمان ریكاوری كوتاهتری دارد. این كار میتواند توسط پزشكان و جراحان عمومی و عروق انجام شود؛ در حالی كه اسكلروتراپی و لیزردرمانی عموماً توسط متخصصان پوست انجام میگیرد.
مطمئن شوید كه پزشك تجربه كافی برای انجام این عمل را داشته باشد. در جراحی كه بیمار تحت بیهوشی عمومی قرار میگیرد، عوارض جانبی عبارتند از: تهوع و استفراغ و البته خطر عفونت زخم. در اسكلروتراپی ممكن است فرد نسبت به ماده تزریقی حساسیت داشته باشد و واكنش نشان دهد.
گاهی نیز منجر به لخته شدن خون میشود. در روش لیزر درمانی، عوارض جانبی، زخم و تغییر رنگ پوست است. پزشك با توجه به نكاتی همچون، اندازه رگ، سابقه درمان، سن، سابقه ابتلا به حساسیت، توانایی تحمل عمل جراحی و بیهوشی و ... روش محاسب درمانی را انتخاب میكند.
با اجتناب از ایستادن طولانی مدت و نپوشیدن جورابهای پلاستیكی، ورزش منظم و كنترل وزن میتوان از واریس پیشگیری كرد و یا سرعت پیشرفت رگهای واریسی را كاهش داد. در مورد تمامی روشهای درمانی، احتمال عود با گذشت زمان افزایش مییابد. البته بسیاری از عوامل نیز در آن دخیلاند؛ مثل مهارت پزشك، روش درمان، مناسب بودن روش درمان با توجه به شدت بیماری و ...